Skalnica śnieżna
| ||
![]() Skalnica śnieżna | ||
Systematyka[1][2] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Podkrólestwo | rośliny zielone | |
Nadgromada | rośliny telomowe | |
Gromada | rośliny naczyniowe | |
Podgromada | rośliny nasienne | |
Nadklasa | okrytonasienne | |
Klasa | Magnoliopsida | |
Nadrząd | Saxifraganae | |
Rząd | skalnicowce | |
Rodzina | skalnicowate | |
Rodzaj | skalnica | |
Gatunek | skalnica śnieżna | |
Nazwa systematyczna | ||
Saxifraga nivalis L. Sp. Pl. 1: 401. 1753 |
Skalnica śnieżna (Saxifraga nivalis) – gatunek rośliny należący do rodziny skalnicowatych. Jest jedną z rzadkich roślin występującą w Karkonoszach. Jest reliktem glacjalnym, który w okresie zlodowacenia przywędrował z północy. Pod względem rozmieszczenia ogólnego reprezentuje element arktyczny, a jedyne stanowisko oderwane od głównego zasięgu znajduje się w Małym Śnieżnym Kotle w Karkonoszach.
Morfologia
- Pokrój
- Roślina darniowa, skalna, jej pędy tworzą skupienia.
- Łodyga
- Ze zwartej poduszki liści wyrastają do góry nieulistnione pojedyncze, owłosione łodygi kwiatowe. Osiągają wysokość do 15 cm.
- Liście
- Żywozielone, krótkoogonkowe, gęsto osadzone wyrastają okółkowo tuż przy ziemi, tworząc poduszkę. Są one dość grube, mięsiste, łopatowate, zwężające się ku nasadzie. Cechą charakterystyczną jest falisto wcięty brzeg blaszki. Pod żywymi listkami zwykle jest podściółka z listków uschniętych.
- Kwiaty
- Pędy kwiatowe wyrastają wyłącznie z kątów liści. Na ich wierzchołkach wyrasta kilka niepozornych białych kwiatków zebranych w główki.
- Owoc
- Torebka pękająca na szczycie. Roślina wytwarza również rozmnóżki.
- Gatunki podobne
- Skalnica jastrzębcowata (Saxifraga hieraciifolia). Zaobserwowano występowanie pośrednich form między tymi gatunkami[3].
Biologia i ekologia
Bylina. Roślina górska, chamefit występujący na wysokogórskich skalnych półkach bazaltowych. W Karkonoszach występuje w piętrze subalpejskim. Spotkać ją można na półkach skalnych.
Zagrożenia
Gatunek bardzo rzadki. Informacje o stopniu zagrożenia na podstawie:
- Polskiej Czerwonej Księgi Roślin – gatunek krytycznie zagrożony (kategoria zagrożenia CR)[4][5].
- Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006) – gatunek wymierający, krytycznie zagrożony (kategoria zagrożenia E)[6]; 2016: CR (krytycznie zagrożony)[7].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ Flora of the Canadian Arctic Archipelago. [dostęp 2017-01-10].
- ↑ K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: IB PAN, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kazimierz Zarzycki. Kraków: IB PAN, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Kim Hansen (Slaunger), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Alpine saxifrage (Saxifraga nivalis) flower photographed in Upernavik, Greenland.
Autor: Kim Hansen (Slaunger), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Micranthes nivalis photographed near Upernavik, Greenland.