Smendes I

Smendes I
Królewski Protokół Nomen Nes-baneb-dżed Meri-Amon (egip. Prawowity-władca-Mendes Ukochany-przez-Amona) Prenomen Hedż-cheper-Re Setepen-Re (egip. O-wspaniałych-przejawach-Re Wybrany-przez-Re)
władca starożytnego Egiptu
Dane biograficzne
Dynastia	XXI dynastia
Ojciec	Herhor (?)
Matka	Nodżmet (?)
Żona	Tentamon II
Dzieci	Amenemnesu

Smendes gr. - Nesbanebdżed egip. - władca starożytnego Egiptu, być może wezyr północy lub namiestnik Dolnego Egiptu, założyciel XXI dynastii, następca Ramzesa XI. Po śmierci Ramzesa XI przeniósł stolicę z Pi-Ramzes do Tanis.

Trudno jednoznacznie stwierdzić czy Smendes I był królem Delty jeszcze w trakcie rządów Ramzesa XI, czy też pełniąc urząd wezyra, sięgnął po władzę dopiero po śmierci Ramzesa. Był przypuszczalnie synem Herhora i Nodżmet, oraz, poprzez małżeństwo z Tentamon II - zięciem Ramzesa XI. Opowiadanie o podróżach Wenamona wymienia Smendesa w takim kontekście, że należy sądzić iż to on jest faktycznym władcą Egiptu. Dwudziestosześcioletni okres rządów u Manethona potwierdzają źródła archeologiczne, głównie tzw. "stela wypędzonych" przypisywana Smendesowi. Sądzi się, że Smendes rządził przez jakiś czas całym Egiptem, choć zapewne jego władza nie miała charakteru władzy realnej, a jedynie był szanowany przez wpływowych kapłanów Amona zanim faktycznie przejęli oni władzę w Tebach. W czasie gdy prawdopodobnie przyjął tytuły królewskie, w Tebach po raz drugi następowała zmiana na stanowisku arcykapłana Amona. Po Herhorze i Pianchim godność tę przejął syn Pianchiego - Pinodżem I. Około szesnastego roku panowania Smendesa, Pinodżem przyjął tytuły królewskie, przekazując godność arcykapłana Amona swemu synowi - Masaharcie. Mimo objęcia władzy królewskiej nadal lata liczono według lat panowania Smendesa, co wskazywało na uznawanie jego zwierzchnictwa.

Na przełomie Nowego Państwa i Trzeciego Okresu Przejściowego władzę sprawowali:

• Ramzes XI - w Pi-Ramzes.
• Smendes - w czasie panowania Ramzesa XI - jako wezyr lub namiestnik Dolnego Egiptu. Po śmierci Ramzesa w Tanis jako Król Górnego i Dolnego Egiptu.
• Herhor - jako arcykapłan Amona, wódz armii i wicekról Nubii w Tebach.
• Pianchi - następca Herhora jako arcykapłan Amona i wódz armii w Tebach.
• Pinodżem I - jako arcykapłan Amona w Tebach i później jako Król Górnego i Dolnego Egiptu.

Genealogia XXI dynastii

Zobacz też

• XXI dynastia
• Portal:Starożytny Egipt

Bibliografia

• NicolasN. Grimal NicolasN., Dzieje starożytnego Egiptu, AdamA. Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518 .
• BogusławB. Kwiatkowski BogusławB., Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044 .
• Schneider Th. – Leksykon faraonów, PWN, Kraków-Warszawa 2001, ​ISBN 83-01-13479-8​.
• Jacq Ch. – Podróż po Egipcie faraonów, Świat Książki, Warszawa 2004, ​ISBN 83-7391-131-6​ Nr 4380.
• Jacq Ch. – Sekrety Egiptu faraonów, Świat Książki, Warszawa 2006, ​ISBN 83-7391-760-8​ Nr 5023.

