Sobór św. Aleksandra Newskiego w Krasnodarze

Sobór św. Aleksandra Newskiego

Cобор святого благоверного князя Александра Невского

sobór Kozaków kubańskich
Widok ogólny
Państwo	Rosja
Kraj	Krasnodarski
Miejscowość	Krasnodar
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Eparchia	jekaterinodarska
Wezwanie	św. Aleksandra Newskiego
Wspomnienie liturgiczne	30 sierpnia/12 września; 14/27 listopada
Historia Data rozpoczęcia budowy 1853 Data zakończenia budowy 1872 Data poświęcenia 1872 Data zamknięcia 1929 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Data zniszczenia 1932 Data odbudowy 2003–2006 Data reaktywacji 2006 Fundator Kozacy kubańscy
Dane świątyni Styl bizantyjsko-rosyjski Architekt Iwan i Jelisiej Czernikowie Świątynia • materiał bud. • cegła Kopuła • liczba kopuł 5 Liczba ikonostasów 2 Ołtarz • liczba ołtarzy 2
Położenie na mapie Krasnodaru Sobór św. Aleksandra Newskiego
Położenie na mapie Rosji Sobór św. Aleksandra Newskiego
Położenie na mapie Kraju Krasnodarskiego Sobór św. Aleksandra Newskiego
45°00′51,8″N 38°58′01,2″E/45,014389 38,967000

Sobór św. Aleksandra Newskiego – prawosławny sobór w Krasnodarze, wzniesiony w latach 1853–1872, wysadzony w powietrze w 1932 i odbudowany w latach 2003–2006.

Historia

Budowę świątyni rozpoczęto w 1853, a zakończono w 1872. Kamień węgielny pod budowę cerkwi poświęcił archimandryta Nikon. Poświęcenie obiektu miało miejsce 8 listopada tego roku, dokonał go biskup kaukaski i jekatierinodarski Teofilakt. Była to pierwsza murowana cerkiew w Jekatierinodarze, wzniesiona z przeznaczeniem na główny sobór Kozaków kubańskich. Autorami projektu byli bracia Iwan i Jelisiej Czernik, architekci wykształceni w Petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych, Kozacy kubańscy. Budowa soboru przeciągnęła się m.in. z powodu wojny krymskiej i kosztowała ponad 200 tys. rubli^[1]. W 1888 sobór odwiedzili car Aleksander III z małżonką Marią oraz synami Mikołajem i Jerzym. Druga wizyta cara w świątyni miała miejsce w 1914, gdy do Jekatierinodaru przybył Mikołaj II^[1].

Sobór został w 1929 zamknięty i zamieniony na dom kultury i muzeum ateizmu. Zniszczono cerkiewne kopuły i zdjęto krzyże. Trzy lata później rada miejska Krasnodaru zdecydowała o rozbiórce budowli sakralnej, którą przeprowadzono jeszcze w tym samym roku^[1].

W 1995 na placu, gdzie pierwotnie znajdował się sobór, ustawiono kaplicę św. Aleksandra Newskiego. Następnie z inicjatywy gubernatora Kraju Krasnodarskiego przystąpiono do odbudowy obiektu na podstawie projektu wybranego drogą konkursu, autorstwa W. Gołowierowa. Kamień węgielny pod budowę świątyni wyświęcił w 2003 metropolita jekatierinodarski i kubański Izydor, natomiast gotowy sobór konsekrował 28 maja 2006 metropolita smoleński i kaliningradzki Cyryl^[2].

Architektura

Sobór został wzniesiony w stylu rosyjsko-bizantyjskim, z cegły. Jest świątynią pięciokopułową, z czterema dzwonnicami rozmieszczonymi w bocznych kopułach w narożnikach budynku. Kopuły budynku pomalowano na zielono i zwieńczono złotymi krzyżami prawosławnymi^[1].

We wnętrzu soboru urządzono ołtarze św. Aleksandra Newskiego i św. Michała Archanioła – tradycyjnych rosyjskich patronów wojska. Przed ołtarzem głównym ustawiono porcelanowy złocony ikonostas wykonany w pracowni Fiodora Rubcowa, z ikonami arteli Firsa Żurawlowa. Ani ikonostas, ani znajdujące się w nim ikony nie zachowały się^[1]. Po odbudowie do soboru wstawiono nowy ikonostas z marmuru^[2].

Przypisy