Smołdzino (powiat słupski)

Smołdzino

wieś
(c) Cook, CC-BY-SA-3.0 Ambona wczesnobarokowa z XVII wieku, Smołdzino
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	słupski
Gmina	Smołdzino
Liczba ludności (2011)	947[1]
Strefa numeracyjna	59
Kod pocztowy	76-214
Tablice rejestracyjne	GSL
SIMC	0751166
Położenie na mapie gminy Smołdzino Smołdzino
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Smołdzino
Położenie na mapie województwa pomorskiego Smołdzino
Położenie na mapie powiatu słupskiego Smołdzino
54°39′48″N 17°12′49″E/54,663333 17,213611

Smołdzino (kaszb. Smôłdzëno, niem. Schmolsin^[2]) – wieś w północnej Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Smołdzino na Wybrzeżu Słowińskim. Miejscowość jest siedzibą gminy Smołdzino.

W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rolne Smołdzino^[3]. Wieś pełni między innymi funkcję turystyczną, ze względu na bliskość Morza Bałtyckiego i atrakcji turystycznych.

W 2011 miejscowość liczyła 947 mieszkańców^[1].

Położenie

Wieś jest siedzibą sołectwa, które obejmuje powierzchnię 1116,92 ha, a wg danych z 2006 r. zamieszkiwało je 971 osób^[4].

Smołdzino leży nad rzeką Łupawą, u podnóża wzgórza Rowokół, w sąsiedztwie Bałtyku, kilku przymorskich jezior (Gardno, Łebsko, Dołgie Wielkie, Dołgie Małe), w pobliżu Słowińskiego Parku Narodowego.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa słupskiego.

Historia

Jest to wieś słowińska o dużych tradycjach. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z dokumentu księcia gdańskiego Mściwoja II 1281; w latach 1329–1341 wieś stanowiła własność Krzyżaków. W 1622 roku dobra smołdzińskie przypadły w wianie księżnej Annie de Croy, fundatorce kościoła z 1632 roku. W Smołdzinie pracował pastor Michał Mostnik (Pontanus), który niesłusznie uchodził za piewcę polskości i znawcę języka kaszubskiego^[5]. W 1830 roku wygłoszono ostatnie kazania w języku kaszubskim. W 1935 roku u ujścia rzeki Łupawy do jeziora Gardno zbudowano elektrownię wodną. Od 1969 w Smołdzinie mieści się dyrekcja Słowińskiego Parku Narodowego.

Na terenie miejscowości znajduje się pomnik upamiętniający poległych w 1945 r. żołnierzy Armii Czerwonej^[6].

Atrakcje turystyczne

• Kościół wzniesiony w 1632 r., wczesnobarokowy ołtarz, na skrzydłach owalne portrety Anny de Croy i jej 12-letniego syna Bogusława Ernesta, barokowa amboną z początków XVII wieku, na stropie 49 obrazów z XVII w^[7].
• Zabytkowy park pałacowy^[8], piętrowy pałacyk z XIX w., bez cech stylowych^[9],
• Muzeum Przyrodnicze Słowińskiego Parku Narodowego,
• Wieża widokowa na wzgórzu Rowokół,
• Przystań żeglarska w Gardnie Wielkiej, nad jeziorem Gardno,
• Elektrownia Wodna „Smołdzino”.

Odniesienia w literaturze

Przedwojenne Smołdzino pojawia się w książce niemieckiej dziennikarki i pisarki Corduli Bölling-Moritz Glück aus grünem Glas^[10], będącej wspomnieniami z jej dzieciństwa (dziadek autorki był administratorem urzędu leśnego z siedzibą w nieistniejącym dziś pałacu^[11]).

Smołdzino jako miejsce akcji występuje również w powieści grozy Krzysztofa Wrońskiego Czarny bóg^[12]. Opisane wydarzenia mają miejsce w roku 1947, tuż przed opuszczeniem Smołdzina przez ostatnich niemieckich mieszkańców. W książce występują charakterystyczne punkty miejscowości, takie jak wzgórze Rowokół, kościół Świętej Trójcy, nieistniejący dziś pałac czy dawna plebania (obecnie siedziba dyrekcji Słowińskiego Parku Narodowego).

Religia

• Parafia Greckokatolicka św. Mikołaja w Smołdzinie
• Parafia Trójcy Świętej w Smołdzinie
• Świadkowie Jehowy: zbór Smołdzino (Sala Królestwa: Słupsk)^[13]

Zobacz też

• inne miejscowości o nazwie Smołdzino – strona ujednoznaczniająca.

Przypisy

Bibliografia

• Dominika Czarnecka: „Pomniki wdzięczności” Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczypospolitej. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2015. ISBN 978-83-7629-777-4. OCLC 1062341968.

Linki zewnętrzne

• Smołdzino na stronie powiatu słupskiego
• Smołdzino. smoldzino.most.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-28)].
• Cmentarze w Smołdzinie