Snina

Snina
ilustracja
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Słowacja

Kraj

 preszowski

Powiat

Snina

Burmistrz

Daniela Galandová

Powierzchnia

58,61[1] km²

Wysokość

216[2] m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość


18 465[3]
317,16[4] os./km²

Nr kierunkowy

+421 57[2]

Kod pocztowy

069 01[2]

Tablice rejestracyjne

SV

Położenie na mapie kraju preszowskiego
Mapa konturowa kraju preszowskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Snina”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Snina”
Ziemia48°59′17″N 22°09′24″E/48,988056 22,156667
Strona internetowa
Pałac (kasztel) w Sninie

Snina (węg. Szinna) – miasto powiatowe we wschodniej Słowacji, w kraju preszowskim, w historycznym regionie Zemplin. Siedziba władz najbardziej wysuniętego na wschód powiatu Słowacji.

Miasto leży na wysokości 216 m n.p.m., u zbiegu Wyżyny Laboreckiej i Gór Bukowskich na północy oraz pasma Wyhorlatu na południu, w dolinie Cirochy, u ujścia rzeczki Pčolinka do tej rzeki. Ludność miasta liczy 20 031 osób [2016], powierzchnia wynosi 58,61 km². Miasto dzieli się na dzielnice Sídlisko I, Sídlisko II, Bramhora, Majer, Tabla, Brehy, Daľkov, Centrum, Mier.

Przez Sninę przebiega droga krajowa nr 74 z Humennégo do przejścia granicznego Ubľa – Małyj Bereznyj na granicy z Ukrainą oraz linia kolejowa z Humennégo do miasteczka Stakčín, leżącego kilka kilometrów dalej na wschód od Sniny.

Pierwsza wzmianka o Sninie pochodzi z 1343; wynika z niej, że miejscowość należała do majątku magnackiej rodziny Drugethów. Snina powstała prawdopodobnie w wyniku kolonizacji południowych stoków Beskidów przez Wołochów. W XIV wieku Snina urosła do pozycji małego miasteczka; tak wzmiankują ją od 1585 rejestry komitatu Zemplén. W latach 1570–1630 odgrywała rolę ośrodka administracyjnego dla okolicznych wsi.

Miasto należało do Drugethów do końca XVII wieku, następnie przeszło na własność rodziny Zichych, a w 1770 – van Dernathów. W 1799 kupił je Józef Rholl z rodziny holenderskich przedsiębiorców osiadłej w środkowej Słowacji, który rozwinął w Górnym Zemplinie hutnictwo żelaza z rud w górach Wyhorlatu. Po wyczerpaniu się dostępnych zasobów rudy żelaza pod koniec XIX wieku hutnictwo upadło, zaś głównym zajęciem mieszkańców stało się wypalanie węgla drzewnego. Feudalne panowanie rodziny Rhollów zakończyło się w 1857. Pod koniec XIX wieku Snina była siedzibą powiatu w komitacie Zemplén. W latach 1909–1912 zbudowano linię kolejową, która połączyła Sninę z Humenném.

Przełom XIX i XX wieku był okresem gospodarczego upadku miasta, który zaowocował masową emigracją, przeważnie do USA. Ubóstwo pogłębiły kolejne nieszczęścia: I wojna światowa i seria powodzi w latach 20. XX wieku, z których katastrofalna okazała się powódź w 1926. W okresie międzywojennym Snina leżała na północnej magistrali drogowej łączącej zachód kraju z Rusią Zakarpacką. Większość mieszkańców trudniła się wówczas pozyskaniem i przetwórstwem drewna w wielkim miejscowym tartaku. Miasto uległo zniszczeniom podczas II wojny światowej. Po wojnie zostało odbudowane. W 1950 utworzono kombinat budowlany Vihorlat, który później w szczytowym okresie rozwoju zatrudniał 6000 pracowników. Odpowiednio wzrosła również liczba mieszkańców miasta, dla których w latach 70. XX wieku wystawiono typowe socjalistyczne blokowiska.

Wzrost liczby mieszkańców:

  • XIV wiek – 130 osób,
  • 1785 – 1430 osób,
  • 1903 – 2750 osób,
  • 1910 – 2939 osób,
  • 1991 – 19 159 osób,
  • 2001 – 21 325 osób,
  • 2011 – 20 723 osób.

Jednym z nielicznych zabytków Sniny jest klasycystyczny pałac z 1781 z posągiem Herkulesa odlanym z miejscowego żelaza w 1841 na dziedzińcu. Atrakcją turystyczną i ośrodkiem życia kulturalnego jest słowacki oddział Międzynarodowej Galerii Sztuki „Miró”, otwarty w 1993, wystawiający dzieła współczesnego malarstwa z całego świata[5].

Snina jednak służy turystom głównie jako punkt wypadowy do wycieczek w Góry Bukowskie i Wyhorlat, którego szczyt Sninský kameň (1006 m n.p.m., 5 km na południe od Sniny) góruje nad miastem. Szlaki turystyczne prowadzą na Sninský kameň i do górskiego jeziorka Morské oko. Nad zalewem Rybníky znajduje się kapielisko i ośrodek wypoczynkowy. W okolicznych wsiach Ruský Potok, Uličské Krivé, Topoľa i Hrabová Roztoka znajdują się drewniane rusińskie cerkiewki. 14 km od Sniny, w Parihuzovcach, znajduje się wyciąg narciarski.

Miasta partnerskie

Przypisy

  1. Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce [om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter)]. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  2. a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  3. Statistical Office of the Slovak Republic: Počet obyvateľov podľa pohlavia – obce (ročne). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva – obce. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  5. Andrej Smolak Gallery [dostęp 2017-11-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-07] (słow.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Prešov Region - outline map.svg
Autor: Caroig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Outline map of the prešov Region, Slovakia, ready for the Geobox template, calibrated at en:Template:Geobox locator Prešov Region
Presovsky vlajka.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.5
Snina.panorama.2.JPG
Autor: Miro Buraľ, Stakčín, Slovakia, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Snina Cirocha river Panorama of Vihorlat mont Sninský kameň (right)
Flag of Snina.svg
Vlajka obce Snina
Kaštieľ, Snina.jpg
Autor: Jiří Komárek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta ilustracja pokazuje chroniony obiekt zabytkowy, posiadający numer 709-145/1 na Słowacji.