Skala podatkowa

Skala podatkowa – wzór na podstawie którego określa się wysokość podatku, jaki zapłaci podatnik od dochodu uzyskanego w jednym roku podatkowym. Jeden ze sposobów opodatkowania w ramach zasad ogólnych. Skala podatkowa przyjmuje jako podstawę opodatkowania – dochód.

Podatnicy rozliczający podatek za pomocą skali podatkowej są zobowiązani do obliczania i wpłacania zaliczek na podatek na rachunek bankowy Urzędu Skarbowego. Przy skali podatkowej zaliczki liczone są w stawce 17% lub 32% – wszystko zależy od wysokości osiągniętego dochodu. Natomiast rozliczenia rocznego podatnicy dokonują na druku PIT-36 lub PIT-37. Druk składany jest do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Przedziały w skali podatkowej, nazywane także progami podatkowymi określają, jaką stawką podatku opodatkowane są dochody podatnika. Po przekroczeniu progu podatkowego zmienia się stawka podatku, jednak zmiana nie dotyczy całego dochodu podatnika, a jedynie jego nadwyżki powyżej przekroczonego progu.

Podatek progresywny oblicza się następująco: dochód podatnika do wysokości pierwszego progu podatkowego opodatkowany jest pierwszą stawką podatku ze skali podatkowej, po uwzględnieniu tak zwanej kwoty wolnej od podatku, nadwyżka dochodu ponad pierwszym progiem podatkowym opodatkowana jest według drugiej stawki wynikającej ze skali podatkowej itd.

Skala podatkowa ma zazwyczaj charakter progresywny. Stosowane są jednak także skale podatkowe regresywne w przypadku podatków regresywnych (np. składka ZUS^[1]).

Przykład

Przykład: podatek osobisty od dochodu 50 000 zł osiągniętego w roku 2008 przez podatnika rozliczającego swoje dochody indywidualnie^[2], oblicza się następująco:

Rok 2008

Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	44 490	19% podstawy obliczenia minus kwota 586 zł 85 gr
44 490	85 528	7 866 zł 25 gr + 30% nadwyżki ponad 44 490 zł
85 528		20 177 zł 65 gr + 40% nadwyżki ponad 85 528 zł

Obliczenia podatku:

(44 490 × 0,19 – 586,85) + ((50 000 – 44 490) * 0,30) = 9519,25 zł,
lub korzystając ze skali podatkowej: (7 866 zł 25 gr + 30% od nadwyżki ponad 44 490 zł) = 9519,25 zł.

Przykład jak wyżej, rok 2007: (43 405 × 0,19 – 572,54) + ((50 000 – 43 405) * 0,30) = 9652,91 zł,
lub korzystając ze skali podatkowej: (7674 zł 41 gr + 30% od nadwyżki ponad 43 405 zł) = 9652,91 zł.

Skala podatkowa w Polsce

Skala podatkowa w Polsce wynika z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 27 ust. 1).

W polskim systemie podatkowym określone są również inne podatki, których wysokość nie jest obliczana według skali podatkowej. Obejmują one dochody (przychody), których nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej, np. karta podatkowa, przychód ewidencjonowany. Reguluje je ustawa z dnia 20.11.1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2020 r. poz. 1905).

**Rok 2022**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	120 000	17% minus kwota zmniejszająca podatek 5100 zł
120 000		15 300 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł

Skale podatkowe w poprzednich latach:

**Lata 2020-2021**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	85 528	17% minus kwota zmniejszająca podatek
85 528		14 539 zł 76 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł

Kwota zmniejszająca podatek:

1360 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł
1360 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 834 zł 88 gr x (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5000 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł
525 zł 12 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł
525 zł 12 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 525 zł 12 gr x (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł^[3]

**Rok 2019**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	85 528	17,75% minus kwota zmniejszająca podatek
85 528		15 181 zł 22 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł

Kwota zmniejszająca podatek:

1420 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł
1420 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 871 zł 70 gr x (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5000 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł
548 zł 30 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł
548 zł 30 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 548 zł 30 gr x (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł^[4].

**Rok 2018**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	85 528	18% minus kwota zmniejszająca podatek
85 528		15 395 zł 04 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł

Kwota zmniejszająca podatek:

1440 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł
1440 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 883 zł 98 gr x (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5000 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł
556 zł 02 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł
556 zł 02 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 556 zł 02 gr x (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł^[5].

**Rok 2017**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	85 528	18% minus kwota zmniejszająca podatek
85 528		15 395 zł 04 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł

Kwota zmniejszająca podatek:

1188 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 6600 zł
1188 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 631 zł 98 gr x (podstawa obliczenia podatku – 6600 zł) ÷ 4400 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 6600 zł i nieprzekraczającej kwoty 11 000 zł
556 zł 02 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 11 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł
556 zł 02 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 556 zł 02 gr x (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł^[6].

