Skrajna Małołącka Turnia

Skrajna Małołącka Turnia
Ilustracja
Widok z Czerwonego Grzbietu
Państwo Polska
PasmoTatry, Karpaty
Wysokośćok. 1830 m n.p.m.
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się czarny trójkącik z opisem „Skrajna Małołącka Turnia”
Ziemia49°14′44,5″N 19°54′47,1″E/49,245694 19,913083

Skrajna Małołącka Turnia (ok. 1830 m) – jedna z kilku turni w północno-zachodniej grani Małołączniaka w Tatrach Zachodnich[1]. Jej bardzo niewybitny i trawiasty wierzchołek znajduje się pomiędzy dwoma również niewybitnymi przełączkami: Małołąckim Siodłem oddzielającym go od Kobylarzowej Kopki oraz Zagonnymi Wrótkami oddzielającymi go od turniczki Zagonny Ząb. W południowo-zachodnim kierunku odchodzą od jej wierzchołka dwie grzędy, tworzące obramowanie dla Kobylarzowego Zachodu, Szarego Żlebu i Kobylarzowego Żlebu[2].

Skrajna Małołącka Turnia jest z łatwością dostępna z Czerwonego Grzbietu. Ma jednak atrakcyjną dla taterników ścianę północno-wschodnią, obrywającą się do Wyżniego w Dolinie Małej Łąki. Od południowej strony ściana ta ograniczona jest Żlebem Pronobisa, od północnej dużą depresją opadającą z Zagonnych Wrótek. Ściana jest w większości skalista, są w niej przewieszone ścianki, liczne zachody, uskoki i płytko wcięte skalisto-trawiaste depresje. Kombinacja tych różnorodnych formacji skalnych daje możliwość pokonania ściany różnymi wariantami. Atrakcyjnym celem wspinaczkowym taterników był tutaj zwłaszcza lewy filar o wysokości około 250 m, opadający do środkowej części wielkiego żlebu Zagon. Pierwszego przejścia dokonali Janusz Bidziński i Andrzej Cynka 7 sierpnia 1980 r. Natrafili oni jednak na ślady wcześniejszego, nieopublikowanego przejścia (hak, luźne pętle). Swoje przejście tak opisywali: Ze względu na dużą ilość ruchomych traw droga wymaga bardzo starannej asekuracji[2].

Od 1982 rejon ten jest zamknięty dla taterników, wspinaczka tutaj została przez Tatrzański Park Narodowy zakazana. Park konieczność ścisłej ochrony całego rejonu Wielkiej Turni uzasadnia tym, że jest to jedno z zaledwie pięciu miejsc w polskich Tatrach, w których kozice mogą spędzić zimę. Płoszone przez wspinaczy przenoszą się w inne rejony, gdzie giną w lawinach[3]. Na Skrajnej Małołąckiej Turni stwierdzono też występowanie potrostka alpejskiego i traganka wytrzymałego – bardzo rzadkich roślin, w Polsce występujących tylko w Tatrach i to w nielicznych miejscach[4].

Widok od północno-wschodniej strony

Przypisy

  1. Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „WiT” S.c., 2006. ISBN 83-89580-00-4.
  2. a b Władysław Cywiński: Tatry. Czerwone Wierchy, część wschodnia. Przewodnik szczegółowy, tom 2. Poronin: Wyd. Górskie, 1995. ISBN 83-7104-010-5.
  3. Przyrodnicy kontra taternicy. [dostęp 2009-06-21].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.

Media użyte na tej stronie

U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Małołączniak a8.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skrajna Małołącka Turnia, widok z Czerwonego Grzbietu
Wielka Turnia T57.1.JPG
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Widok ze zboczy Małego Giewontu