Soból tajgowy
Martes zibellina[1] | |||||
(Linnaeus, 1758) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek | soból tajgowy | ||||
| |||||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
Zasięg występowania | |||||
(c) IUCN Red List of Threatened Species, species assessors and the authors of the spatial data., CC BY-SA 3.0 |
Soból tajgowy[3], soból[4] (Martes zibellina) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych.
Długość ciała do 60 cm. Futro gęste, brązowe, jedwabiste – w okresie letnim ciemne, a w zimowym jasne. Sobole linieją 2 razy w ciągu roku. Jak u większości zwierząt o zmiennym ubarwieniu futra ma ono znaczenie ochronne – pomaga maskować się wśród drzew lub śniegu.
Soból jest aktywny w dzień i w nocy. Poluje na drobne ssaki i ptaki (zjada także ich jaja). Żywi się także owadami, jagodami i nasionami. Swoje gniazdo zakłada w wykrotach, szczelinach i dziuplach, dzięki czemu młode są chronione przed atakami drapieżników.
Zamieszkuje górzyste lasy: Azji północnej, północnych Chin, Półwyspu Koreańskiego.
W celu ochrony wymierającej populacji sobola na Syberii powołano w roku 1917 pierwszy w Rosji państwowy rezerwat przyrody – Rezerwat Barguziński. Jeszcze w wiekach średnich masowo występował w północnej części Europy po północno-wschodnią Polskę. Polowano na niego dla cennego gęstego futra, dla którego do dzisiaj jest on hodowany w Federacji Rosyjskiej. Futro sobola wykorzystywane jest do produkcji pędzli używanych w malarstwie artystycznym.
Podgatunki
Wyróżnia się kilkanaście podgatunków sobola[5]:
- M. zibellina angarensis
- M. zibellina arsenjevi
- M. zibellina averini
- M. zibellina brachyura
- M. zibellina ilimpiensis
- M. zibellina jakutensis
- M. zibellina kamtschadalica
- M. zibellina obscura
- M. zibellina princeps
- M. zibellina sahalinensis
- M. zibellina sajanensis
- M. zibellina schantaricus
- M. zibellina tomensis
- M. zibellina tungussensis
- M. zibellina yeniseensis
- M. zibellina zibellina
Przypisy
- ↑ Martes zibellina, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ V.G. Monakhov , Martes zibellina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.2 [dostęp 2015-07-19] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 157–158. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 336, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Martes zibellina. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 6 września 2009]
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Sable (Martes zibellina). Painted by Tynt22.
(c) IUCN Red List of Threatened Species, species assessors and the authors of the spatial data., CC BY-SA 3.0
Sable (Martes zibellina) range (green - extant, black - extinct)