Sobór św. Mikołaja w Kijowie

Sobór św. Mikołaja
Микільський собор
sobór wojskowy
ilustracja
Państwo

 ZSRR

Republika Związkowa

 Ukraińska SRR

Miejscowość

Kijów

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny, następnie Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny

sobór

od 1831

Wezwanie

św. Mikołaj z Miry

Położenie na mapie Ukrainy
50,441885°N 30,551493°E/50,441885 30,551493

Sobór św. Mikołaja – prawosławna cerkiew monasterska, a następnie wojskowa w Kijowie, w historycznej dzielnicy Peczersk. Wzniesiony w końcu XVII w. z fundacji hetmana Iwana Mazepy, zburzony w 1934 r. na polecenie władz Ukraińskiej SRR.

Historia

Sobór został wzniesiony w latach 1690-1696 z inicjatywy oraz z fundacji hetmana Iwana Mazepy[1][2], według projektu Josypa Starczenki[2]. Pełnił funkcję głównej świątyni starszego monasteru św. Mikołaja, w sąsiedztwie którego został zbudowany. W 1750 r. wzniesiono przy nim trójkondygnacyjną dzwonnicę[2]. W 1831 r. władze rosyjskie wysiedliły mnichów z części ziem monasteru, gdyż na jego terytorium zaplanowano budowę twierdzy kijowskiej. Z kolei sobór św. Mikołaja został cerkwią wojskową[2]. Oprócz głównego ołtarza św. Mikołaja funkcjonowały w nim ołtarze boczne świętych Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich oraz świętych Warłaama i Joazafa[1]. Przed głównym ołtarzem znajdował się siedmiorzędowy barokowy ikonostas ufundowany przez kijowskiego mieszczanina Sozona Bałykę[1].

22 maja 1919 r. ks. Wasyl Łypkiwski odsłużył w tej cerkwi pierwszą w historii prawosławną Świętą Liturgię w całości w języku ukraińskim, której tekst sam przełożył. Przy świątyni powstała jedna z parafii Ukraińskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego[3].

W latach 20. XX wieku pod kierunkiem Ukraińskiej Akademii Nauk przeprowadzono w świątyni prace renowacyjne[2].

W 1934 r. sobór został zniszczony na polecenie władz Ukraińskiej SRR. Miało to związek z przeniesieniem stolicy republiki radzieckiej z Charkowa do Kijowa, w związku z czym władze postanowiły przeprowadzić przebudowę miasta. Aby nadać mu charakter socjalistycznej stolicy i w ramach antyreligijnej polityki władz radzieckich, w Kijowie zniszczono szereg zabytkowych obiektów sakralnych różnych wyznań, w tym prawosławny sobór św. Mikołaja[1].

Przypisy

  1. a b c d Николаевский военный собор, Пустынно-Николаевский монастырь :: "Вашъ Кіевъ", web.archive.org, 6 maja 2011 [dostęp 2022-04-17] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-06].
  2. a b c d e Saint Nicholas's Military Cathedral, www.encyclopediaofukraine.com [dostęp 2022-04-17].
  3. Віталій ПОНОМАРЬОВ, «Не бійтесь!» Цими словами Христа звернувся до залякуваних чекістами делегатів церковного Собору митрополит Василь Липківський, web.archive.org, 4 czerwca 2009 [dostęp 2022-04-12] [zarchiwizowane z adresu 2009-06-04].

Media użyte na tej stronie

Kiev military cathedral.jpg
19th-century photo of the Kiev Military Cathedral, Kiev, Russian Empire (now Ukraine).
Flag of the Ukrainian Soviet Socialist Republic (1929-1937).svg
Флаг Украинской Советской Социалистической Республики (1927-1937 гг.)