Skrzyp leśny

Skrzyp leśny
	(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	skrzypowe
Rząd	skrzypowce
Rodzina	skrzypowate
Rodzaj	skrzyp
Gatunek	skrzyp leśny
	Nazwa systematyczna
	Equisetum sylvaticum L.; Sp. PL.: 1061, 1753
Synonimy
	Equisetum umbrosum Lapeyr. non Willd. 1809;
	Equisetum umbrosum Lapeyr. non Willd. 1809;

Skrzyp leśny (Equisetum sylvaticum L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny skrzypowatych. Rozpowszechniony w lasach całej Polski po regiel górny w górach.

Morfologia

Pokrój pędu płonnego.

Pokrój: Pęd zarodnikowy początkowo różny od pędu płonnego – niezielony i niski, po dojrzeniu zarodników (co następuje w miesiącach kwiecień-maj) zielenieje, wydłuża się i rozgałęzia. Po dojrzeniu i rozsypaniu zarodników kłos zarodnionośny odpada. Pędy płonne są jasnozielone, wiotkie. Zamierają zimą i nowe pędy nadziemne wyrastają ponownie wiosną z kłączy.
Łodyga: Osiąga 20-30 (40) cm wysokości, 1-5 mm grubości. Rynienkowata, o 10-18 żeberkach opatrzonych w dwa szeregi brodawek. Gałązki na pędach płonnych liczne (ok. 12 lub więcej w okółku), rozgałęzione, na końcach zwisające w dół, z 4-5 żeberkami.
Kłącze: Silnie i głęboko rosnące, mocno rozgałęzione i długo żyjące odgrywa istotną rolę w rozmnażaniu wegetatywnym. Wytwarza niewielkie bulwy spichrzowe, służące także jako organ rozmnażania wegetatywnego. Masa podziemnej części roślin może 100-krotnie przewyższać masę organów nadziemnych.
Liście: Zrośnięte w szerokie, duże pochwy, dołem zielone, górą brunatne, do połowy rozcięte. Na pędach zarodnikowych ząbki są trójkątne, tępe, zlepione w 3-6 łatek. Na pędach płonnych liście są lancetowate i ostre. Ząbki są biało obrzeżone.

Rośnie w żyznych, cienistych lasach liściastych, rzadko w przyległych uprawach. Wymaga gleb gliniastych, nieprzepuszczalnych.

Tworzy następujące mieszańce:

Equisetum ×bowmanii C. Page [1989, Watsonia, 17 : 273] (E. sylvaticum × telmateia)
Equisetum ×mildeanum Rothm. [1944, Feddes Repert., 54 : 78] (E. pratense × sylvaticum)

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.

Jakub Mowszowicz: Krajowe chwasty polne i ogrodowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1986. ISBN 83-09-00771-X.
W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.