Skrzeszew (powiat sokołowski)

Artykuł52°24′5″N 22°30′25″E
- błąd38 m
WD52°24'N, 22°24'E
- błąd13769 m
Odległość11969 m
Skrzeszew
wieś
Ilustracja
Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiatsokołowski
GminaRepki
Liczba ludności (2011)366[1][2]
Strefa numeracyjna25
Kod pocztowy08-307[3]
Tablice rejestracyjneWSK
SIMC0685274[4]
Położenie na mapie gminy Repki
Mapa konturowa gminy Repki, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Skrzeszew”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Skrzeszew”
Położenie na mapie powiatu sokołowskiego
Mapa konturowa powiatu sokołowskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Skrzeszew”
Ziemia52°24′05″N 22°30′25″E/52,401389 22,506944

Skrzeszewwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sokołowskim, w gminie Repki[4][5]. Leży na Podlasiu.

Integralne części wsi Skrzeszew[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0685305Pieńki Skrzeszewskiekolonia
0685280Pieńki Wojewódzkieczęść wsi
0685297Zamłynieczęść wsi

Skrzeszew został w 1428 r. nadany przez księcia Witolda biskupom łuckim, do których wieś należała do końca XVIII w. Skrzeszew, własność biskupa łuckiego, położony był w 1795 roku w ziemi drohickiej województwa podlaskiego[6].

W 1660 roku król Jan Kazimierz ustanowił w Skrzeszewie dwa jarmarki: pierwszy na czwartą niedzielę Wielkiego Postu Laetare, drugi na dzień św. Michała 29 września. Uwolnił także wieś od podatków na cztery lata z powodu zniszczeń wojennych[7].

W 1724 r. wieś otrzymała przywilej lokacji miasta od króla Augusta II Mocnego. Wojny napoleońskie zniszczyły Skrzeszew. W 1808 r. dobra nabyła rodzina Obniskich. Odbudowano kościół, powstały wtedy także m.in. browar, gorzelnia, cukrownia oraz młyn. Pod koniec XIX w. mieszkało we wsi około 3 tysięcy osób. Po powstaniu styczniowym liczba mieszkańców znacznie się zmniejszyła.

Parafia w Skrzeszewie została ustanowiona 1446 r. W tym czasie wybudowano pierwszy kościół drewniany pw. św. Stanisława. W latach 1705-1733 powstał barokowy kościół z bogatym wyposażeniem wnętrza, ufundowany przez stolnika nurskiego S. Godlewskiego. Stał się on w XVI-XVIII w. znanym sanktuarium maryjnym na Podlasiu. Odnotowano w nim szereg uzdrowień i cudów zapisanych w księgach parafialnych. W 1837-40 kościół został przebudowany w stylu klasycystycznym przez właścicieli dóbr rodzinę Obniskich. Dobudowano wówczas do bryły kościoła czterokolumnowy joński portyk według projektu Gołońskiego, ucznia Kubickiego oraz dwie boczne kaplice[8]. Następne remonty przeprowadzano w II poł. XIX w. oraz na początku XX w. W czasie I wojny światowej uszkodzona została dzwonnica oraz zburzone wieże[7]. Ostatnia restauracja kościoła została przeprowadzona w 2000.

19 sierpnia 1920 roku, podczas wojny polsko-bolszewickiej, polska Brygada Jazdy Ochotniczej stoczyła pod Skrzeszewem i Frankopolem zwycięską bitwę z dywizjami bolszewickiej 16 Armii[9]. Wydarzenia te upamiętniają pomniki na cmentarzu i na wschodnim krańcu wsi oraz tablica w kościele parafialnym. Na miejscowym cmentarzu znajduje się kwatera żołnierzy poległych w 1920 roku[10][11].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa siedleckiego.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Wieś Skrzeszew w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2014, s. 1086 [zarchiwizowane 2014-09-28].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Karol de Perthées, Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795
  7. a b Skrzeszew – Parafia świętego Stanisława Biskupa i Męczennika. drohiczynska.pl. [dostęp 2014-10-16].
  8. Nadburzańskim szlakiem od Korczewa do Treblinki. Skrzeszew
  9. Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914–1921. Pruszków: Wojskowy Instytut Historyczny AON i Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998, s. 51–52. ISBN 83-85621-46-6.
  10. Andrzej Kowalski. Miejsca pamięci związane z Bitwą Warszawską 1920 r. „Niepodległość i Pamięć”. 2/2 (3), s. 157, 1995. 
  11. W Skrzeszewie gm. Repki – pomnik poleglym w 1920 roku. it.powiat-sokolowski.pl. [dostęp 2020-08-13].

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Poland Skrzeszew church.jpg
Autor: Wojsyl, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kościół w Skrzeszewie
Powiat sokołowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu sokołowskiego, Polska
Repki (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Repki, Polska