Skakanka

XIX-wieczna ilustracja zabawy ze skakanką

Skakanka – przyrząd gimnastyczny lub zabawka dziecięca, składająca się ze sznurka (linki) z uchwytami na końcu. Wprawiana w ruch obrotowy i przeskakiwana w momencie najniższego położenia skakanki.

Skakać można indywidualnie lub grupowo (tzw. zabawa w linkę lub sznura). Niektórzy potrafią skakać przez kilka linek jednocześnie. Skakanka wykorzystywana jest także do innych zabaw.[1]

Historia

Skakanka znana była w środkowej i północnej Azji ok.1600 lat p.n.e. W kolejnych wiekach pojawiła się w Egipcie, gdzie skakano przez pędy winorośli, oraz w Australii gdzie używano pędów bambusa. W średniowieczu pojawiła się w Europie, szczególnie popularna była w Holandii. W XVII wieku wraz z emigrantami przyrząd ten dotarł do Stanów Zjednoczonych. Szczególnie popularna była w latach 40. i 50. XX wieku. Skakanie na skakance jako ćwiczenie treningowe rozsławił piłkarz Richard Cendala, który wprowadził różne techniki skakania - krzyżowanie skakanki podczas skoku, naprzemienne skakanie na jednej nodze z wysokim podnoszeniem kolan itp. W latach 70. popularyzował tą dyscyplinę sportu jeżdżąc po kraju ze swoimi uczniami. W 1983 roku założył International Rope Skipping Organization - międzynarodowe stowarzyszenie propagujące skoki na skakance. W Europie takie stowarzyszenie powstało 10 lat później[2].

Współcześnie skakanka oprócz funkcji zabawowej jest używana jako przyrząd treningowy[3] wzmacniający mięśnie, przyspieszający spalanie kalorii, poprawiający kondycję, także przez sportowców (głównie kulturystów, zawodników sztuk walki i boksu), tancerzy[4].
Skakanki stosowane do ćwiczeń są ciągle udoskonalane. Wykonywane są ze sznurka, rzemienia, metalu (powleczone PCV lub sznurem) lub tworzywa PCV. Uchwyty mogą być drewniane, aluminiowe, z pianki. Produkowane są też skakanki z obciążeniem, które zwiększają intensywność treningu. W rączkach skakanek często można znaleźć obracające się kule, łożyska igiełkowe czy łożyska kulkowe[4].

Zobacz też

  • Double Dutch – dyscyplina sportowa z dwiema skakankami.

Przypisy

  1. ↑ Historical Folk Toys - Catalog Continuation Page: The Jump Rope Book, www.historicalfolktoys.com [dostęp 2022-02-03].
  2. ↑ Maciej Baczak, Sławomir Łotysz, Dariusz Machla: 1000 wynalazków, czyli historia ludzkiej pomysłowości. Bielsko Biała: Wydawnictwo Dragon, 2020, s. 38, ISBN 978-83-8172-554-5
  3. ↑ Słownik języka polskiego (red. Mieczysław Szymczak). T. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1981, s.222, ISBN 83-01-00284-0.
  4. ↑ a b Ranking skakanek. musclepower.pl. [dostęp 2022-10-28].

Media użyte na tej stronie

1800-jumprope-pinup-Sophia-Western.jpg

A March 20 1800 pin-up type print (or one of the "fancy pieces in aquatint and stipple depicting pretty girls in flimsy dresses [which] formed a large part of the business of many printsellers at the turn of the nineteenth century", as it's described in the book English Prints for the Collector by Stephen Calloway).

Engraved by J.C. Stadler and Piercy Roberts after a drawing by Adam Buck (Adam Buck and Angelica Kauffmann were apparently two of the most popular early 19th-century "pinup" artists, though that word hadn't yet come into use then).

Caption at bottom: "SOPHIA WESTERN: Adorned with all the charms in which Nature can array her, bedecked with beauty, youth, sprightliness, innocence, modesty and tenderness, breathing sweetness from her rosy lips and darting brightness from her sparkling eyes, the lovely Sophia comes!"

It's somewhat inadvertently humorous that this depicts the heroine of the 1749 novel Tom Jones by Henry Fielding, but shows her in the latest fashions of 1800, rather than in the very different historically-accurate hoopskirts of 1749 -- it would have been extremely difficult to jump rope in the clothing styles (and high-heeled shoes) of 1749...

The dishevelment of her clothes in the picture was not meant to contradict the word "modesty" in the caption, but was supposed to be understood as being the accidental and unintentional effect of her strenuous physical activity...

For another Adam Buck "pinup" print, see Image:1799-pinup-print-archers-Adam-Buck-unbound-hair.jpg .