Smoła

Sposób łatania drogi smołą (Indie)

Smoła, smoła surowa – produkty odgazowania węgla, łupków bitumicznych lub drewna, rzadko torfu. Składa się głównie z mieszaniny wielu rodzajów węglowodorów oraz innych związków organicznych, zawierających tlen, azot i siarkę; ponadto niektóre rodzaje smoły mogą zawierać pewną ilość grafitu i fulerenów.

Jest substancją ciekłą o bardzo wysokiej lepkości w temperaturze pokojowej. Barwę ma czarną do jasnobrunatnej, w zależności od surowca i procesu jej otrzymywania.

Rodzaje smoły surowej:

Smoły surowe bywają poddawane dalszej destylacji frakcyjnej w celu wydzielenia składników potrzebnych do zastosowań praktycznych.

Oczyszczone frakcje surowych smół węglowych oraz mieszaniny surowej smoły pogazowej bądź oleju smołowego z pakiem węglowym, mające określone właściwości fizykochemiczne, przydatne w zastosowaniach praktycznych, noszą nazwę smół preparowanych. Należą tu między innymi:

  • smoła dachowa (np. 65% paku + olej smołowy)
  • lepik smołowy
  • lakier do żelaza, gdzieniegdzie znany pod niemiecką nazwą Eisenlack
  • smoła drogowa (np. 60% paku + olej antracenowy), często stabilizowana (15–20%) dodatkiem asfaltu
  • smoła do elektrod (smoła elektrodowa, np. 75% paku + olej smołowy) – jako lepiszcze ziaren węgla (najczęściej koksu) w produkcji elektrod węglowych

Niektóre smoły preparowane są obecnie zastąpione przez preparaty sporządzane na bazie asfaltu ponaftowego, zwane masami bitumicznymi.

Niezależnie od tego część zastosowań smół jest ograniczana z powodu obecności istotnych stężeń składników rakotwórczych, a same smoły surowe (poza drzewną) również są sklasyfikowane jako rakotwórcze[1].

Przypisy

Bibliografia

  • Jerzy Chodkowski (red.): Mały słownik chemii praktycznej. Warszawa: PW „Wiedza Powszechna”, 1975.
  • Encyklopedia techniki. Chemia. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1993. ISBN 83-204-1312-5.

Media użyte na tej stronie

Tar melting.JPG
Autor: Surya Prakash.S.A., Licencja: CC BY-SA 3.0
Tar is melted so it will be paved easily on the roads.