Skam

Wstyd[1]
Skam
Ilustracja
Gatunek

obyczajowy

Kraj produkcji

Norwegia

Oryginalny język

norweski

Twórcy

Julie Andem

Główne role

Lisa Teige: Eva Kviig Mohn
Josefine Frida Pettersen: Noora Amalie Sætre
Tarjei Sandvik Moe: Isak Valtersen
Iman Meskini: Sana Bakkoush

Muzyka tytułowa

Christian Wibe

Liczba odcinków

43

Liczba serii

4

Nagrody

Gullruten

Produkcja
Produkcja

Norsk rikskringkasting

Reżyseria

Julie Andem

Scenariusz

Julie Andem

Muzyka

Christian Wibe

Zdjęcia

Daniel McStay
Maja Holand
Ragnar Molstad

Czas trwania odcinka

15–50 minut

Pierwsza emisja
Kraj oryginalnej emisji

Norwegia

Data premiery

25 września 2015

Stacja telewizyjna

NRK

Lata emisji

od 2015 do 2017

Status

zakończony

Strona internetowa
Hartvig Nissens skole w Oslo

Skam – norweski serial telewizyjny i internetowy, dramat społeczny opowiadający o współczesnym życiu grona młodzieży z Hartvig Nissen skole w Oslo. Od jesieni 2015 do 16 grudnia 2016 wyemitowano cztery sezony z podziałem na serie, z których każda skupiła się na życiowych perypetiach norweskich licealistów. Seria porusza problemy i przedstawia sytuacje, z którymi młodzi Norwedzy stykają się w życiu codziennym, od russetiden, w młodzieżowym żargonie oznaczającym okres imprez i luzu tuż przed ukończeniem szkoły średniej, przez problemy emocjonalne, po poważne kwestie, takie jak akceptacja w społeczeństwie czy tolerancja[2]. W castingu do serialu wzięło udział 1200 osób[3]. W grudniu 2016 NRK potwierdziła dla New York Times, że serial będzie kontynuowany[4]. 7 kwietnia 2017 o godzinie 12:00 opublikowano zapowiedź ostatniego już – czwartego sezonu serialu, którego główną bohaterką została Sana Bakkoush[5]. Dnia 10 kwietnia rozpoczęto udostępniać poszczególne sceny tej serii, a premiera całego odcinka nastąpiła 14 kwietnia 2017 roku. Ostatni odcinek serii wyemitowano 24 czerwca 2017.

Odbiór serialu

Cykl produkowany został przez norweski publiczny kanał NRK P3. Pierwszy pełny odcinek ukazał się w piątek 25 września 2015, epizody emitowane były w każdy piątek. Średnia oglądalność w Norwegii szacowana była na 192000 odbiorców zarówno w Internecie, jak i w telewizji. Pierwszy odcinek serii był jednym z najchętniej oglądanych pojedynczych epizodów w historii telewizji NRK (Web TV)[6]. Serial otrzymał dobre oceny krytyków norweskich i zdobył uznanie za poruszenie ważnych problemów społecznych, takich jak nadużywanie alkoholu i narkotyków, gwałt i przemoc, nastoletnia ciąża, homofobia czy islamofobia w pouczający i innowacyjny sposób. Począwszy od trzeciego sezonu, serial zwrócił również uwagę odbiorców z zagranicy, obecnie toczą się negocjacje celem upublicznienia wersji językowych oraz licencyjnych praw do muzyki[7]. Widzowie mogą śledzić życie swoich bohaterów na Facebooku, Instagramie i Snapchacie[8]. Zdjęcia i filmy, które na nich umieszcza moderator, mają sprawiać wrażenie, że kreowane postacie istnieją naprawdę, a filmowa fikcja staje się rzeczywistością. Na wirtualnych stronach dostępne są również wpisy bohaterów, prowadzących rozmowy ze sobą na Facebooku i innych portalach społecznościowych.

Serial został pokazany również na targach produkcji i dystrybucji treści telewizyjnych na MIPCOM w Cannes. Podczas tego wydarzenia organizowanego w październiku spotykają się m.in. twórcy programów, które sprawdzają się przede wszystkim zarówno w tradycyjnej, jak i nielinearnej przestrzeni. Marianne Furevold-Boland z publicznej NRK podkreśliła, że dzięki temu zabiegowi serial tylko dla nastolatków przyciągnął w sieci znacznie więcej widzów niż liczy ta grupa wiekowa w Norwegii[9].

