Skalnica nakrapiana

Skalnica nakrapiana
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Saxifraganae
Rząd	skalnicowce
Rodzina	skalnicowate
Rodzaj	skalnica
Gatunek	skalnica nakrapiana
Nazwa systematyczna
Saxifraga aizoides L. Sp. Pl. ed. 1 403. 1753[3]

Skalnica nakrapiana^[4] (Saxifraga aizoides) – gatunek rośliny należący do rodziny skalnicowatych. Występuje w górach Europy. W Polsce niemal wyłącznie w Tatrach, gdzie jest rośliną pospolitą. Zdarza się ją spotkać poza Tatrami, wzdłuż potoków, gdzie jest czasami znoszona przez wodę^[5].

Morfologia

Pokrój

Roślina darniowa osiągająca wysokość 15–25 cm^[5].

Łodyga

Pokładająca się, dołem gęsto, górą rzadko ulistniona, stosunkowo gruba, soczysta. Część łodyg to łodygi kwiatowe, część to łodygi płone^[6].

Liście

Równowąskie, mięsiste i dość grube, wypukłe na górnej stronie, płaskie na spodniej. Mają długość do 3 cm, są krótko zaostrzone i zwykle mają orzęsione brzegi. Ulistnienie skrętoległe. Na łodyżkach płonych liście występują liczniej, niż na kwiatowych. Od dołu obsychają i brunatnieją. Listki na szczycie posiadają jeden wypotnik, ale nie wydzielający wapnia^[6][5].

Kwiaty

Zebrane w 3–12 kwiatowe^[7] grono na szczycie łodyg kwiatowych. Kwiat zbudowany jest z 5 podługowatoowalnych, żółtozielonych działek kielicha i 5 dłuższych od działek płatków korony. Płatki korony są ciemnożółte i przeważnie czerwono nakrapiane^[7], co jest cechą charakterystyczną tego gatunku. Pojedynczy słupek o dwóch szyjkach zakończonych główkowatymi znamieniami i 10 żółtych pręcików. Roślina miododajna i owadopylna, pierścieniowate miodniki znajdują się dookoła słupków^[5][6].

Owoc

Dwukomorowa torebka z bardzo drobnymi nasionami^[5].

Morfologia

Kwiat

Owoce i nasiona

Biologia i ekologia

Bylina. Kwiaty wyraźnie przedprątne – słupki zaczynają się rozwijać, dopiero gdy pręciki już przekwitną i odpadną. Roślina kwitnie od lipca do sierpnia, zapylana jest głównie przez muchy. Kwiaty zakwitają przez cały okres kwitnienia, tak, że na roślinie można znaleźć zarówno dojrzałe już torebki wysypujące nasiona, jak i dopiero rozwijające się kwiaty. Siedlisko: roślina górska, o pionowym zasięgu od ok. 700–2100 m n.p.m. Rośnie w szczelinach skalnych, na półkach skalnych (jeśli jest na nich stale wilgoć), w niskiej murawie, nad potokami i źródliskami górskimi^[5]. Jest rośliną umiarkowanie wapieniolubną, rośnie głównie na podłożu wapieni, ale czasami również na granicie^[8]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Cratoneuro-Saxifragetum aizoidis^[9].

Tworzy mieszańce z skalnicą seledynową^[6].

Przypisy