Linki zewnętrzne

O starożytnym Egipcie

Władcy Starożytnego Egiptu Wszystkie daty dotyczą okresu przed narodzeniem Chrystusa (p.n.e.) Od okresu predynastycznego do Pierwszego Przejściowego (przed ok. 3150–2133) Okres Dynastia Faraonowie Predynastyczny (przed ok. 3150) 0 Hsekju Chaju Teje Czesz Neheb Wazner Mech Dwa Sokoły Hat-Hor Ny-Hor Pe-Hor Hedż-Hor Skorpion I Krokodyl Iry-Hor Ka Skorpion II Wczesnodynastyczny (ok. 3150–2686) I Narmer Aha Dżer Dżet Den Anedżib Semerchet Ka’a II Hetepsechemui Nebre Nineczer Peribsen Chasechem Chasechemui Stare Państwo (ok. 2686–2181) III Sanacht Neczerierchet Sechemchet Chaba Neferka Huni IV Snofru Chufu Redżedef Chaefre Dżedefhor Nebka, Baka, Bakare Baure, Baefre, Bafre Menkaure Szepseskaf Dżedefptah V Userkaf Sahure Neferirkare Kakai Szepseskare Isi Neferefre Niuserre Ini Menkauhor Akauhor Dżedkare Izezi Unis VI Teti Userkare Pepi I Merenre I Antyemsaf I Pepi II Merenre Antyemsaf II Menbkare 1. Przejściowy (ok. 2181–2133) VII Neferkare (młodszy) Neferkare Nebi Dżedkare Szemai Neferkare Chendu Merienhor Neferkamin Nikare Neferkare Tereru Neferkahor VIII Uadżkare Pepisonbe Neferkamin Anu Kakare Ibi Neferkare Neferkauhor Kapuibi Neferirkare IX Meribre Cheti I Neferkare Nebkaure Cheti II Setut X Merihathor Neferkare Uachare Cheti III Merikare Nebkaure Cheti IV Średnie Państwo i Drugi Okres Przejściowy (ok. 2133–1567) Okres Dynastia Faraonowie Średnie Państwo (ok. 2133–1786) XI Mentuhotep I Intef I Intef II Intef III Mentuhotep II Mentuhotep III Mentuhotep IV XII Amenemhat I Senuseret I (koregent) Amenemhat II (koregent) Senuseret II (koregent) Senuseret III Amenemhat III Amenemhat IV (koregent) Neferusobek 2. Przejściowy (ok. 1786–1567) XIII Wegaf Amenemhat V Sekhemre Khutawi Amenemhat VI Sehetepibre Iufeni Amenemhat VII Nebnun Semenkare Hornedjheriotef Sobekhotep I Nedjemibre Sebekhotep I Reniseneb Hor I Amenemhat VIII Amenemhat IX Sebekhotep II Chendżer Imiramesha (albo Mermesha) Antef IV (albo Intef IV) Set I Panteni Ameni Kemau Ibi Aakeni Sobekhotep III Neferhotep I Sahathor Sobekhotep IV Sobekhotep V Iaib Ai I Sobekhotep VI Ini Sankhenre Suadjetu Ined Neferhotep II Hori (albo Hor II) Sobekhotep VII Didumes Ibi Se(?)kare Senebmiu Sekhaenre Merkheperre Merikare Senweseret IV (albo Sesostris IV) Montuemsaf Neferhotep III Mentuhotep V Nerkare Wesermontu Sobekhotep VIII Ini Mentuhotep VI Senaib Sobekhotep IX Wepwawetemsaf Hor Meritaui Sebekai Khuiiker XIV Nehesi Khatire Nebfawre Sehebre Meridjefare Sewadjkare II Nebdjefare Wbenre (?)djefare (?)wbenre Awtibre Herwibre Nebsenre Sekheperenre Djedkherure Sankhibre Kanefertumre Sekhem(?)re Kakemetre Neferibre A(?) Kha(?)re Ankhkare Semen(?)re Djed(?)re Senefer(?)re Menibre Djed(?)re Inek(?) I(?) Ip(?) Hebi Aped Hepw Shemsu