Sołtan (herb szlachecki)

herb Sołtan I
herb Sołtan II
herb Sołtan III

Sołtan (Sołtanowicz, Sułtan)polski herb szlachecki, odmiana herbu Syrokomla. Alfred Znamierowski, który uważa herb Ustarbowskich za osobny herb, podobny do Sołtana, podaje, że herb własny Ustarbowskich to odmiana Abdanka[1]. Przemysław Pragert pisze, że Ustarbowski to herb wprawdzie niemal identyczny jak Sołtan, ale jednak osobny, należący do rodziny kaszubskiej, niemającej nic wspólnego z Sołtanami, którzy mieszkali na Litwie i Wołyniu[2].

Opis herbu

Juliusz Karol Ostrowski przytoczył kilka wariantów tego herbu[3]. Opisy z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego[4]:

Sołtan I: W polu czerwonym pod gwiazdą srebrną, takaż łękawica z zaćwieczonym takimż krzyżem podwójnym.

Klejnot: trzy pióra strusie.

Sołtan II: W polu czerwonym pod gwiazdą złotą, takaż łękawica z zaćwieczonym takimż krzyżem podwójnym.

Klejnot: pięć piór strusich, dwa złote między trzema czerwonymi.

Sołtan III: W polu słup dwukrotnie przekrzyżowany, z gwiazdą, nad którą lilia; pod całością łękawica. Barwy nieznane.

Różnica między herbem Sołtan i Ustarbowski jest następująca: w herbie Sołtan gwiazda jest zaćwieczona na krzyżu, zaś w herbie Ustarbowskich leży nad krzyżem[1].

Najwcześniejsze wzmianki

Herb po raz pierwszy pojawił się w XVI wieku. Pierwsze przedstawienia herbu pochodzą z Gniazda cnoty (1578) i Herbów rycerstwa polskiego (1584) Paprockiego oraz Orbis Polonus Szymona Okolskiego (1642)[5]. Wariant oznaczony jako Sołtan II przysługiwał pruskiej rodzinie Sołtan i został odnotowany przez Siebmachera. Wariant Sołtan III pochodzi z rękopisu Sołtana z 1684 roku[3].

Herbowni

Lista sporządzona została na podstawie wiarygodnych źródeł, zwłaszcza klasycznych i współczesnych herbarzy. Zwracamy jednak uwagę na częste zjawisko przypisywania rodom szlacheckim niewłaściwych herbów, szczególnie nasilone w czasie legitymacji szlachectwa przed zaborczymi heroldiami, co zostało następnie utrwalone w wydawanych kolejno herbarzach. Podkreślamy także, że identyczność nazwiska nie musi oznaczać przynależności do danego rodu herbowego. Przynależność taką mogą bezspornie ustalić wyłącznie badania genealogiczne.

Lista nazwisk dla herbu Sołtan I pochodzi z Herbarza polskiego Tadeusza Gajla[6]:

Sołtan I: Lubiański, Pereświet, Piętno, Sołtan, Sołtanowicz, Stret, Stretwicz, Sułtan, Ustarbowski, Wiserski.

Sołtan II: Sołtan[3].

Sołtan III: Sołtan[3].

Przypisy

  1. a b Alfred Znamierowski: Herbarz rodowy. Warszawa: Świat Książki, 2004, s. 88,165. ISBN 83-7391-166-9.
  2. Przemysław Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej T.3. Gdańsk: Wydawn. BiT, 2009, s. 283. ISBN 978-83-927383-6-7.
  3. a b c d Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 2. Warszawa: Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza, 1897-1906, s. 361.
  4. Alfred Znamierowski, Paweł Dudziński: Wielka księga heraldyki. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 104-108. ISBN 978-83-247-0100-1.
  5. Józef Szymański: Herbarz rycerstwa polskiego z XVI wieku. Warszawa: DiG, 2001, s. 268. ISBN 83-7181-217-5.
  6. Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007, s. 406-539. ISBN 978-83-60597-10-1.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Herb Szablon.svg
Autor: Zirguezi, Licencja: CC0
Generic Coat of arm
POL COA Sołtan II.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Sołtan II
POL COA Sołtan.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Sołtan
POL COA Syrokomla.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Syrokomla
POL COA Sołtan III.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Sołtan III