Skarby Stanisława Augusta (seria monet)

Skarby Stanisława Augusta – seria monet kolekcjonerskich emitowanych przez Narodowy Bank Polski, zainaugurowana 12 marca 2013 r. dwoma monetami poświęconymi Bolesławowi I Chrobremu[1].

Seria NBP odwzorowuje słynną XVIII w. serię medalierską z wizerunkami królów Polski wykonaną na zlecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego, powstałą w mennicy warszawskiej w latach 1791–1797/1798. Projektantami stanisławowskich medali byli Jan Filip Holzhaeusser i Jan Jakub Reichel, a wzorowano je na portretach namalowanych w latach 1768–1771 przez Marcella Bacciarellego, przeznaczonych do Pokoju Marmurowego w Zamku Królewskim w Warszawie. Na odwrotnej stronie każdego medalu Holzhaeussera i Reichela umieszczono łaciński tekst, za którego ostateczną redakcję odpowiadał zapewne sam Stanisław August Poniatowski[2].

Medalierski XVIII w. poczet królów polskich składał się z wizerunków 23 monarchów – o jednego więcej niż cykl obrazów Bacciarellego. W metalu upamiętniono dodatkowo Stanisława Leszczyńskiego, najprawdopodobniej na podstawie obrazu Jana Bogumiła Plerscha[2].

Obie XVIII w. serie, malarska i medalierska, zaczynały się od Bolesława Chrobrego, a kończyły wizerunkiem Augusta III Sasa. Seria monet Narodowego Banku Polskiego ma zostać rozszerzona do 24 władców – ostatnie dwie monety mają przedstawiać Stanisława Augusta Poniatowskiego[2].

Charakterystyka serii

Każdemu włączonemu do serii władcy poświęcone są dwie monety – w srebrze (Ag999) o nominale 50 złotych oraz w złocie (Au999,9) o nominale 500 złotych, wybite na krążkach o identycznych masie – 62,2 grama oraz średnicy – 45 mm[1][2].

Monety NBP zachowują średnicę i wielkość reliefu oryginalnych medali. Rewersy przedstawiające władców są wiernymi replikami XVIII w. dzieł Holzhaeussera i Reichela, natomiast na awersach odwzorowano pomniejszoną odwrotną, napisową stronę każdego medalu, uzupełnioną w otoku nazwą państwa, godłem Rzeczypospolitej, nominałem oraz rokiem emisji[2].

Na rancie (boku, brzegu) każdej z monet umieszczono imiona monarchy w języku polskim oraz nazwę serii: „Skarby Stanisława Augusta”[2].

Lista monet serii

LpKról PolskiData emisjiProjektNominałNakład (szt.)Cena emisyjnaZdjęcie
1Bolesław Chrobry[3][2][4]12 marca 2013Robert Kotowicz50 złotychdo 50001100 zł[1]AwersRewers
500 złotychdo 75013 610 zł[1]AwersRewers
2Wacław II Czeski[5][6][4]22 maja 2013Urszula Walerzak50 złotychdo 5000515 zł[7]AwersRewers
500 złotychdo 75012 600 zł[7]AwersRewers
3Władysław Łokietek[8][9][4]13 września 2013Robert Kotowicz (awers)
Anna Wątróbska-Wdowiarska (rewers)		50 złotychdo 5000705 złAwersRewers
500 złotychdo 75011 500 złAwersRewers
4Kazimierz Wielki[10][11][12]3 marca 201450 złotychdo 5000600 złAwersRewers
500 złotychdo 75011 750 złAwersRewers
5Ludwik Węgierski[13][11][14]10 września 2014Urszula Walerzak (awers)
Anna Wątróbska-Wdowiarska (rewers)		50 złotychdo 5000730 złAwersRewers
500 złotychdo 75011 750 złAwersRewers
6Jadwiga Andegaweńska[15][11][16]4 grudnia 2014Robert Kotowicz (awers)
Anna Wątróbska-Wdowiarska (rewers)		50 złotychdo 5000720 złAwersRewers
500 złotychdo 75011 500 złAwersRewers
7Władysław Jagiełło[17][18][19]3 marca 201550 złotychdo 5000720 złAwersRewers
500 złotychdo 75011 800 złAwersRewers
8Władysław Warneńczyk[20][18][21]15 września 201550 złotychdo 5250720 złAwersRewers
500 złotychdo 75011 500 złAwersRewers
9Kazimierz Jagiellończyk[22][18][23]3 grudnia 201550 złotychdo 5250720 złAwersRewers
500 złotychdo 75011 500 złAwersRewers
10Jan Olbracht[24][25][26]14 czerwca 201650 złotychdo 6000720 złAwersRewers
500 złotychdo 60012 000 złAwersRewers
11Aleksander Jagiellończyk[27][25][28]7 grudnia 201650 złotychdo 6000720 złAwersRewers
500 złotychdo 60012 000 złAwersRewers
12Zygmunt I Stary[29][30][31]12 lipca 201750 złotychdo 6000680 złAwersRewers
500 złotychdo 60012 000 złAwersRewers
13Zygmunt August[32][30][33]7 grudnia 201750 złotychdo 6000660 złAwersRewers
500 złotychdo 60012 500 złAwersRewers
14Henryk Walezy[34][35][36]12 lipca 201850 złotychdo 5500680 złAwersRewers
500 złotychdo 60013 000 złAwersRewers
15Stefan Batory[37][38][39]17 stycznia 201950 złotychdo 5500700 złAwersRewers
500 złotychdo 60013 500 złAwersRewers
16Zygmunt III Waza[40][41]23 stycznia 202050 złotychdo 5000720 złAwersRewers
500 złotychdo 60015 000 złAwersRewers
17Władysław IV[40][42]3 grudnia 202050 złotychdo 5000750 złAwersRewers
500 złotychdo 60018 000 złAwersRewers
18Jan Kazimierz Waza[43][44]26 stycznia 202150 złotychdo 5000750 złAwersRewers
500 złotychdo 60018 000 złAwersRewers
19Michał Korybut Wiśniowiecki[43][45]2 grudnia 202150 złotychdo 5000750 złAwersRewers
500 złotychdo 60019 000 złAwersRewers
20Jan III Sobieski[46][47]9 lutego 202250 złotychdo 5000850 złAwersRewers
500 złotychdo 60019 500 złAwersRewers
21August II Mocny[48]1 grudnia 2022Robert Kotowicz
Anna Wątróbska-Wdowiarska		50 złotychdo 6000–
500 złotychdo 600–