Twórcy prostego serialu dla młodzieży zadbali o wszystkie detale, od dialogów po obsadę aktorską, która według krytyków jest fenomenalna. Rozmowy pomiędzy bohaterami nie są wymuszone czy sztuczne, ale wiarygodne z interesującą narracją, do całości sukcesu przyczyniła się również muzyka.[10] Norweskie media podkreślają, że jeszcze nigdy w historii telewizji norweskiej w taki sposób nie pokazano zauroczenia między chłopakami. Ważną postacią serialu, która zwróciła szczególną uwagę, jest Isak, chłopak Evena, grany przez Tarjei Sandvik Moe[11].

Serial otrzymał dobrą ocenę i pochwały za poruszanie ważnych kwestii społecznych, takich jak wykorzystywanie seksualne[12] oraz radzenie sobie z reakcjami otoczenia w rozmowach o homoseksualizmie. Martina Lunder Brenne z Verdens Gang opisała Skam w listopadzie 2016 jako „najfajniejszy serial Norwegii” głównie z powodu sytuacji omawianych w trzecim sezonie[13]. W sieci można przeczytać, że Skam wykonał w tej kwestii ważną pracę i to „w sekundę”, natomiast inne wypowiedzi na osiągnięcie tego samego celu trwać musiały całymi latami czy sezonami[14]. Kristoffer Hegnsvad z duńskiej Politiken posunął się nawet do nazwania programu jako „najlepszego serialu dla młodzieży w świecie”, który najlepiej przedstawia tę grupę nastoletnich odbiorców, przy czym jest jednocześnie uniwersalny i odpowiedni dla wszystkich grup wiekowych. Znaleźć w nim można stereotypowe połączenie romansu i intryg, które będą prezentowane zarówno z przymrużeniem oka, jak i z pewną dozą powagi.

Norweski serial czeka kilka międzynarodowych remake’ów, obecnie (2018) w produkcji znajduje się wersja amerykańska, francuska[15] oraz włoska i niemiecka[16]. 26 listopada 2017 podczas Warsaw Comic Con aktor Henrik Holm spotkał się z fanami podczas panelu dyskusyjnego oraz udzielił wywiadu dla Polskiego Radia.[17][18].

2 lutego 2018 brytyjska para książęca złożyła wizytę w Hartvig Nissen. Wchodzących do budynku przywitał w imieniu społeczności szkoły Tarjei Sandvik Moe[19][20]. Głównym celem kilkudniowej wyprawy następcy brytyjskiego tronu było „budowanie przyjaźni” między rodzinami królewskimi oraz pielęgnowanie dobrych relacji Brytyjczyków z mieszkańcami Szwecji oraz Norwegii[21].

Nagrody i wyróżnienia

Skam został okrzyknięty najlepszym serialem telewizyjnym w 2015 przez NATT&DAG[22]. Serial zdobył też pięć nagród przyznawanych przez Gullruten 2016: za najlepszy serial TV, najlepsza nowa seria programów i tegoroczna innowacja, nagroda za najlepszy montaż serialu telewizyjnego (Ida Vennerød Kolstø) oraz innowacji (Julie Andem i Mari Magnus)[23]. Sukces w Norwegii odbierany jest głównie przez pryzmat pracy dziennikarskiej jaki włożyli przy produkcji reżyser, a także copywriterzy. Przed rozpoczęciem zdjęć, przeprowadzili oni wiele rozmów z norweskimi szesnastolatkami i siedemnastolatkami, o tym jak wygląda ich życie, imprezowanie, codzienność, problemy[24].

Obsada

Główne postacie

  • Lisa Teige jako Eva Kviig Mohn
  • Josefine Frida Pettersen jako Noora Amalie Sætre
  • Tarjei Sandvik Moe jako Isak Valtersen
  • Iman Meskini jako Sana Bakkoush
  • Henrik Holm jako Even Bech Næsheim

Postacie drugoplanowe

  • Marit Synnøve Berg jako mama Evy
  • Justina Diekontaite jako Argentina
  • Carl Martin Eggesbø jako Eskild Tryggvasson
  • Ulrikke Falch jako Vilde Lien Hellerud
  • Thomas Hayes jako William Magnusson
  • Marlon Valdés Langeland jako Jonas Noah Vasquez
  • Cecilie Martinsen jako Ingrid Theis Gaupseth
  • Rakel Øfsti Nesje jako Linn Larsen Hansen
  • Johan Ratvik jako Igor
  • Elias Selhi jako Elias
  • Ina Svenningdal jako Chris Berg
  • Herman Tømmeraas jako Christoffer Schistad
  • Fredrik Vildgren jako Nikolai Magnusson
  • Kristina Ødegaard jako Sara Nørrstelien
  • Henrik Holm jako Even Bech Næsheim
  • Ruby Dagnall jako Emma W. Larzen

