Sobór Narodzenia Matki Bożej w Mikołajowie

Sobór Narodzenia Matki Bożej

Собор Різдва Богородиці

48-101-0147
sobór katedralny
Widok ogólny
Państwo	Ukraina
Obwód	mikołajowski
Miejscowość	Mikołajów
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego
Eparchia	mikołajowska
Sobór	od 1828
Wezwanie	Narodzenia Matki Bożej
Wspomnienie liturgiczne	8/21 września
Historia Data rozpoczęcia budowy 1799 Data zakończenia budowy 1800; 1870 Data poświęcenia 1800 Data zamknięcia po 1917 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Data reaktywacji 1992 Fundator kupcy z Mikołajowa
Dane świątyni Styl klasycystyczny Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 1 Kopuła • liczba kopuł 3 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 3 Świętych Konstantyna i Heleny, św. Mitrofana z Woroneża Liczba naw 3 Dzwonnica • typ dzwonnicy wbudowana
Położenie na mapie Mikołajewa sobór Narodzenia Matki Bożej
Położenie na mapie Ukrainy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de sobór Narodzenia Matki Bożej
Położenie na mapie obwodu mikołajowskiego sobór Narodzenia Matki Bożej
46°58′16,3″N 31°59′25,8″E/46,971200 31,990500

Sobór Narodzenia Matki Bożej – prawosławny sobór w Mikołajowie, katedra eparchii mikołajowskiej Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego.

Historia

Cerkiew została zbudowana w końcu XVIII w. z inicjatywy kupców, który osiedli w niedawno powstałym, rozwijającym się mieście. W 1794 wystąpili oni o zgodę na ufundowanie nowej świątyni. Pomysł wzniesienia obiektu pobłogosławił metropolita noworosyjski Gabriel^[1] (a zatem musiało to nastąpić najwcześniej w 1798^[2]). Projekt zakładał budowę obszernej świątyni z trzema ołtarzami (Narodzenia Matki Bożej, św. Mikołaja z Miry oraz świętych mnichów Zozyma i Sawwacjusza Sołowieckich); już w 1799 okazało się, że zgromadzone fundusze nie wystarczą na jego realizację. Wówczas metropolita Gabriel, na wniosek wojskowego komendanta miasta księcia Wiaziemskiego, kierującego administracją miejską Turczeninowa i fundatorów, zgodził się na wzniesienie znacznie skromniejszej cerkwi Narodzenia Matki Bożej z jednym ołtarzem, w stylu klasycystycznym. Kamień węgielny pod jej budowę położono w 1799, prace budowlane trwały rok. 8 grudnia 1800 świątynię konsekrowano. Z uwagi na okoliczności powstania cerkiew nazwano Starokupiecką – do 1861 była to część jej oficjalnej nazwy^[1]. Początkowo cerkiew wzniesiona była z kamienia i drewna, z tego drugiego materiału wykonano jej górne partie. W 1818 były one już w na tyle złym stanie, że tę część obiektu rozebrano. Dziesięć lat później powiększono świątynię o dwa ołtarze boczne – Świętych Konstantyna i Heleny oraz św. Mitrofana z Woroneża. Następnie podwyższono murowane ściany cerkwi do 38 metrów. W 1828 obiekt otrzymał honorową rangę soboru – najważniejszej świątyni prawosławnej w mieście^[1]. W 1870 do soboru dobudowano dzwonnicę, na której zawieszono ponad ośmiotonowy dzwon^[1].

Po rewolucji październikowej sobór został zamknięty. W latach 30. XX wieku zniszczono główną kopułę świątyni i górne kondygnacje soborowej dzwonnicy. Obiekt został zwrócony Kościołowi prawosławnemu w 1992^[1]. W tym samym roku Mikołajów stał się siedzibą samodzielnej eparchii prawosławnej, której katedrą uczyniono sobór Narodzenia Matki Bożej^[3].

Przypisy