Meni(?) Wrkai (?)kare (?)kare Hepu(?) (albo (?)nre) (?)annati (albo (?)kare) Bebnem Iuf(?) Seth II Sinu Hor III Nibef Penestensepti Kherhemwetshepsut Khuihemwet XV Maibre Szeszi/Salitis Meruserre Jakobher Seuserence Chain Auserre Apopi Nebchepeszre Apopi Aakenenre Apopi Aasehere Chamudi XVI Anat-Her Weser-Anat Semqen Seket Wasa (Wadj(ed)) Qar Seneferanchre Pepi III Beb-ankh Nebmaatre Nikare II Meribre Aahetepre Aaneterre Nebwankhre Ahetepre Nebweserre Khaweserre Khaimure Yakob-baal Yakobner) Yam Amu Nia(?) XVII Nebucheperure Antef V Sechemre Uahchau Rehotep Sobekemsaf I Sechemre Sementaui Dżehuti Mentuhotep VII Nibirau I Nibirau II Semenenre Seuserenre Sobekemsaf II Antef VI Antef VII Senachtenre Ahmose Sekenenre Tao (albo Taa) Kamose Nowe Państwo i Trzeci Okres Przejściowy (ok. 1567–730) Okres Dynastia Faraonowie Nowe Państwo (ok. 1567–1085) XVIII Ahmose I Amenhotep I Totmes I Totmes II Hatszepsut Totmes III Amenhotep II Totmes IV Amenhotep III Echnaton Semenchkare Neferneferuaton Tutanchamon Aj Horemheb XIX Ramzes I Seti I Ramzes II (Wielki) Merenptah Amenmes Seti II Siptah Tauseret Jarsu? XX Setnacht Ramzes III Ramzes IV Ramzes V Ramzes VI Ramzes VII Ramzes VIII Ramzes IX Ramzes X Ramzes XI 3. Przejściowy (1085–730) XXI Smendes I Amenemnesu Psusennes I Amenemope Osorkon Starszy Siamon Psusennes II XXII Szeszonk I Osorkon I Harsiese I Takelot I Osorkon II Szeszonk II Takelot II Szeszonk III Pimaj Szeszonk IV XXIII Padibastet Iuput I Szeszonk V Osorkon III Takelot III Rudżamon Iuput II Osorkon IV Od Epoki Późnej do panowania rzymskiego (od 730) Okres Dynastia Faraonowie Epoka Późna (730–305) XXIV Tefnacht Bakenrenef XXV Pianchi Szabaka Szabataka Taharka Tanutamon XXVI Necho I Psametych I Necho II Psametych II Apries Ahmose II Psametych III XXVII Kambyzes II Dariusz I Wielki Kserkses I Artakserkses I Kserkses II Sogdianos Dariusz II Artakserkses II XXVIII Amyrtajos XXIX Neferites I Achoris Psamutis Neferites II XXX Nektanebo I Tachos Nektanebo II XXXI Artakserkses III Ochos Arses Chabbasz Dariusz III Hellenistyczny (305–30) Argeadzi Aleksander Wielki Filip Arrhidaeus Aleksander IV Macedoński (koregent) Lagidzi Ptolemeusz I Soter I Ptolemeusz II Filadelfos Ptolemeusz III Euergetes I Ptolemeusz IV Filopator I Ptolemeusz V Epifanes Ptolemeusz VI Filometor Ptolemeusz VII Neos Filopator II Ptolemeusz VIII Euergetes II Fyskon Ptolemeusz IX Soter II Lathyros Ptolemeusz X Aleksander I (koregent) Kleopatra III (koregentka) Kleopatra Berenike III Ptolemeusz XI Aleksander II (koregent) Ptolemeusz XII Neos Dionizos Kleopatra VI Tryfajna III Berenike IV Kleopatra VII Filopator Ptolemeusz XIII (koregent) Ptolemeusz XIV (koregent) Ptolemeusz XV Cezarion (koregent) Rzymski (od 30) cesarze rzymscy cesarze bizantyńscy