Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach

Skansen Maszyn Parowych

Oddział Zabytkowej Kopalni Srebra
Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Tarnowskie Góry (Śródmieście-Centrum)
Adres	ul. Szczęść Boże 81
Data założenia	1976
Zakres zbiorów	przemysł, maszyny parowe, kolejnictwo
Położenie na mapie Tarnowskich Gór Skansen Maszyn Parowych
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Skansen Maszyn Parowych
Położenie na mapie województwa śląskiego Skansen Maszyn Parowych
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego Skansen Maszyn Parowych
50°25′35,5″N 18°51′00,2″E/50,426528 18,850056
Strona internetowa

Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach – część Zabytkowej Kopalni Srebra, zlokalizowana w Tarnowskich Górach przy ul. Szczęść Boże 81 za budynkiem nadszybia szybu „Anioł”. Obejmuje 25 eksponatów nawiązujących do historii tarnogórskiego górnictwa, którego decydującym elementem dynamicznego rozwoju od końca XVIII było wprowadzenie nowoczesnej – jak na owe czasy – techniki parowej^[1].

Skansen został otwarty w 1976 roku wraz z oddaniem do użytku Zabytkowej Kopalni Srebra (wówczas: Zabytkowej Kopalni Rud Srebronośnych) – jednego z fragmentów wyrobisk podziemnych Królewskiej Kopalni Fryderyk (niem. Königliche Friedrichsgrube) obejmujących korytarze, chodniki i sztolnie odwadniające, których łączna długość wynosi ponad 150 km.

W 2014 roku eksponaty zostały odrestaurowane^[2], zaś rok później, podczas Industriady, otwarto dla turystów małą kolejkę skansenową o rozstawie szyn 184 mm (tzw. kolej lilipucia), której trasa liczy ok. 500 metrów^[3][4].

Eksponaty

Lp.	Zdjęcie	Obiekt	Producent	Użytkownik	Rok budowy	Uwagi
01.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Zespół prądotwórczy parowy	Siemens- Schuckert, Främbs & Freudenberg, Maschinen – Anstalt, Eisengiesserei & Kesselschmiede, Schweidnitz I/Schl	Wytwórnia Chemiczna w Krupskim Młynie k/ Tarnowskich Gór	1934
02.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Maszyna parowa napędzająca ekshaustor (wentylator ssący) w koksowni	Donnersmarck Hütte – Zabrze	Koksownia “Concordia” w Zabrzu	1900
03.		Maszyna parowa tłokowa próżniowa z kołem zamachowym	Maschinen – U. Armatur Fabrik Vorm. Klein, Schauzlin & Becker Frankenthal, Pfalz.	Zakłady wodociągowe “Staszic” w Reptach Śląskich	1903
04.		Maszyna wyciągowa parowa typ – bębnowy	L. Fischbach	KWK “Śląsk” – Rejon II “Matylda”, Szyb “Maria”	1887
05.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Maszyna wyciągowa parowa typ – Köppe	Maschinengeselschaft, Bayenthot – Köln	KWK “Śląsk” – Rejon II “Matylda”, Szyb “Józef”	1883
06.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Maszyna parowa wyciągowa typ – Köppe K-7000	Gutehoffnungshütte Sterkrade	Kopalnia „Zabrze – Bielszowice” – Ruch Pole Poręba	1907	Zmodernizowana w zakładzie Donnesmarckhütte Hindenburg w roku 1925
07.		Silnik parowy tłokowy	Polskie Fabryki Maszyn i Wagonów, L. Zieleniewski S.A., Kraków – Lwów – Sanok	Zakłady Wodociągowe “Staszic” w Reptach Śląskich	1926
08.		Pompa odwadniająca wirnikowa pionowa	C.H. Jaeger & Co. Leipzig – Plagwitz	ZGH “Orzeł Biały” w Piekarach Śląskich	1926
09.		Pompa tłokowa typ – LK 5, 3/4" x 10/40 SCZU	Maschinen U. Bohrgerätefabrik, A. Wirth & Co. Erkelenz	PKGZ “Sanok” – Kopalnia Strachocina	1951
10.		Pompa parowa przyścienna	Schwade & Co. Erfurt, Dendsche “Automat”, Dampfpumpenfabrik	Zakłady wodociągowe “Staszic” w Reptach Śląskich	1903
11.		Pompa parowa tłokowa typ Worthington		P.K.G.Z. Sanok	1952
12.		Dłutownica typ – PMZ 92	Maschinen Fabrik F. Reitbauer, KUK Hoflieferant, Wien II. Am Tabor 11	PKGZ “Sanok” – Warsztat Grabownica	1914
13.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Kocioł parowy lokomobilny typ Ln-2	Akcyjna Fabryka Wagonów w Sanoku	PKGZ “Sanok” – Warsztat Główny	1910
14.		Kocioł parowy stojący systemu Lachapella	Fabryka Kotłów Makarewicz w Warszawie	Stacja Wodna Herby Nowe	1926
15.		Kocioł parowy (walczak) jednopłomieniowy		PKGZ “Sanok”	1910
16.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Parowóz normalnotorowy typ – TKh 12	Lokomotiv Fabrik Krauss Comp. Linz	Huta “Świerczewskiego” – Zawadzkie	1910
17.		Parowóz wąskotorowy typ – Tyb 4	Henschel & Sohn, Kassel	Lokomotywownia Wąskotorowa Mława	1906
18.		Parowóz normalnotorowy bezpaleniskowy typ – TKBB	Borsig Lokomotiv-Werke GmbH, Berlin – Tegel	Elektrociepłownia Wrocław	1917
19.		Parowóz wąskotorowy typ – T49 Ryś	Pierwsza Fabryka Lokomotyw w Polsce „Fablok” S. A. w Chrzanowie	Huta “Zygmunt” w Bytomiu – Łagiewnikach	1947
20.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Parowóz wąskotorowy z tendrem typ – Px4	Podolska Wytwórnia Parowozów im. Ordżonikidze	PKP Lublin, Parowozownia Karczmiska	1936
21.		Parowóz wąskotorowy typ – LAS 49	Fabryka Lokomotyw im. Feliksa Dzierżyńskiego w Chrzanowie	Koleje Dojazdowe Bytom	1953
22.		Parowóz wąskotorowy typ – T49 Ryś	Pierwsza Fabryka Lokomotyw w Polsce „Fablok” S. A. w Chrzanowie	Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych Poznań	1950
23.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Wagon-cysterna		Koleje Dojazdowe Bytom	1884
24.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Kolejowy samobieżny żuraw parowy	Usines Emile Duray, Belgia	Huta “Baildon” w Katowicach	1940
25.	(c) I, Sir Iwan, CC-BY-SA-3.0	Walec drogowy parowy	Towarzystwo Akcyjne H. Cegielskiego	Powiatowy Zarząd Dróg Lokalnych w Oświęcimiu	1928

Ponadto sprężarka z terenu KWK Michał w Siemianowicach Śląskich^[5], klatka szybowa (szola) z 1976 roku, kamienie graniczne pól okolicznych kopalni rud srebronośnych oraz koło wodne z XVII wieku napędzające młot w kuźnicy, pracujące na rzece Stole, pochodzące ze Strzybnicy.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach