Sochy (województwo lubelskie)
| Artykuł | 50°35′00″N 22°56′57″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°39'N, 22°55'E |
| - błąd | 19696 m |
| Odległość | 62 m |
| wieś | |
 Cmentarz mieszkańców Soch zamordowanych przez niemieckich okupantów podczas pacyfikacji wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności | 390 |
| Strefa numeracyjna | 84 |
| Kod pocztowy | 22-470[1] |
| Tablice rejestracyjne | LZA |
| SIMC | 0907102 |
Położenie na mapie gminy Zwierzyniec _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Zwierzyniec") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu zamojskiego  | |
 50°35′00″N 22°56′57″E/50,583333 22,949167 | |
Sochy – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Zwierzyniec.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie zamojskim.
Historia
Wieś została założona przed 1826 rokiem, a jej nazwa nawiązuje do sochy – drewnianego narzędzia z rozdwojonym rylcem. Podobny kształt i nazwę ma też słup stanowiący część żurawia. Socha to też dawna nazwa powierzchni[2].
Na początku XX wieku wieś i okolicę nawiedziła epidemia tyfusu. Z tego okresu zachowała się na górze figura ufundowana (zgodnie z umieszczonym na niej napisem) w 1905 roku przez Józefa Ferenca. Jest to jedyna z trzech wystawionych wtedy figur.
II wojna światowa
Podczas niemieckiej okupacji, w trakcie operacji wysiedleńczej na Zamojszczyźnie, Sochy zostały spacyfikowane przez niemiecką ekspedycję karną. Miało to miejsce 1 czerwca 1943 roku. Z rąk funkcjonariuszy Schutzpolizei i SS zginęło wtedy co najmniej 181 mieszkańców[3], w tym wiele kobiet i dzieci. Wieś została niemal doszczętnie spalona. Podczas pacyfikacji Niemcy wykorzystali wsparcie lotnictwa[3][4].
Dramatowi Soch i mieszkańców w czasie masakry hitlerowskiej poświęcony jest tomik wierszy pod tytułem Wypalona dolina poetki Teresy Ferenc. Była ona świadkiem zagłady wsi – w trakcie pacyfikacji zamordowani zostali jej rodzice i krewni[5][6]. O tragedii traktuje także książka Mała zagłada autorstwa Anny Janko, córki Teresy Ferenc[7][8].
W Sochach kręcone były zdjęcia do filmu dokumentalnego Mała Zagłada (2018) w reżyserii Natalii Korynckiej-Gruz, opartego na książce o tym samym tytule[9][10].
O Sochach opowiada książka Władysława Sitkowskiego pod tytułem Sochy dawniej i dziś[11].
Turystyka
Wokół wsi znajduje się wiele tras pieszych i rowerowych umożliwiających poznanie uroków Roztocza, którego wzgórza i pagórki, w tym i w Sochach, porównywane są w przewodnikach turystycznych do wzgórz w Toskanii[12]. Prowadzi tutaj 
czerwony szlak turystyczny krawędziowy na odcinku Zwierzyniec – Florianka oraz ścieżka dydaktyczna przez rezerwat i wzniesienie Bukowa Góra. We wsi znajduje się też kaplica pw. Miłosierdzia Bożego.
Galeria
Sochy, widok z Bukowej Góry
Sochy, krzyże i cmentarz ofiar pacyfikacji wsi Sochy, dokonanej 1 czerwca 1943 przez niemieckich okupantów
Sochy, tablica informująca o pacyfikacji
Pomnik ku czci ofiar pacyfikacji
Przydrożny krzyż w Sochach
Sochy, tablica pamięci pomordowanych mieszkańców
Kościół pw. Miłosierdzia Bożego w Sochach
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1188 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Praca zbiorowa, Słownik pojęciowy języka polskiego, „SPJS”.
- ↑ a b Janina Mikoda: Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939–1945. Województwo zamojskie. Warszawa: GKBZpNP-IPN, 1994, s. 127–131. ISBN 83-903356-0-3.
- ↑ Józef Fajkowski: Wieś w ogniu. Eksterminacja wsi polskiej w okresie okupacji hitlerowskiej. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1972, s. 176–181.
- ↑ Wanda Skalska: Teresa Ferenc "Widok na życie", Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2012, str. 64. latarnia-morska.eu, 21-05-2012. [dostęp 2021-06-22]. (pol.).
