Sobór Trójcy Świętej w Saratowie

Sobór Trójcy Świętej

Свято-Троицкий Кафедральный собор

6410014006[1] z dnia 30 sierpnia 1960
sobór katedralny
Widok ogólny, 2010
Państwo	Rosja
Obwód	saratowski
Miejscowość	Saratów
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Eparchia	saratowska
Sobór katedralny • nadający tytuł	od 1799, 1942 i 2014 patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl (jako ostatni w 2014)
Wezwanie	Trójcy Świętej
Wspomnienie liturgiczne	Święto Trójcy Świętej (niedziela Pięćdziesiątnicy)
Historia Data rozpoczęcia budowy 1698 Data zakończenia budowy 1701 Data poświęcenia 1701; 2 listopada 2014 (ostatnia) Data zamknięcia po 1917 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Data reaktywacji 1942
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno Wieża kościelna • liczba wież 1 Kopuła • liczba kopuł 1 Liczba ikonostasów 2 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 2 Zaśnięcia Matki Bożej (dolna cerkiew)
Położenie na mapie Saratowa Sobór Trójcy Świętej
Położenie na mapie Rosji Sobór Trójcy Świętej
Położenie na mapie obwodu saratowskiego Sobór Trójcy Świętej
51°31′41″N 46°03′20″E/51,528056 46,055556
Strona internetowa

Relikwiarz księcia Golicyna

Sobór Trójcy Świętej – prawosławny sobór w Saratowie, w jurysdykcji eparchii saratowskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Najstarszy budynek w Saratowie i na środkowym Powołżu^[2].

Historia

Pierwszy drewniany sobór pod wezwaniem Trójcy Świętej w Saratowie został zbudowany w latach 1674–1675 z błogosławieństwa arcybiskupa astrachańskiego i terskiego Parteniusza. Budynek ten został dwukrotnie zniszczony przez pożar; w 1684 uległ całkowitemu zniszczeniu. Rok po tym wydarzeniu z błogosławieństwa arcybiskupa astrachańskiego Sawwacjusza obiekt odbudowano, ponownie z drewna. Do budowy cerkwi murowanej przystąpiono w 1695. Najpierw wzniesiono niższą cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej, zaś górną, z głównym ołtarzem Trójcy Świętej ukończono w 1701^[3]. W 1712 podczas kolejnego pożaru sobór został uszkodzony. W czasie odbudowy do budynku dostawiono galerię i obszerny przedsionek. Do 1723 zbudowano natomiast dzwonnicę^[3]. Sobór został po raz pierwszy konsekrowany przez biskupa astrachańskiego Samsona przed 1714^[4]. Od 1799 obiekt posiadał status soboru katedralnego w związku z erygowaniem eparchii saratowskiej. Utracił go w 1826, gdy oddany do użytku został sobór św. Aleksandra Newskiego w Saratowie^[2].

W okresie radzieckim świątynia została zamknięta. Zwrócono ją wiernym dopiero w 1942^[2], wtedy też obiekt ponownie poświęcił arcybiskup saratowski i stalingradzki Andrzej^[4]. Ponieważ sobór św. Aleksandra Newskiego został w poprzedniej dekadzie wysadzony w powietrze, obiekt ponownie stał się soborem katedralnym eparchii saratowskiej i pozostawał czynny do połowy lat 90. XX w., gdy jego stan techniczny stał się zbyt zły, by nadal mógł być użytkowany. W latach 2004–2014 obiekt poddano kompleksowej renowacji, po której ponownie otrzymał status soboru katedralnego^[2]. W 2006 ukończono prace w cerkwi dolnej, którą ponownie wyświęcił arcybiskup symbirski i melekeski Prokl w asyście arcybiskupa joszkar-olijskiego i marijskiego Jana oraz biskupa saratowskiego i wolskiego Longina^[4]. Górny sobór został powtórnie wyświęcony 2 listopada 2014 przez metropolitę saratowskiego i wolskiego Longina^[2].

W XVIII w. w soborze wykonano freski, z których przetrwały jedynie małe fragmenty w dolnej cerkwi. W 1950 na ich miejscu wykonano nowe malowidła, których autorami byli ikonografowie z Palechu^[5]. W latach 1950–1954 P. Łarionow napisał czterdzieści ikon dla nowego ikonostasu soboru^[5].

Szczególną czcią otaczane są przechowywane w soborze ikony Obrazu Chrystusa Nie Ludzką Ręką Uczynionego, kopia Kazańskiej Ikony Matki Bożej, Iwerskiej Ikony Matki Bożej oraz świętego mnicha Serafina z Sarowa z cząstką szat, w które ubrano ciało mnicha w dniu jego pogrzebu. W świątyni wystawione dla kultu są również trzy ikony z cząsteczkami relikwii: świętych biskupów Innocentego z Alaski, Teodozjusza Czernihowskiego oraz Innocentego Penzeńskiego. Na wyposażeniu obiektu pozostaje ponadto relikwiarz księcia Golicyna, w którym znajdują się 132 cząsteczki relikwii różnych świętych^[4].

W 1949 sobór odwiedził patriarcha moskiewski i całej Rusi Aleksy I^[5].

Przypisy