Sitowiec (roślina)

Sitowiec
Ilustracja
Sitowiec nadmorski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

ciborowate

Rodzaj

sitowiec

Nazwa systematyczna
Bolboschoenus (Ascherson) Palla
E. H. Hallier et A. Brand, Koch's Syn. Deutsch. Schw. Fl. ed. 3. 2531. Jan 1905
Typ nomenklatoryczny

B. maritimus (Linnaeus) Palla[3]

Sitowiec (Bolboschoenus) – rodzaj roślin z rodziny ciborowatych. Należy do niego w zależności od ujęcia systematycznego od 8[4] do 15[5] gatunków. Rodzaj jest niemal kosmopolityczny[5]. Do polskiej flory należy gatunek rodzimy – sitowiec nadmorski (Bolboschoenus maritimus). W XXI wieku odkryto obecność roślin również dwóch innych, introdukowanych gatunków i mieszańca między nimi[6].

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj jest niemal kosmopolityczny. Brak jego przedstawicieli w strefie klimatu bardzo chłodnego i w strefie tropikalnej w obszarach zajmowanych przez wielkie kompleksy lasów tropikalnych[5]. Największe zróżnicowanie gatunkowe rodzaju występuje w Ameryce Północnej i Azji wschodniej[4].

W Polsce rośnie jeden gatunek rodzimy – sitowiec nadmorski Bolboschoenus maritimus[7]. Poza nim zarejestrowano w Polsce dwa gatunki obce i mieszańca między nimi:

  • Bolboschoenus planiculmis (F. Schmidt) T. V. Egorova – antropofit[6]
  • Bolboschoenus yagara (Ohwi) Y. C. Yang & M. Zhan – antropofit[6]
  • Bolboschoenus ×laticarpus Marhold, Hroudová, Zákravský & Ducháček[6], mieszaniec B. yagara i B. planiculmis[8].

Systematyka

Synonim taksonomiczny
  • Schoenus subdiv. Bolboschoenus Ascherson, Fl. Prov. Brandenb. 1: 753. 1864[3]
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należy do rodziny ciborowatych (Cyperaceae) z rzędu wiechlinowców (Poales) stanowiącego jeden z kladów jednoliściennych (monocots)[2]. W obrębie rodziny należy do plemienia Fuireneae w obrębie podrodziny Cyperoideae[9].

Wykaz gatunków[5]
  • Bolboschoenus caldwellii (V.J.Cook) Soják
  • Bolboschoenus capensis (Burm.f.) Holub
  • Bolboschoenus fluviatilis (Torr.) Soják
  • Bolboschoenus glaucus (Lam.) S.G.Sm.
  • Bolboschoenus grandispicus (Steud.) Lewej. & Lobin
  • Bolboschoenus laticarpus Marhold, Hroudová, Duchácek & Zákr.
  • Bolboschoenus maritimus (L.) Palla – sitowiec nadmorski
  • Bolboschoenus medianus (V.J.Cook) Soják
  • Bolboschoenus nobilis (Ridl.) Goetgh. & D.A.Simpson
  • Bolboschoenus novae-angliae (Britton) S.G.Sm.
  • Bolboschoenus planiculmis (F.Schmidt) T.V.Egorova
  • Bolboschoenus robustus (Pursh) Soják
  • Bolboschoenus schmidii (Raymond) Holub
  • Bolboschoenus stagnicola (Raymond) Soják
  • Bolboschoenus yagara (Ohwi) Y.C.Yang & M.Zhan

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-17] (ang.).
  3. ↑ a b Bolboschoenus (ang.). W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-11-17].
  4. ↑ a b Song-Yun Liang, Gordon C. Tucker, David A. Simpson: Bolboschoenus (ang.). W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2010-11-17].
  5. ↑ a b c d Bolboschoenus (Asch.) Palla. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-06].
  6. ↑ a b c d Zdenka Hroudová, Petr Zákravský, Jan J. Wójcicki, Karol Marhold & Vlasta Jarolĺmová. The genus Bolboschoenus (Cyperaceae) in Poland. „Polish Botanical Journal”. 50 (2), s. 117-137, 2005. 
  7. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 43, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. ↑ Soňa Píšová, Zdenka Hroudová, Zuzi Chumova, Tomas Fer. Ecological hybrid speciation in central-European species of Bolboschoenus: genetic and morphological evaluation. „Preslia”. 89, s. 17-39, 2017. DOI: 10.23855/preslia.2017.017 (ang.). [dostęp 2021-09-16]. 
  9. ↑ M. Muasya, D. Simpson, G. Verboom, P. Goetghebeur, R. Naczi, M. Chase, E. Smets: Phylogeny of Cyperaceae Based on DNA Sequence Data: Current Progress and Future Prospects (ang.). W: Bot. Rev. 75 [on-line]. 2009. s. 2–21. [dostęp 2010-11-13].

Media użyte na tej stronie

Planta mlastina.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Bogdan (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0