Gościnnie wystąpili

Przegląd sezonów

SezonOdcinkiGłówna postaćEmisja oryginalna Norwegia
NRK
Premiera seriiFinał serii
111Eva Kviig Mohn25 września 201511 grudnia 2015
212Noora Amalie Sætre4 marca 20163 czerwca 2016
310Isak Valtersen7 października 201616 grudnia 2016
410Sana Bakkoush14 kwietnia 201724 czerwca 2017

Lista odcinków

Sezon pierwszy: 2015

Sezon składa się z 11 odcinków, a akcja rozpoczyna się późnym latem 2015. Poznajemy w nim główną bohaterkę Evę (Lisa Teige) i jej przyjaciół: Noorę (Josefine Frida Pettersen), Vilde (Ulrikke Falch), Sanę (Iman Meskini), Chrisę (Ina Svenningdal) i innych. Duża część tej serii opowiada o burzliwym związku Evy z chłopakiem Jonasem[26].

N/o#TytułReżyseriaScenariuszDługośćPremiera
(NRK)
11Du ser ut som en slutJulie AndemJulie Andem20 min25 września 2015
22Jonas, dette er helt dustJulie AndemJulie Andem17 min2 października 2015
33Vi er de største loserne på skolenJulie AndemJulie Andem17 min9 października 2015
44Go for it din lille slutJulie AndemJulie Andem15 min16 października 2015
55Hva er det som gjør deg kåt?Julie AndemJulie Andem19 min23 października 2015
66Man vet når gutter lyverJulie AndemJulie Andem23 min30 października 2015
77Tenker alltid det er meg det er noe gale medJulie AndemJulie Andem20 min13 listopada 2015
88Hele skolen hater megJulie AndemJulie Andem24 min20 listopada 2015
99Man er det man gjørJulie AndemJulie Andem21 min27 listopada 2015
1010Jeg tenker du har blitt helt psykoJulie AndemJulie Andem21 min4 grudnia 2015
1111Et jævlig dumt valgJulie AndemJulie Andem35 min11 grudnia 2015

Sezon drugi: 2016

Druga seria składa się z 12 odcinków, główną bohaterką tej części jest Noora Sætre (Josefine Frida Pettersen). Dowiemy się w niej o życiu bohaterki w semestrze letnim w szkole Hartvig Nissen, a zwłaszcza o jej relacji z chłopakiem z trzeciej klasy – Williamem, w tej roli wystąpił Thomas Hayes. Odcinek czwarty sezonu poświęcony został okresowi wielkanocnemu[27].

N/o#TytułReżyseriaScenariuszDługośćPremiera
(NRK)
121Om du bare hadde holdt det du lovetJulie AndemJulie Andem26 min4 marca 2016
132Du lyver til en venninne og skylder på megJulie AndemJulie Andem26 min11 marca 2016
143Er det noe du skjuler for oss?Julie AndemJulie Andem36 min18 marca 2016
154Jeg visste det var noe rart med henneJulie AndemJulie Andem29 min25 marca 2016
165Jeg er i hvert fall ikke sjaluJulie AndemJulie Andem32 min1 kwietnia 2016
176Jeg vil ikke bli beskyttaJulie AndemJulie Andem24 min22 kwietnia 2016
187Noora, du trenger pikkJulie AndemJulie Andem24 min29 kwietnia 2016
198Du tenker bare på WilliamJulie AndemJulie Andem41 min6 maja 2016
209Jeg savner deg så jævligJulie AndemJulie Andem22 min13 maja 2016
2110Jeg skal forklare altJulie AndemJulie Andem49 min20 maja 2016
2211Husker du seriøst ingenting?Julie AndemJulie Andem30 min27 maja 2016
2312Vil du flytte sammen med meg?Julie AndemJulie Andem50 min3 czerwca 2016

Sezon trzeci: 2016

Seria trzecia zawiera 10 odcinków i trwa w okresie jesienno-zimowym (2016). W drugim roku emisji serialu mamy do czynienia z poznanymi już wcześniej uczniami norweskiego liceum. Motyw przewodni sezonu przedstawia sprawy związane z Isakiem Valtersen – w tej roli wystąpił Tarjei Sandvik Moe – i jego zauroczeniem – o dwa lata starszym kolegą Evenem (Henrik Holm)[28]. Siedem odcinków zawiera dwa tytuły – jest to związane z emisją serialu przez dwie różne stacje, które to użyły różne tytuły dla tych odcinków.

