Snæfellsjökull
| ||
![]() Szczyt Snæfellsjökull | ||
Państwo | ![]() | |
Położenie | Snæfellsbær | |
Wysokość | 1446 m n.p.m. | |
Dane wulkanu | ||
Rok erupcji | 200 ± 150 n.e. | |
Typ wulkanu | stratowulkan | |
Aktywność | wygasły | |
![]() |
Snæfellsjökull – stratowulkan, którego szczyt przykryty jest lodowcem, na półwyspie Snæfellsnes w Islandii, w Parku Narodowym Snæfellsjökull.
Nazwa
Pierwotnie wulkan znany był jako Snjófell, później jako Snæfell, a kiedy okazało się, że jego czubek nakrywa lodowiec nazwę zmieniono na Snæfellsjökull, często skracaną do Jökull[1].
Geografia
Snæfellsjökull znajduje się na półwyspie Snæfellsnes w zachodniej Islandii[2]. Wznosi się na wysokość 1446 m n.p.m. i jest najbardziej na zachód wysuniętym wulkanem systemu wulkanicznego ciągnącego się na przestrzeni 30 km[1]. Jego głęboki na 200 m krater wypełnia lodowiec spływający po stokach wulkanu[3].
Boki Snæfellsjökull usłane są licznymi mniejszymi stożkami[2]. Niższe kratery boczne wyrzucały lawę bazaltową a wyższe materiał o wysokiej zawartości ditlenek krzemu[2]. Zastygłe strumienie lawy biegną przez całą zachodnią część wulkanu aż do oceanu[2]. Ostatnia erupcja wulkanu miała miejsce ok. roku 200[2]. W okolicy znajduje się przynajmniej 20 pól lawowych[3].
Historia
Snæfellsjökull pojawił się na mapach nawigacyjnych w XVI w. – był ważnym punktem orientacyjnym dla żeglarzy[1]. Na mapach islandzkich zaznaczany był od czasów Guðbrandura Þorlákssona (1541–1627)[1]. Do końca XIX w. uważany był za najwyższy szczyt Islandii[1].
Według legendy, pierwszym który zdobył górę był Barður Dumbsson, który po tym jak zniknął ze świata i wszedł do wnętrza góry, nazywany jest Barðurem Snæfellsásem i uważany za boga, patrona ludzi żyjących wokół wulkanu[1]. Okoliczni mieszkańcy mieli wiele opowieści o nadprzyrodzonych stworach strzegących lodowca[1]. Góra została po raz pierwszy zdobyta 1 czerwca 1754 roku – na szczyt wspięli się Eggert Ólafsson i Bjarni Pálsson, którzy oszacowali jego wysokość na 2154 m[1]. Pomiary z końca XVIII w. podawały 1460–1470 m a z początku XIX w. 1436 m[1]. W 1910 roku duński sztab generalny wyznaczył dokładną wysokość na 1446 m n.p.m.[1]
Snæfellsjökull został rozsławiony w XIX w., kiedy Juliusz Verne (1828–1905) umieścił tu akcję swojej książki Podróż do wnętrza Ziemi[4][1]. Główni bohaterowie schodzą do wnętrza Ziemi poprzez Snæfellsjökull[1].
W 2001 roku dla ochrony lodowca, wulkanu i okolicznych terenów utworzono Park Narodowy Snæfellsjökull[5].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l Helgi Björnsson: The Glaciers of Iceland: A Historical, Cultural and Scientific Overview. Springer, 2016, s. 359–373. ISBN 978-94-6239-207-6. [dostęp 2018-07-06]. (ang.)
- ↑ a b c d e Department of Mineral Sciences · National Museum of Natural · History Smithsonian Institution: Snaefellsjökull (ang.). W: Global Volcanism Program [on-line]. [dostęp 2018-07-06].
- ↑ a b The Environment Agency of Iceland: The Glacier (ang.). [dostęp 2018-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-06)].
- ↑ Lonely Planet, Carolyn Bain, Alexis Averbuck: Lonely Planet Iceland. Lonely Planet, 2015. ISBN 978-1-74360-539-4. [dostęp 2018-07-06]. (ang.)
- ↑ The Environment Agency of Iceland: Snæfellsjökull National Park (ang.). [dostęp 2018-07-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-13)].
Linki zewnętrzne
- Informacje o systemie wulkanicznym Snæfellsjökull (ang.). W: Catalogue of Icelandic Volcanoes [on-line]. [dostęp 2019-03-01].
Media użyte na tej stronie
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Autor: Axel Kristinsson from Reykjavík, Iceland, Licencja: CC BY 2.0
Snæfellsjökull in the Morning
Autor:
- Iceland_location_map.svg: NordNordWest
- derivative work: Виктор В (talk)
Location map of Iceland