**Lata 2009–2016**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	85 528	18% podstawy obliczenia minus kwota 556 zł 02 gr
85 528		14 839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł

**Rok 2008**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	44 490	19% podstawy obliczenia minus kwota 586 zł 85 gr
44 490	85 528	7 866 zł 25 gr + 30% nadwyżki ponad 44 490 zł
85 528		20 177 zł 65 gr + 40% nadwyżki ponad 85 528 zł

**Rok 2007**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	43 405	19% podstawy obliczenia minus kwota 572 zł 54 gr
43 405	85 528	7 674 zł 41 gr + 30% nadwyżki ponad 43 405 zł
85 528		20 311 zł 31 gr + 40% nadwyżki ponad 85 528 zł

**Lata 2003–2006**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	37 024	19% podstawy obliczenia minus kwota 530 zł 08 gr
37 024	74 048	6 504 zł 48 gr + 30% nadwyżki ponad 37 024 zł
74 048		17 611 zł 68 gr + 40% nadwyżki ponad 74 048 zł

**Rok 2002**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	37 024	19% podstawy obliczenia minus kwota 518 zł 16 gr
37 024	74 048	6 516 zł 40 gr + 30% nadwyżki ponad 37 024 zł
74 048		17 623 zł 60 gr + 40% nadwyżki ponad 74 048 zł

**Rok 2001**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	37 024	19% podstawy obliczenia minus kwota 493 zł 32 gr
37 024	74 048	6 541 zł 24 gr + 30% nadwyżki ponad 37 024 zł
74 048		17 648 zł 44 gr + 40% nadwyżki ponad 74 048 zł

**Rok 2000**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	32 736	19% podstawy obliczenia minus kwota 436 zł 20 gr
32 736	65 472	5 783 zł 64 gr + 30% nadwyżki ponad 32 736 zł
65 472		15 604 zł 44 gr + 40% nadwyżki ponad 65 472 zł

**Rok 1999**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	29 624	19% podstawy obliczenia minus kwota 394 zł 80 gr
29 624	59 248	5 233 zł 76 gr + 30% nadwyżki ponad 29 624 zł
59 248		14 120 zł 96 gr + 40% nadwyżki ponad 59 248 zł

**Rok 1998**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	25 252	19% podstawy obliczenia minus kwota 336 zł 60 gr
25 252	50 504	4 461 zł 28 gr + 30% nadwyżki ponad 25 252 zł
50 504		12 036 zł 88 gr + 40% nadwyżki ponad 50 504 zł

**Rok 1997**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	20 868	20% podstawy obliczenia minus kwota 278 zł 20 gr
20 868	41 736	3 895 zł 40 gr + 32% nadwyżki ponad 20 868 zł
41 736		10 573 zł 16 gr + 44% nadwyżki ponad 41 736 zł

**Rok 1996**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	16 380	21% podstawy obliczenia minus kwota 218 zł 40 gr
16 380	32 760	3 221 zł 40 gr + 33% nadwyżki ponad 16 380 zł
32 760		8 626 zł 80 gr + 45% nadwyżki ponad 32 760 zł

**Rok 1995**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	12 400	21% podstawy obliczenia minus kwota 165 zł 60 gr
12 400	24 800	2 438 zł 40 gr + 33% nadwyżki ponad 12 400 zł
24 800		6 530 zł 40 gr + 45% nadwyżki ponad 24 800 zł

**Rok 1994**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	90 800 000	21% podstawy obliczenia minus kwota 1 212 000 zł
90 800 000	181 600 000	17 856 000 zł + 33% nadwyżki ponad 90 800 000 zł
181 600 000		47 820 000 zł + 45% nadwyżki ponad 181 600 000 zł

**Lata 1992-1993**
Podstawa obliczenia podatku w złotych		Podatek wynosi
ponad	do	Podatek wynosi
	64 800 000	20% podstawy obliczenia minus kwota 864 000 zł
64 800 000	129 600 000	12 096 000 zł + 30% nadwyżki ponad 64 800 000 zł
129 600 000		31 536 000 zł + 40% nadwyżki ponad 129 600 000 zł

Zobacz też

Degresja podatkowa
Podatek progresywny

Przypisy

↑ Paweł Stefan Załęski – "Bogaci składek ZUS nie płacą"
↑ Podatnik może rozliczać dochody indywidualnie lub – jeśli małżonkowie spełniają warunki określone w ustawie – wspólnie z małżonkiem.
↑ Nowa skala podatkowa od 2020 roku – jak obliczyć niższy PIT?, poradnikprzedsiebiorcy.pl [dostęp 2021-03-15] .
↑ Informacja dotycząca rozliczenia podatku PIT za 2019 r., podatki.gov.pl [dostęp 2021-03-15] .
↑ Informacja dotycząca rozliczenia podatku PIT za 2018 r., podatki.gov.pl [dostęp 2021-03-15] .
↑ Podatki 2017. Nowe zasady dotyczące kwoty wolnej od podatku, www.podatki.biz [dostęp 2017-01-03] .

Bibliografia

Podstawa prawna: art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 roku
Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 – tekst jednolity
PIT.pl – teksty jednolite ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o zryczałtowanym podatku dochodowym (...). pit.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-07)].

Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.

[1] Paweł Stefan Załęski – "Bogaci składek ZUS nie płacą"

[2] Podatnik może rozliczać dochody indywidualnie lub – jeśli małżonkowie spełniają warunki określone w ustawie – wspólnie z małżonkiem.

[3] Nowa skala podatkowa od 2020 roku – jak obliczyć niższy PIT?, poradnikprzedsiebiorcy.pl [dostęp 2021-03-15] .

[4] Informacja dotycząca rozliczenia podatku PIT za 2019 r., podatki.gov.pl [dostęp 2021-03-15] .

[5] Informacja dotycząca rozliczenia podatku PIT za 2018 r., podatki.gov.pl [dostęp 2021-03-15] .

[6] Podatki 2017. Nowe zasady dotyczące kwoty wolnej od podatku, www.podatki.biz [dostęp 2017-01-03] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Skala podatkowa

Spis treści

Przykład

Skala podatkowa w Polsce

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie