Skansen Pszczelarski w Swarzędzu

Skansen Pszczelarski

Oddział Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego
Ule figuralne
Państwo	Polska
Miejscowość	Swarzędz
Adres	ul. Poznańska 35
Data założenia	1963
Położenie na mapie Swarzędza Skansen Pszczelarski
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Skansen Pszczelarski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Skansen Pszczelarski
Położenie na mapie powiatu poznańskiego Skansen Pszczelarski
Położenie na mapie gminy Swarzędz Skansen Pszczelarski
52°24′16,33″N 17°03′40,53″E/52,404536 17,061258
Strona internetowa

Skansen Pszczelarski w Swarzędzu (właściwie Skansen i Muzeum Pszczelarstwa im. prof. Ryszarda Kosteckiego w Swarzędzu) – placówka muzealna prezentująca zbiory dotyczące bartnictwa, pszczelarstwa i jedwabnictwa, oddział Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie. Zlokalizowana jest w zachodniej części Swarzędza, przy ul. Poznańskiej 35, pomiędzy drogą krajową nr 92 a linią kolejową nr 3. Zespół parkowy, obejmujący skansen wraz ze znajdującym się w jego obszarze pałacem, wpisany jest do rejestru zabytków^[1].

Historia

Skansen powstał na terenie zdewastowanego podczas II wojny światowej parku dworskiego w Nowej Wsi, na terenie Swarzędza, przy Zakładzie Chorób Pszczół, będącym jednostką Instytutu Weterynarii w Puławach. Za moment założenia przyjmuje się rok 1963, kiedy to ule z kolekcji zakładu po raz pierwszy wyeksponowano w parku. Istotną rolę w powstaniu skansenu odegrał prof. Ryszard Kostecki, ale znaczny był również udział kierownika Zakładu Badania Chorób Owadów Użytkowych prof. Stanisława Kirkora oraz dr. Mariana Jelińskiego.

Od stycznia 1996 skansen i muzeum stanowią oddział Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie. W 2002 placówce nadano imię prof. Ryszarda Kosteckiego – twórcy skansenu i kolekcji uli, propagatora historii i tradycji pszczelarstwa.

Zbiory i ekspozycje

Skansen stanowi unikatowy w skali europejskiej zbiór ponad 230 uli, ilustrujący w ramach ekspozycji plenerowej historię bartnictwa i pszczelarstwa na ziemiach polskich. Wśród eksponatów znajdują się ule figuralne (np. przedstawiające niedźwiedzie czy św. Ambrożego – patrona pszczelarzy), architektoniczne (od miniatur poznańskiej opery i ratusza w Poznaniu po góralskie chaty), skrzynkowe, słomiane (koszki), kadłubowe i kłodowe, w tym wydobyta z Wisły barć (wiślana) datowana na rok 1474. Część obiektów na terenie skansenu jest zamieszkana przez pszczoły. Ekspozycja prezentowana jest w parku obsadzonym w latach 50. i 60. XX w. lipami, klonami, kasztanowcami, dębami, robinią, wierzbami i rzadkim w Polsce ale bardzo miododajnym perełkowcem.

W 1999 w pofolwarcznym budynku gospodarczym utworzono ekspozycję muzealną dotyczącą owadów użytkowych, sprzętu pszczelarskiego, a przy budynku wydzielono poletko prezentujące rośliny miododajne.

20 sierpnia 1981 Poczta Polska wydała całostkę na 170-lecie urodzin Jana Dzierżona. Urząd Pocztowy Poznań 9 stemplował ją 5 grudnia 1981 okolicznościowym kasownikiem z wizerunkiem ula figuralnego z tutejszego skansenu (ul przedstawiający św. Ambrożego wykonany przez mnichów tynieckich w XVIII wieku)^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Muzea Wielkopolski. Poznań: Kwartet, 2004, s. 217-218. ISBN 83-917016-5-4.
• Swarzędz – Zbiory i ekspozycje. W: Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie [on-line]. [dostęp 2010-07-23].
• Marian Jeliński. Skansen pszczelarski w Swarzędzu. „Acta Scansenologica”. T. 1, s. 244-246, 1980. Sanok: KAW na zlecenie Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. 
• Województwa wielkopolskie i lubuskie. Warszawa: Demart, 2009, s. 85, seria: Polska niezwykła. ISBN 978-83-7427-475-3.

Zobacz też

• Skansen Pszczelarski w Ostrowie Wielkopolskim
• Swarzędzkie Centrum Historii i Sztuki

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa skansenu (ang. • niem. • pol.)