Skrajna Walowa Turnia

Skrajna Walowa Turnia
Ilustracja
Widok z Kolistej Turni
Państwo Słowacja
PasmoTatry, Karpaty
Wysokość2364[1] m n.p.m.
Wybitność34 m
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Skrajna Walowa Turnia”
Ziemia49°10′23,0″N 20°01′12,3″E/49,173056 20,020083

Skrajna Walowa Turnia (niem. Vorderer Wala-Turm, słow. Predná Valova veža, węg. Elülső-Wala-torony[2]) – jedna z wielu turni w Grani Hrubego w słowackiej części Tatr Wysokich. Jest położona między Pośrednią Walową Ławką na południowym wschodzie, oddzielającą ją od Pośredniej Walowej Turni, a Skrajną Walową Ławką na północnym zachodzie, która oddziela ją od Wielkiej Teriańskiej Turni. W stronę Skrajnej Walowej Ławki turnia urywa się wyraźnym uskokiem, pod którym tkwi turniczka w kształcie kowadła[3]. Uskok ten ma wysokość około 40 m. Północno-wschodnia ściana Skrajnej i Pośredniej Walowej Turni tworzą jedną, niepodzielną całość opadającą do prawej, górnej części Wielkiego Ogrodu w Dolinie Hlińskiej. Z prawej strony ograniczenie dolnej części ściany tworzy Żleb Grosza, a górnej uchodzący do niego żleb spod Skrajnej Walowej Ławki. Lewą stronę ściany ogranicza żleb i komin spadający z Zadniej Walowej Ławki. Również po południowo-zachodniej stronie (w dolinie Niewcyrce) obydwie turnie mają wspólną ścianę, jedynie w najwyższej części rozdzieloną płytką depresją Pośredniej Walowej Ławki. Skrajna Walowa Turnia tworzy w tej ścianie filar, po którego lewej stronie znajduje się głęboko wcięty komin[4].

Nazwa turni upamiętnia Jędrzeja Walę starszegoprzewodnika zasłużonego dla poznania masywu Hrubego Wierchu. Nadał ją Witold Henryk Paryski w 8. tomie przewodnika wspinaczkowego[4].

Taternictwo

Południowym filarem Skrajnej Walowej Turni prowadzi droga wspinaczkowa (V w skali tatrzańskiej, czas przejścia 2 godz.), ale obecnie Niewcyrka jest obszarem ochrony ścisłej z zakazem wstępu. Dla taterników turnia dostępna jest tylko z grani lub od strony północnej[4].

Widok z Zaworów
Widok z południowego wschodu
Widok z Doliny Hlińskiej

Przypisy

  1. Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  2. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [dostęp 2021-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  3. Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956
  4. a b c Władysław Cywiński, Grań Hrubego. Przewodnik szczegółowy, tom 14, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 978-83-7104-039-9.

Media użyte na tej stronie

Gran Hrubego z Kolistej Turni.jpg
Autor: Rafał Kozubek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grań Hrubego – widok z Kolistej Turni, podpisany.
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Wielki Ogród T52.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wielki Ogród i Grań Hrubego. Widok z Doliny Hlińskiej
Mur Hrubego a1.jpg
Autor: Paweł Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mur Hrubego, widok z Zaworów
Terianskie Walowe Niewcyrskie Turnie.jpg
Autor: Rafał Kozubek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wschodnia część Grani Hrubego (Teriańskie, Walowe i Niewcyrskie Turnie) oraz Hruby Wierch ponad górnymi piętrami doliny Niewcyrki.