Skupienia minerałów

Skupienia minerałów – zrośnięte grupy minerałów wielkości od kilku centymetrów do wielu metrów. Nie jest przy tym istotne, czy kryształy należą do tego samego czy innego rodzaju.

Swój idiomorficzny – prawidłowy kształt mogą kryształy rozwinąć tylko wtedy, gdy nic nie przeszkadza w ich wzroście. Jeśli kryształy stykają się i łączą w trakcie wzrostu, powstałe w ten sposób utwory nazywa się skupieniami lub agregatami.

  • formy skupień są w wielu przypadkach typowe dla rodzajów mineralnych (cenne diagnostycznie).
  • niektóre rodzaje skupień wskazują również warunki wzrostu minerałów.
  • skupienie złożone z wielu kryształów stojących pojedynczo i mających dobrze wykształcone powierzchnie nosi nazwę – szczotki krystalicznej.
  • skupienia o dużej powierzchni tworzą skały.

Skupienia minerałów

  • Ze względu na sposób wykształcenia (charakterystyczny wygląd) wyróżnia się skupienia:
    • ziarniste,
    • zbite,
    • ziemiste,
    • sypkie lub proszkowe.
  • Ze względu na pokrój kryształów:
    • słupkowe,
    • pręcikowe,
    • igiełkowe,
    • włókniste,
    • listewkowe,
    • tabliczkowe,
    • płytkowe,
    • blaszkowe,
    • łuseczkowe
  • W zależności od ułożenia kryształów
    • promieniste,
    • wachlarzowe,
    • włókniste,
    • pilśniowe,
    • snopkowe,
    • łodygowate,
    • rozetowe,
    • sferolitowe,
    • pierzaste,
    • naciekowe,
    • nerkowate, groniaste, kuliste,
    • skorupowe (naskorupienia), powłoki, naloty

Typowe przykłady skupień minerałów

  • szkieletowe – podobne: dendryty, krzewiasto rozgałęzione, drutowe (np. miedź rodzima)
  • blaszkowe – podobne: łuseczkowe, rozetkowe (np. gipsowa róża pustyni)
  • sferolitowe – podobne: promienisto-włókniste (np. piryt, tzw. pomarańcze)
  • ziarniste – złączone ziarna, widoczne gołym okiem (np. oliwin)
  • naskorupienia- podobne: naloty, wykwity (np. piromorfit)
  • konkrecje – podobne: nerkowate, groniaste, bulwiaste, kuliste (np. „szklane głowy” hematytu).
  • równoległe włókniste – podobne: wiązkowe (amiant – odmiana aktynolitu).
  • włókniste – podobne: spilśnione: (aktynolit).
  • oolitowe – podobne: pizolitowe, miseczkowate (np. grochowiec – odmiana aragonitu).

Zobacz też

Typowe przykłady skupień minerałów

Media użyte na tej stronie

Egiryn1 w apatycie P Kolski.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Kluka (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
egiryn w apatycie, pochodzenie Rosja. Płw. Kolski; autor zdjęcia Piotr Menducki
Hämatit.jpg
Autor: Simon Eugster --Simon 15:25, 2 July 2006 (UTC), Licencja: CC-BY-SA-3.0
  • (en) Hematite
  • (de) Hämatit
  • Aufnahmeort: Bei mir zuhause
  • Bearbeitung: de:GIMP
    • Rahmen (Faser extrahieren oder so)
    • Zugeschnitten
    • Helligkeitswert angepasst
Rutile needles.jpg
Tuft of brown needles of rutile protruding from a quartz crystal, from Brazil. Photograph taken at the Natural History Museum, London.
Malachite botyroidal.jpg
Botryoidal malachite formations from Dodington mine, Bridgwater, Somerset, UK. Photograph taken at the Natural History Museum, London.
Pyrolusite radiating.jpg
Acicular radiating pyrolusite formations, from Elgersburg, Thuringia, Germany. Photograph taken at the Natural History Museum, London.
Oolit Fe ruda.jpg
Autor: Chmee2, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Sedimentary oolite iron ore
Asbestos fibres.jpg
Asbestos (tremolite) silky fibres from Val di Susa, Italy. Photograph taken at the Natural History Museum, London.
Mineral Olivino GDFL046.jpg
Autor:

Luis Miguel Bugallo Sánchez (Lmbuga Commons)(Lmbuga Galipedia)

Publicada por/Publish by: Luis Miguel Bugallo Sánchez
, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Olivino,
Pyrolusite dendritic on felsite.jpg
Dendritic pyrolusite formations on felsite, from Elba, Italy. Photograph taken at the Natural History Museum, London.
Scolécite.jpg
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY 4.0
Scolecite and apophyllite
Locality: Jalgaon District, Maharashtra, India
Size : 20 x 11 x 10 cm