Sobór św. Dymitra Sołuńskiego we Włodzimierzu
 3310023000 | |||||||||||||
| cerkiew dworska, następnie parafialna | |||||||||||||
 (c) Alex Zelenko, CC BY-SA 4.0 Widok ogólny | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie miasta Włodzimierz  | |||||||||||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||||||||||
Położenie na mapie obwodu włodzimierskiego  | |||||||||||||
 56°07′45,2″N 40°24′39,1″E/56,129222 40,410861 | |||||||||||||
Sobór św. Dymitra Sołuńskiego we Włodzimierzu – prawosławny sobór we Włodzimierzu nad Klaźmą.
Fundatorem cerkwi był Wsiewołod III Wielkie Gniazdo, który wzniósł świątynię w kompleksie swojego dworu. Prace budowlane nad obiektem trwały w latach 1194–1197. Mniej wiarygodne są oparte na latopisach twierdzenia sugerujące, że sobór istniał już w 1191[1]. Obiekt był znaczącym ośrodkiem kultu św. Dymitra Sołuńskiego, przechowywano w nim relikwie jego szaty oraz fragment nagrobka[1].
W 1219 do świątyni dostawiono boczne galerie, w tym roku obiekt został ponownie poświęcony[1]. Według części autorów sobór był obudowany od zewnątrz galeriami i schodami od początku swojego istnienia[2]. Budynek pełnił funkcje świątyni dworskiej do XV wieku, jednak już od XIV w. poważnie podupadał. W 1380 przechowywana w nim ikona patronalna została przewieziona przez Dymitra Dońskiego z Włodzimierza do Moskwy. W 1536 spłonął dach soboru. Po remoncie do świątyni dostawiono obszerny przedsionek[1].
W latach 1838–1847 sobór został przebudowany według projektu architekta gubernialnego Pietrowa, na wyraźnie polecenie cara Mikołaja I, zdaniem którego obiektowi powinien zostać przywrócony pierwotny wygląd[1]. W czasie rekonstrukcji, prowadzonej w oparciu o dziewiętnastowieczną wizję architektury staroruskiej, zniszczono galerie otaczające sobór[3].
W 1919 cerkiew została zamknięta i stała się jednym z obiektów muzeum we Włodzimierzu. Od tego czasu była jeszcze kilkakrotnie remontowana (1937, 1941–1952, 1973–1976). Ostatnia renowacja miała miejsce w latach 1999–2004, gdy zabezpieczono płaskorzeźby i wymieniono krzyż na kopule. Budynek nadal pełni funkcje muzealne[1].
Sobór św. Dymitra jest cerkwią jednokopułową, wzniesioną z białego kamienia, bogato dekorowaną zewnętrznie (płaskorzeźby, półkolumny). Od strony wschodniej zlokalizowane jest pomieszczenie ołtarzowe z trzema absydami. Do 1838 cerkiew posiadała bezpośrednie połączenie z budynkiem dworu, które po wymienionej dacie zostało rozebrane. Obiekt wieńczy pojedyncza złocona kopuła na bogato dekorowanym bębnie[1]. Łącznie na ścianach obiektu znajduje się 1300 płaskorzeźb z motywami roślinnymi, zwierzęcymi oraz z całymi scenami z historii oraz mitologii. Widoczne są w nich zarówno tradycje pogańskie, jak i wpływy sztuki zachodniej (romańskiej), sztuki bizantyjskiej, wreszcie ludowa tradycja ziemi włodzimierskiej[4]. We wnętrzu soboru zachowały się resztki fresków przedstawiających sceny Sądu Ostatecznego z XII wieku[5].
Sobór jest określany w literaturze jako najwybitniejsze dzieło architektury sakralnej na ziemi włodzimierskiej i suzdalskiej[4], jeden z najwspanialszych zabytków okresu przedmongolskiego w architekturze ruskiej[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Swod pamiatnikow architiektury i monumientalnogo iskusstwa Rossii. Władimirskaja obłast'. Tom pierwyj, Nauka, Moskwa 2004, ISBN 50203691, ss.359–360
- ↑ Камшилин Д., Воронин Н. Н., Владимир, Боголюбово, Суздаль, Юрьев-Польской. Книга-спутник по древним городам Владимирской земли, Москва 1967, wyd. 3., str. 77 [1]
- ↑ Камшилин Д., Воронин Н. Н., Владимир, Боголюбово, Суздаль, Юрьев-Польской. Книга-спутник по древним городам Владимирской земли, Москва 1967, wyd. 3., str. 68 [2]
- ↑ a b Wzdłuż Złotego Pierścienia Rosji, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1986, s.176
- ↑ Камшилин Д., Воронин Н. Н., Владимир, Боголюбово, Суздаль, Юрьев-Польской. Книга-спутник по древним городам Владимирской земли, Москва 1967, wyd. 3., ss. 83–86 [3]
Media użyte na tej stronie
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Russia.
EquiDistantConicProjection : Central parallel :
* N: 54.0° N
Central meridian :
* E: 100.0° E
Standard parallels:
* 1: 49.0° N * 2: 59.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Because the southern Kuril islands are claimed by Russia and Japan, they are shown as disputed. For more information about this see: en:Kuril Islands dispute. These islands are since 1945 under the jurisdiction of the Russian Federation.
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Flag of Vladimir Oblast
(c) Alex Zelenko, CC BY-SA 4.0
Cathedral of Saint Demetrius. Vladimir, Russia.
Autor: Виктор В, Licencja: CC BY-SA 2.0
Позиционная карта Владимирской области
- Проекция — равноугольная.
- Стандартная параллель — 56°00′00″с.ш.
- Параметры шаблона (координаты краёв):
|top = 57.01 |bottom = 25.0 |left = 39.06 |right = 25.0
Autor: Anneli Salo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cathedral of Saint Demetrius - Interior. Vladimir, Russia.