Przypisy

  1. ↑ a b c d Skarby Stanisława Augusta na monetach NBP BOLESŁAW CHROBRY (992-1025). nbp.pl. [dostęp 2013-03-12].
  2. ↑ a b c d e f g NBP, Skarby Stanisława Augusta Bolesław Chrobry.
  3. ↑ M.P. z 2013 r. poz. 98
  4. ↑ a b c NBP, Monety NBP 2013.
  5. ↑ M.P. z 2013 r. poz. 383
  6. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Wacław II Czeski.
  7. ↑ a b Narodowy Bank Polski - Internetowy Serwis Informacyjny, www.nbp.pl [dostęp 2021-12-21] (pol.).
  8. ↑ M.P. z 2013 r. poz. 697
  9. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław I Łokietek.
  10. ↑ M.P. z 2014 r. poz. 155
  11. ↑ a b c NBP, Monety NBP 2014.
  12. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Kazimierz III Wielki.
  13. ↑ M.P. z 2014 r. poz. 755
  14. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Ludwik Węgierski.
  15. ↑ M.P. z 2014 r. poz. 1131
  16. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Jadwiga Andegaweńska.
  17. ↑ M.P. z 2015 r. poz. 217
  18. ↑ a b c NBP, Monety NBP 2015.
  19. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław Jagiełło.
  20. ↑ M.P. z 2015 r. poz. 794
  21. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław III Warneńczyk.
  22. ↑ M.P. z 2015 r. poz. 1125
  23. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Kazimierz Jagiellończyk.
  24. ↑ M.P. z 2016 r. poz. 486
  25. ↑ a b NBP, Monety NBP 2016.
  26. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Jan Olbracht.
  27. ↑ Zarządzenie nr 23/2016 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 21 listopada 2016 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Aleksander Jagiellończyk, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  28. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Aleksander Jagiellończyk.
  29. ↑ Zarządzenie nr 15/2017 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 19 czerwca 2017 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Zygmunt I Stary, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  30. ↑ a b NBP, Monety NBP 2017.
  31. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Zygmunt I Stary.
  32. ↑ Zarządzenie nr 32/2017 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 9 listopada 2017 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Zygmunt August, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  33. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Zygmunt II August.
  34. ↑ Zarządzenie nr 12/2018 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 7 czerwca 2018 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Henryk Walezy, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  35. ↑ NBP, Monety NBP 2018.
  36. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Henryk Walezy.
  37. ↑ Zarządzenie nr 31/2018 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 grudnia 2018 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Stefan Batory, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  38. ↑ NBP, Monety NBP 2019.
  39. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Stefan Batory.
  40. ↑ a b NBP, Monety NBP 2020.
  41. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Zygmunt III Waza.
  42. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław IV.
  43. ↑ a b NBP, Monety NBP 2021.
  44. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Jan Kazimierz Waza.
  45. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Michał Korybut Wiśniowiecki.
  46. ↑ Narodowy Bank Polski - Internetowy Serwis Informacyjny, www.nbp.pl [dostęp 2022-02-17] (pol.).
  47. ↑ NBP, Skarby Stanisława Augusta Jan III Sobieski.
  48. ↑ NBP, Monety NBP 2022.
Serie monet kolekcjonerskich i okolicznościowych wyemitowanych przez Narodowy Bank Polski
Rozpoczęte
Zakończone