N/o#TytułReżyseriaScenariuszDługośćPremiera
(NRK)
241Lykke til, IsakJulie AndemJulie Andem27 min7 października 2016
252Du er over 18, sant?Julie AndemJulie Andem26 min14 października 2016
263Nå bånder dere i overkant mye
Hun er på
Julie AndemJulie Andem22 min21 października 2016
274Keen på å bade
Da vorser vi sammen?
Julie AndemJulie Andem20 min28 października 2016
285Samme tid et helt annet sted
Kan jeg bli her med deg for altid?
Julie AndemJulie Andem30 min4 listopada 2016
296Escobar season
Kan du ikke bare si det?
Julie AndemJulie Andem19 min18 listopada 2016
307Er du homo?Julie AndemJulie Andem23 min25 listopada 2016
318Mannen i mitt liv
Drit i å ringe Isak
Julie AndemJulie Andem30 min2 grudnia 2016
329Det går over
Velkommen til mobilsvar
Julie AndemJulie Andem18 min9 grudnia 2016
3310Minutt for minutt
Jeg så deg første skoledag
Julie AndemJulie Andem33 min16 grudnia 2016

Sezon czwarty: 2017

Oficjalny zwiastun do 4 sezonu został udostępniony w poniedziałek, 10 kwietnia 2017 roku[29], premiera pełnego odcinka 4 sezonu była emitowana w piątek, 14 kwietnia 2017[30]. Seria składa się z 10 odcinków[31], a główną bohaterką jest muzułmanka Sana Bakkoush[30].

N/o#TytułReżyseriaScenariuszDługośćPremiera
(NRK)
341Du hater å henge med ossJulie AndemJulie Andem25 min14 kwietnia 2017
352Jeg er gutt, jeg får ikke hatJulie AndemJulie Andem18 min21 kwietnia 2017
363Hva mener du om drikking?Julie AndemJulie Andem28 min28 kwietnia 2017
374Allah hadde digget degJulie AndemJulie Andem30 min5 maja 2017
385Hvis du er trist er jeg tristJulie AndemJulie Andem27 min12 maja 2017
396Har du en dårlig dag?Julie AndemJulie Andem30 min26 maja 2017
407Vi må stå sammenJulie AndemJulie Andem36 min2 czerwca 2017
418De største loserne på skolenJulie AndemJulie Andem35 min9 czerwca 2017
429Livet smilerJulie AndemJulie Andem48 min16 czerwca 2017
4310Takk for altJulie AndemJulie Andem59 min24 czerwca 2017

Oglądalność

W grudniu 2016 serial kończy swój trzeci sezon emisji, stając się najbardziej oglądanym filmem w historii publicznej norweskiej telewizji, ze średnią oglądalnością 1,2 miliona widzów w tygodniu i ponad miliona osób odwiedzających w sieci internetowej kolejne odcinki serialu, w kraju o populacji liczącej pięć milionów ludzi. Jesienią 2016 program stał się kultowym hitem na arenie międzynarodowej, z dwucyfrowym wzrostem oglądalności w Stanach Zjednoczonych, Rosji i Francji. Internet jest pełen stron fanów serialu[32]. Publiczna stacja NRK promuje Skam tylko za pośrednictwem mediów społecznościowych, z wyjątkiem jednego wywiadu telewizyjnego, w którym wzięli udział aktorzy trzeciego sezonu. Hakon Moslet producent wykonawczy mówi dla NYT, że chodzi o to, aby nastolatkowie sami od siebie go odnaleźli, a nie usłyszeli od rodziców. 9 grudnia 2016 amerykańska firma XIX Entertainment ogłosiła umowę z publiczną stacją NRK do produkcji serialu w wersji anglojęzycznej pod nazwą „Shame”. Wersja anglojęzyczna będzie miała nowe postacie i aktorów, ale żeby móc używać koncepcji i formatu NRK będzie konsultantem amerykańskiego wykonawcy. Oczekuje się, że produkcja w USA rozpocznie się w 2017[3].

Szwedzka Telewizja (SVT) zakupiła serię w 2016, a pierwsze trzy sezony zostały opublikowane w serwisie internetowym SVT Play[33]. W styczniu 2017 Skam stał się jednocześnie najczęściej oglądanych serialem w historii na SVT Play[34]. W sumie odnotowano ponad 22 milionów wejść na stronę serialu wykorzystującego szwedzki internetowy kanał telewizji publicznej[35].

