Sobór św. Katarzyny w Krasnodarze

Sobór św. Katarzyny

Екатерининский собор

2300132000
sobór katedralny
Widok ogólny
Państwo	Rosja
Kraj	Krasnodarski
Miejscowość	Krasnodar
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Eparchia	jekaterinodarska
Sobór	od 1914
Wezwanie	św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Wspomnienie liturgiczne	24 listopada/7 grudnia
Historia Data rozpoczęcia budowy 1900 Data zakończenia budowy 1914 Data poświęcenia 23 marca 1914 Data zamknięcia lata 30. XX wieku Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Data reaktywacji 1942
Dane świątyni Styl bizantyjsko-rosyjski Architekt Iwan Malgerb Świątynia • materiał bud. • cegła Kopuła • liczba kopuł 6 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 7 Zaśnięcia Matki Bożej, św. Sergiusza, św. Jerzego, Zwiastowania, św. Barbary, Zmartwychwstania Pańskiego
Położenie na mapie Krasnodaru Sobór św. Katarzyny
Położenie na mapie Rosji Sobór św. Katarzyny
Położenie na mapie Kraju Krasnodarskiego Sobór św. Katarzyny
45,020573°N 38,974556°E/45,020573 38,974556
Strona internetowa

Sobór św. Katarzyny – prawosławny sobór w Krasnodarze, katedra eparchii jekaterinodarskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Historia

Wnętrze

Cerkiew została wzniesiona w celu upamiętnienia wydarzenia z 17 października 1888, kiedy car Aleksander III, jego żona Maria Fiodorowna i ich dzieci przeżyli katastrofę carskiego pociągu na stacji kolejowej w Borkach. Zdecydowano, iż świątynia poświęcona zostanie patronce miasta – św. Katarzynie – jednak znajdą się w niej także ołtarze poświęcone patronom członków rodziny carskiej (z wyjątkiem samego cara)^[1]. Budowa była finansowana z dobrowolnych ofiar wiernych, dodatkowo Duma Miejska zobowiązała się przeznaczać 2% rocznego przychodu Jekatierinodaru na ten cel. W rezultacie w ciągu kolejnych ośmiu lat zebrano 50 tys. rubli. Wystarczyło to na rozpoczęcie prac budowlanych, lecz problemem pozostawała lokalizacja świątyni. Ostatecznie zdecydowano o jej rozmieszczeniu na położonym w centrum miasta placu św. Katarzyny, gdzie znajdowała się starsza cerkiew św. Katarzyny, będąca już w bardzo złym stanie technicznym. Tym samym do funduszy zebranych na budowę świątyni dodano środki gromadzone od wielu lat na jej remont, decydując o rozbiórce starszej cerkwi^[1].

Autorem projektu świątyni został architekt Iwan Malgerb. W 1899 jego plan został zatwierdzony przez Świątobliwy Synod Rządzący. 23 kwietnia 1900 z błogosławieństwa arcybiskupa stawropolskiego i jekatierinodarskiego Agatodora położony został kamień węgielny. Już dwa lata później brak środków, a następnie wydarzenia rewolucji 1905 roku spowolniły prace. Dopiero w 1911 na kopule niedokończonej budowli zamontowany został krzyż, zaś całość prac ukończono w 1914^[1]. Budowa obiektu, największej świątyni prawosławnej w obwodzie wojska dońskiego (przeznaczonej dla 4 tys. osób), kosztowała 300 tys. rubli bez uwzględnienia kosztów dekoracji wewnętrznej – fresków I. Iżakiewicza, miejscowego malarza religijnego^[1]. 23 marca 1914 gotowy sobór został poświęcony^[1].

W 1922 sobór św. Katarzyny przeszedł w ręce Żywej Cerkwi. W czasie akcji konfiskaty kosztowności cerkiewnych ze świątyni zarekwirowany został szereg cennych przedmiotów. W latach 30. XX wieku władze stalinowskie zamierzały wysadzić sobór w powietrze, ostatecznie jednak z planów tych zrezygnowano z uwagi na rozmiary soboru – jego zniszczenie nieuchronnie uszkodziłoby sąsiednie budynki mieszkalne^[2]. Obiekt przestał jednak pełnić funkcje sakralne. Został zaadaptowany na magazyn. W 1934 zarząd eparchii jekatierinodarskiej informował, że związana z soborem parafia, już wcześniej mało liczebna, uległa całkowitemu rozproszeniu^[2].

W 1942, gdy Krasnodar znajdował się pod okupacją niemiecką, sobór został zwrócony wiernym, chociaż część budynku nadal była zagospodarowana jako magazyn. W 1944 obiekt został w całości przejęty przez Rosyjski Kościół Prawosławny, zmieniono jednak wezwania jego ołtarzy bocznych. W latach 80. XX wieku budynek został wyremontowany; odnowiono wówczas freski i ikonostas w ołtarzu św. Jerzego. Następnie na dzwonnicy cerkiewnej zawieszono 12 dzwonów^[2].

Przypisy