Skroniów

Skroniów
wieś
Ilustracja
Kościół w Skroniowie
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

jędrzejowski

Gmina

Jędrzejów

Liczba ludności (2021)

995[1]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-300[2]

Tablice rejestracyjne

TJE

SIMC

0240862[3]

Położenie na mapie gminy Jędrzejów
Mapa konturowa gminy Jędrzejów, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Skroniów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Skroniów”
Położenie na mapie powiatu jędrzejowskiego
Mapa konturowa powiatu jędrzejowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Skroniów”
Ziemia50°37′41″N 20°15′41″E/50,628056 20,261389

Skroniówwieś sołecka[4] w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Jędrzejów[3][5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Części wsi

Integralne części miejscowości Skroniów[3][5]
SIMCNazwaRodzaj
0240879Mały Skroniówprzysiółek

Historia

Skroniów w 1174 roku „Skroniow”, wieś i folwark w powiecie jędrzejowskim, gminie Prząsław, parafii Jędrzejów. Wieś ta, a jej część zapewne, była nadana klasztorowi jędrzejowskiemu, jak świadczy o tym akt uposażenia klasztoru cystersów jędrzejowskich z 1174 r. (Kod. Małop., II, 9)[6]. W dalszych latach klasztor skupuje części od drobnych dziedziców. W 1335 r. „Stanisław, Maugunscus, Adam et Wloscibor – fratres germani heredes de Skroniów” sprzedają swe części klasztorowi jędrzejowskiemu za 80 grzywien (Kod. Małop., I, 285). Sprzedaż ta wywołuje opozycję ze strony dalszych krewnych. Andrzej z Mojkowic upomina się o jakąś cząstkę („partícula hereditatis in parvo Skroniów″), ale następnie zrzeka się przed sądem królewskim swej pretensji w 1303 r. Współcześni im Mikołaj i Nierasta, synowie Andrzeja upominają się o trzecią część dziedzictwa „in parvo Skroniów″, lecz występujący w imieniu klasztoru „Wlosciborius heros do Potok″ udowodnił, iż klasztor tę część zakupił i zapłacił[6]. Inni członkowie rodu występują w dalszym ciągu z pretensjami do klasztoru, który jednocześnie nic przestaje skupywać cząstek dla uwolnienia się od kłótliwych sąsiadów. Cały szereg aktów i wyroków mieści Kodeks Małopolski (t. I). W połowie wieku XV w. Skroniów wś w parafii Andrzejów stanowi własność w połowie klasztoru jędrzejowskiego, w połowie rycerską Gozdzickiogo herbu Doliwa. W części duchownej były łany kmiece, które dawały czynsz, kury, sery, jaja, powabę, osep. Była tam karczma, zagrodnicy, folwark duchowny i 1 młyn. Wszystkie role płaciły dziesięcinę snopową i konopną klasztorowi jędrzejowskiemu (Długosz L.B. t.III, s.362,370,375). Według registru poborowego powiatu krakowskiego z 1581 r. we wsi Skroniów opactwo jędrzejowskie miało 7 ½ łana kmiecego 3 zagrodników bez roli, 1 komornika bez bydła, i karczmarza Stanisław Strzeszkowski ½ łana kmiecego 1 zagrodnika bez roli. Rakowski 1 łan, 1 zagrodnika bez roli (Pawiński, Małop. s.87,439). Po zniesieniu klasztoru Skroniów wchodził w skład dóbr rządowych Jędrzejów[6].

W 1827 r. wieś liczyła 30 domów i 245 mieszkańców[6]. W 1864 car Aleksander II Romanow wydał dekret o uwłaszczeniu włościan w Królestwie Polskim. Na mocy tego dekretu zniesiono pańszczyznę a wieś Skroniów stała się własnością jej mieszkańców. W 1886 r. w Skroniowie funkcjonowały jeszcze folwarki Skroniów i Książe o obszarze 631 morgów. Zabudowania folwarczne składały się z 2 budynków murowanych i 22 drewnianych. W czasie II wojny światowej w Skroniowie miała miejsce potyczka partyzancka, stoczona 21 lipca 1944 przez oddziały Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej przeciw oddziałom Wehrmachtu.

W miejscowości znajduje się Szkoła Podstawowa im. Roalda Amundsena, stadion piłki nożnej i ręcznej działa też klub sportowy „Zryw” oraz jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej licząca około 40 strażaków, mająca do dyspozycji remizę i wóz strażacki. Od 1983 r. wieś jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej. Kościół zbudowany został w latach 1984–1992.

Przypisy

  1. BIP gminy. Statystyka ludności zameldowanej w poszczególnych sołectwach 31-12-2021 str. 2-4 [dostęp 2022-02-25]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1157 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-03-20].
  4. Jednostki organizacyjne gminy Jędrzejów. Urząd Gminy Jędrzejów. [dostęp 2015-03-20].
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-03-20]. 
  6. a b c d Skroniów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 718.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
POL Jędrzejów COA.svg
Herb miasta i gminy Jędrzejów
Jędrzejów County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Jędrzejów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.88 N
  • S: 50.43 N
  • W: 19.77 E
  • E: 20.60 E