Zobacz też

Przypisy

  1. Skam sezon 1-3. "Najlepszy serial o szkole!” Skam PL hitem sieci! Eska.pl 27-12-2016. eska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-28)]..
  2. Serial „Skam”. Fikcja przeniesiona do rzeczywistości – bohaterowie „żyją” w Internecie, Konstancja Suchanek 20 lutego 2016.
  3. a b Donadio, Rachel «Will ‘Skam,’ a Norwegian Hit, Translate?». The New York Times. ISSN 0362-4331. 10. desember 2016, The New York Times.
  4. Donadio, Rachel «Will ‘Skam,’ a Norwegian Hit, Translate?». The New York Times. ISSN 0362-4331, The New York Times.
  5. Sesong 4 – Skam, skam.p3.no [dostęp 2017-04-10] (norw. bokmål).
  6. NRK treffer blink fra skolegården.
  7. Kari Stokke Nilsen / Cathrine Elnan: Why NRK can’t translate Skam. NRK, 2. November 2016.
  8. SKAM – norweskie Skins. Serial, który wywołuje histerię. Berenika Kochan, film.org.pl. 23-12-2016.
  9. Głód kontentu, niesforne ATV i formaty na wszystkie platformy (z MIPCOM), Joanna Nowakowska.
  10. „SKAM” pokazuje świat młodzieży takim, jakim on rzeczywiście jest. Mówi, że nie trzeba czuć się ani gorszym ani lepszym od innych, że można być zagubionym i niekoniecznie rozumieć dlaczego. [...] Karolina Błaszkiewicz „SKAM” – norweski serial, który uzależnia. Bez niego nastolatki, także te z Polski, nie potrafią żyć, natemat.pl, 2017-01-05.
  11. SKAM, filmweb.pl, 2016.
  12. Dette blir den nye hovedpersonen i Skam sesong 3 Aftenposten, 2016-06-29.
  13. En liten «Skam»-revolusjon, Martine Lunder Brenne, Verdens Gang, VG.no 2016-11-02.
  14. mobile.twitter.com.
  15. Skam France, sieć France 4, 2018-02-05, Pierwszy odcinek remake'u Skam z polskimi napisami, cda.pl
  16. Michelangelo Fortuzzi jako Isak, portalshame.com
  17. Mroczne historie i codzienne rozterki młodych, czyli serialowe ABC Katarzyna Borowiecka, 2017-12-03, polskieradio.pl.
  18. Trójka, Mroczne historie i codzienne rozterki młodych, czyli serialowe ABC, ABC popkultury – zestaw powiększony, Katarzyna Borowiecka wywiad z Henrikiem Holmem.
  19. https://www.youtube.com/watch?v=GNqp6rRdwno «SKAM»-gjengen møter William og Kate 2018-02-02], Skam-skuespillerne møtte William og Kate. Men hertugparet hadde neppe sett serien.
  20. William and Kate to visit set of 'Skam' on royal visit to Norway
  21. fakt.p. 2018-02-02 x
  22. Vinneren av NATT&DAGs pris for Årets TV er en dramaserie for 16-åringer. Er Skam tidenes beste, norske TV-serie? Torgeir Holljen Thon, Feb. 2016.
  23. Thea Roll Rakeng / Martine Lunder: «Skam»-jentene stjal showet på Gullruten. In: MinMote.no. Verdens Gang, 13. Mai 2016, 3. November 2016.
  24. Serial SKAM sezon 1.
  25. Aftenposten, 2016.
  26. sesong/1/.
  27. sesong/2/.
  28. sesong/3/.
  29. „Er jeg sen?”. NRK P3 (in Norwegian). NRK. 10 April 2017. Retrieved 10 April 2017.
  30. a b „Episoder – Skam”. NRK P3 (in Norwegian). NRK. Retrieved 3 April 2017.
  31. „Sesong 4”. NRK (in Norwegian). Retrieved 8 April 2017.
  32. 5 dowodów na to że to najlepszy serial o nastolatkach, 2016, eska.pl.
  33. „Skam – allt du behöver veta inför premiären i SVT”. Aftonbladet. Läst 10 november 2016; Sweden, Sveriges Television AB, Stockholm,. „Skam”. Läst 6 januari 2017.
  34. Nylander, Sara. „Skam mest tittade på SVT Play – någonsin”. svt.se. Läst 14 januari 2017.Radio, ;. „Skam mest sedda serien på SVT Play – Nyheter (Ekot)”. Läst 14 januari 2017.
  35. „Miljonsiffror gör „Skam” till rekordsuccé”. Göteborgs-Posten. Läst 14 januari 2017.;” Miljonsiffror gör „Skam” till rekordsuccé”. Göteborgs-Posten. Läst 14 januari 2017.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Hartvig Nissen upper secondary school, Oslo Norway.jpg
Autor: Harald Groven, Licencja: CC BY 3.0
Former Frogner school, now building is used by Hartvig Nissen upper secondary school, Oslo Norway