Skocznik antylopi
Antidorcas marsupialis[1] | |||
(Zimmermann, 1780) | |||
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0 Springbok w parku narodowym Ethosa | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | skocznik antylopi | ||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Zasięg występowania | |||
Skocznik antylopi[3], dawniej także: szpringbok[4] (Antidorcas marsupialis), z afrykanerskiego: spring = skok; bok = antylopa, sarna lub kozioł) – gatunek małego brązowo-białego ssaka parzystokopytnego z rodziny wołowatych. Wysokość w kłębie do 75 cm. Samce mogą ważyć do 50 kg, a samice do 37 kg.
Łacińska nazwa marsupialis pochodzi od fałdu skóry przypominającego kieszeń, ciągnącego się wzdłuż ciała, aż do ogona. Skocznik antylopi potrafi unieść tę fałdę odsłaniając białą sierść.
Występowanie
Skocznik antylopi żyje na suchych terenach południowej i południowo-zachodniej Afryki, głównie w Namibii, Botswanie, Angoli i Republice Południowej Afryki. Kiedyś występował bardzo licznie, obecnie wskutek częstych polowań i zagospodarowywania terenów, na których żył, jego ilość drastycznie się zmniejszyła. Występuje na terenach prywatnych i w obrębie parków narodowych i niepełnych rezerwatów.
Skoki (podskoki)
Skoczniki antylopie często wykonują wysokie skoki do 4 m, w praktyce znane jako „pronking” (niderl. pronken = popisywać się). W czasie podskoku skocznik antylopi wygina grzbiet i podnosi swoją kieszeń.
To zachowanie nie jest dokładnie poznane, następuje w chwili zdenerwowania lub podniecenia. Jedna z teorii mówi, że chce w ten sposób pokazać drapieżnikom swoje plamiste umaszczenie. Inna, że skoczniki antylopie demonstrują swoją siłę i sprawność, i w ten sposób próbują zniechęcić drapieżnika do ataku. Kiedy drapieżnik się oddali, skoczniki antylopie nie skaczą, a dosyć szybko biegną, nawet do 80 km/h.
Symbole narodowe
Skocznik antylopi był symbolem narodowym Południowej Afryki w czasie dominacji białych (apartheid). Był używany jako nick albo maskotka wielu południowoafrykańskich zespołów sportowych oraz najbardziej znanego zespołu rugby.
Pojawiał się na emblematach sił powietrznych RPA, na logo kolei RPA (dla których pozostał radiowym znakiem wywoławczym).
Obecnie skocznik antylopi jest narodowym zwierzęciem RPA.
Podgatunki
Wyróżniono trzy podgatunki skocznika antylopiego[5]:
- A. marsupialis angolensis
- A. marsupialis hofmeyri
- A. marsupialis marsupialis
Przypisy
- ↑ Antidorcas marsupialis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ Antidorcas marsupialis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Antidorcas marsupialis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 15 czerwca 2010]
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0
A Springbok ram at Chudop waterhole, eastern Etosha National Park, Namibia
Autor: Thomas Schoch, Licencja: CC BY-SA 3.0
Springbok (Antidorcas marsupialis), Etosha National Park, Namibia
Autor: Yathin S Krishnappa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Present day distribution of Antidorcas marsupialis. Ref: J.D. Skinner & G.N. Louw; The Springbok