- ↑ Stanisław Chyczyński: Teresa Ferenc „Ogniopis. Wybór wierszy”, wyd. NOWY ŚWIAT, Warszawa 2009, str. 228. latarnia-morska.eu, 2010-11-25. [dostęp 2021-06-22]. (pol.).
- ↑ Rzeź w Sochach: „...i rozstrzelali ich wszystkich”. polskieradio.pl, 2014-04-15. [dostęp 2015-04-23].
- ↑ Anna Janko, Mała zagłada, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2015, 261, [2] s.: il.; 21 cm, ISBN 978-83-08-05420-8.
- ↑ Agnieszka Niemojewska: Wojna nie umiera nigdy. Wywiad z Natalią Koryncką-Gruz. uwazamrze.pl, 24 stycznia 2019. [dostęp 2021-05-31]. (pol.).
- ↑ Mała Zagłada. filmpolski.pl, 2020-01-29. [dostęp 2021-05-31]. (pol.).
- ↑ Władysław Sitkowski: Sochy dawniej i dziś. lubimyczytac.pl. [dostęp 2021-06-02]. (pol.).
- ↑ Anna Janko: Mała Zagłada. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2015, s. 19. ISBN 978-83-08-05420-8.
Linki zewnętrzne
- Rzeź w Sochach: ... i rozstrzelali ich wszystkich. Dwójka - Program 2 Polskiego Radia, 2014-04-15. [dostęp 2014-05-21].
- Siedziba gminy: Zwierzyniec
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.35 N
- S: 50.20 N
- W: 21.52 E
- E: 24.25 E
Czerwony szlak turystyczny.
Autor: KoronaC, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik ku pamięci 185-200 polskich cywilów ofiar niemieckiej hitlerowskiej masakry w Sochach 1 czerwca 1943 roku. W Polsce. Niemcy zamordowali wtedy około 181-200 ludzi, w tym wiele kobiet i dzieci. Wieś spalili. Niemcy użyli też około 7-10 samolotów Luftwaffe i zbombardowali wieś Sochy. Tylko kilka osób przeżyło.
_-_wies_Sochy.jpg)
(c) Arekk at pl.wikipedia, CC BY-SA 2.5
Widok z Bukowej Góry na pobliskie tereny Roztocza Środkowego oraz na położoną w malowniczym wąwozie wieś Sochy
Autor: KoronaC, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tablica informująca o masakrze wsi Sochy 1 czerwca 1943 przez Niemców hitlerowskich. Niemcy zamordowali wtedy około 181-200 ludzi, w tym wiele kobiet i dzieci. Wieś spalili. Niemcy użyli też około 7-10 samolotów Luftwaffe i zbombardowali wieś Sochy. Tylko kilka osób przeżyło.
Autor: KoronaC, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krzyże i cmentarz polskich ofiar masakry niemieckiej w Sochach 1 czerwca 1943 roku. Niemcy zamordowali wtedy około 181-200 ludzi, w tym wiele kobiet i dzieci. Wieś spalili. Niemcy użyli też około 7-10 samolotów Luftwaffe i zbombardowali wieś Sochy. Tylko kilka osób przeżyło.
Autor: KoronaC, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przydrożny krzyż w Sochach koło Zwierzyńca, powiat zamojski, województwo lubelskie.
Autor: KoronaC, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik i krzyż na cmentarzu polskich ofiar niemieckiej hitlerowskiej masakry w Sochach z 1 czerwca 1943 roku. Sochy, wieś położona w gminie Zwierzyniec, w powiecie zamojskim, w województwie lubelskim. W Polsce, na Roztoczu. Niemcy zamordowali wtedy około 181-200 ludzi, w tym wiele kobiet i dzieci. Wieś spalili. Niemcy użyli też około 7-10 samolotów Luftwaffe i zbombardowali wieś Sochy. Tylko kilka osób przeżyło.
Autor: KoronaC, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół pw. Miłosierdzia Bożego w Sochach koło Zwierzyńca w województwie lubelskim i cmentarz ofiar niemieckiej masakry wsi Sochy 1 czerwca 1943 roku.
Autor: Rdrozd, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz mieszkańców Soch zamordowanych przez niemieckich okupantów podczas pacyfikacji wsi, 15 czerwca 1943.