Skala staninowa

Skala staninowa (od ang. standard nine), standardowa dziewiątka – dziewięciostopniowa skala testu psychologicznego znormalizowana tak, aby średnia w populacji wynosiła 5, a odchylenie standardowe 2. Liczba jednostek skali wynosi 9 staninów, natomiast jej zakres wynosi od 1 do 9 stanina.

Zastosowanie w CKE

W Polsce skala ta jest powszechnie używana przez Centralną Komisję Egzaminacyjną i komisje okręgowe, przeprowadzające zewnętrzne egzaminy w oświacie. W praktyce Komisji utrwaliła się następująca tradycja nazywania kolejnych stanin[1]:

Numer staninaNazwa staninaPrzedział wyników
wyrażony w %
1Najniższy< 4%
2Bardzo niski4% - 10%
3Niski11% - 22%
4Niżej średni23% - 39%
5Średni40% - 59%
6Wyżej średni60% - 76%
7Wysoki77% - 88%
8Bardzo wysoki89% - 95%
9Najwyższy> 95%

Staniny u B. Niemierki

Poniżej zostały podane nieco dokładniejsze (z dokładnością do dziesiątej części procenta) rozpiętości procentowe poszczególnych przedziałów (w nawiasach), podane przez B. Niemierkę[2]:

  • Najniższy (4%)
  • Bardzo niski (6,6%)
  • Niski (12,1%)
  • Niżej średni (17,4%)
  • Średni (19,8%)
  • Wyżej średni (17,4%)
  • Wysoki (12,1%)
  • Bardzo wysoki (6,6%)
  • Najwyższy (4%)

Rozkład po transformacji wyników surowych nazywany jest rozkładem normalnym ("uskokownionym"). Skok skali jest równy 1 staninowi (0,5 odchylenia standardowego jednostek znormalizowanych "z"). Różnicowanie = wartości od -1,75 do +1,75 jednostek znormalizowanych "z" (staniny krańcowe powyżej 1,75 S). Przeznaczenie = różnicowanie w obrębie "normy".

Transformacja pozwalająca przeprowadzić surowe dane do skali staninowej wyraża się wzorem S = 5 + 2 · Z, gdzie Z to wynik tzw. standaryzacji Z.

Przypisy

  1. Definicje staninów podane przez OKE w Poznaniu
  2. [B.Niemierko, Testy osiągnięć szkolnych podstawowe pojęcia i techniki obliczeniowe, WSiP, Warszawa 1975, s. 149].

Zobacz też