Siwiańskie Turnie

Siwiańskie Turnie
Ilustracja
Siwiańskie Turnie widziane z Doliny Chochołowskiej
Państwo

 Polska
 Słowacja

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

1065 m n.p.m.

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum na lewo u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Siwiańskie Turnie”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Siwiańskie Turnie”
Ziemia49°16′35″N 19°49′31″E/49,276389 19,825278

Siwiańskie Turnie – grupa skalnych iglic w północnej grani Wołowca w Tatrach Zachodnich, zlokalizowana pomiędzy Małą Furkaską a przełęczą Brama Orawska. Zamykają one po orograficznie lewej stronie wylot Doliny Chochołowskiej. Znajdują się nieco powyżej górnego końca polany Molkówka, już na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego. Wejście na nie z polany Molkówka jest bardzo łatwe, natomiast do koryta Potoku Chochołowskiego opadają pionowymi ścianami. Znajdują się na nich bardzo trudne drogi wspinaczkowe, wspinaczka jednak jest zakazana. Wznoszą się na wysokość ok. 100 m powyżej dna doliny, a ich wierzchołki mają wysokość 1065 m n.p.m. Grzbietem ok. 100 m dalej na zachód biegnie granica polsko-słowacka[1]. Grzbietem tym przebiega również Wielki Europejski Dział Wodny między zlewnią Morza Czarnego i Bałtyku[2].

Siwiańskie Turnie T79.jpg

Siwiańskie Turnie zbudowane są z masywnych dolomitów z okresu triasu, u podnóży znajdują się stożki piargowe. Ciekawa flora. Znajduje się tu największe w polskich Tatrach skupisko sosny zwyczajnej, w okolicy dominują jednak jak w całych Tatrach lasy świerkowe[3]. Występują także rzadkie w Polsce gatunki – sosna drzewokosa (stanowisko naturalne), dwulistnik muszy oraz rzadka w polskich Karpatach mącznica lekarska. Dawniej rósł również storzan bezlistny, ale wyginął[4].

Pod ścianami Siwiańskich Turni, w pobliżu Potoku Chochołowskiego, znajdują się jaskinie: Siwiańska Dziura, Siwiańska Nyża i Siwiański Schron[5].

Nazwa

Ciekawa jest sprawa nazewnictwa. W dokumencie z 1706 r. wymienione są pod nazwą Siwa Skała. W 1901 r. Towarzystwo Tatrzańskie nadało im nazwy Turni Jana Kantego Andrusikiewicza dla uczczenia pamięci jednego z organizatorów powstania chochołowskiego[6]. Później jednak uznano za niewłaściwe nadawanie skałom i turniom nazw pochodzących od nazwisk i pozostała nazwa pochodząca od pobliskiej Siwej Polany[7].

Przypisy

  1. Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, październik 2009, ISBN 83-87873-36-5.
  2. Geoportal. Mapa lotnicza [dostęp 2022-09-12].
  3. Władysław Szafer, Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  5. Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, jaskiniepolski.pgi.gov.pl (pol.).
  6. Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  7. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Siwiańskie Turnie T79.jpg
Autor: Paweł Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Siwiańskie Turnie
Siwiańskie Turnie a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Siwiańskie Turnie (Dolina Chochołowska, Tatry)