Smotrycz (osiedle)

Smotrycz
Ilustracja
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 chmielnicki

Rejon

dunajowiecki

Populacja (2019)
• liczba ludności


1806[1]

Nr kierunkowy

+380 3858

Kod pocztowy

32423

Położenie na mapie obwodu chmielnickiego
Mapa konturowa obwodu chmielnickiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Smotrycz”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia48°56′49″N 26°33′37″E/48,946944 26,560278
Strona internetowa
Portal Ukraina

Smotrycz (ukr. Смотрич) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie w rejonie dunajowieckim obwodu chmielnickiego. Położone przy ujściu rzeczki Jaromirki do Smotrycza.

Miasto królewskie, położone w pierwszej połowie XVII wieku w województwie podolskim[2].

Historia

Według latopisów ruskich istniał już w XII wieku. Zniszczony w 1240. Za Aleksandra Koriatowicza Smotrycz był stolicą księstwa. 17 marca 1375 Aleksander wydał w 1378 przywilej dla dominikanów smotryckich, zabitych przez Tatarów; pochowany został w ich kościele. W 1448 Smotrycz otrzymuje od Kazimierza Jagiellończyka prawo magdeburskie. Doszczętnie zniszczony przez wojny kozackie, bo w roku 1665 liczył tylko 50 ludzi osiadłych. Dawniej Smotrycz należał do powiatu kamienieckiego.

Na początku lat 2000 badacze odnaleźli w Dunajowcach starą srebrną gotycką monetę (1 g) z napisem w języku łacińskim "SMOTRIC", "CONSTATIN"[3]

Zabytki

Smotrycz na mapie Wacława Grodeckiego, Poloniae finitimarumgue locarum descriptio[4]
  • zamek - na swoją siedzibę obrali sobie tą warownię Jerzy i Aleksander Koriatowicze[5]. Po opowiedzeniu się Podola po stronie Korony Polskiej zamek był oblegany nieskutecznie w 1430 roku przez litewskiego księcia Świdrygiełłę[6]. W roku 1518 na mocy przywileju Zygmunta Starego Smotrycz zostaje na dwa lata zwolniony w celu odbudowania ponownie zniszczonego zamku. Po najazdach Tatarów zamek został zniszczony[5]
  • pałac
  • kościół dominikanów wybudowany w 1796 r.[5]
  • kościół murowany wybudowany w 1837 przez biskupa Mackiewicza.

Urodzeni

Starostowie smotryccy

Zobacz też Kategoria:Starostowie smotryccy

  • Wilhelm Rippe (Ryppe, Rype, Rypp) – podkomorzy parnawski, komendant zamku w Kamieńcu na Podolu[7]

Przypisy

  1. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2019 року. Державна служба статистики України. Київ, 2019. стор.74
  2. Lustracye królewszczyzn ziem ruskich, Wołynia, Podola i Ukrainy z piérwszéj połowy XVII wieku / wydał Aleksander Jabłonowski, Warszawa 1877, s. 2.
  3. Погорілець О. Ссавов О. Монета подільського князя Костянтина. „Нумізматика і фалеристика”. 3 (2004), s. 24. (ukr.)
  4. (fragment), 1571, wyd. 2Biblioteka Narodowa, syg. ZZK 18611, domena publiczna
  5. a b c Antoni Urbański: ''Pro memoria: 4-ta serja rozgromionych dworów kresowych, (IV cz. książki Memento kresowe). Warszawa: 1929, s. 18.
  6. Janusz Kurtyka, Podole w średniowieczu i okresie nowożytnym: obrotowe przedmurze na pograniczu cywilizacji, [w:] tenże, Podole w czasach jagiellońskich. Studia i materiały, Kraków 2011
  7. Dr Antoni J.: Zameczki podolskie na kresach multańskich. T. II : Kamieniec nad Smotryczem. Warszawa: nakładem Gebethnera i Wolffa, 1880, s. 49.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Khmelnytskyi Oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Районы Хмельницкой области с 17 июля 2020 года
Smotrycz.jpg
Autor: Nieznani, przed 1929 r., Licencja: CC0
Smotrycz
Poloniae finitimarumgue locarum descriptio.jpg
Autor: Wacław Grodecki, Poloniae finitimarumgue locarum descriptio, 1571, wyd. 2, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wacław Grodecki, Poloniae finitimarumgue locarum descriptio (fragment) , 1571, wyd. 2, Biblioteka Narodowa, syg. ZZK 18611, domena publiczna
Smotrych smt prapor.png
Прапор Смотрича
Smotrych smt gerb.png
Герб Смотрича