Sojusz 90/Zieloni

Sojusz 90/Zieloni
Bündnis 90/Die Grünen
Ilustracja
Państwo

 Niemcy

Lider

Ricarda Lang
Omid Nouripour

Data założenia

13 stycznia 1980 – Zieloni
21 września 1991 – Sojusz 90
14 maja 1993 – fuzja

Adres siedziby

Platz vor dem Neuen Tor 1
D-10115 Berlin

Ideologia polityczna

Zielona polityka

Liczba członków

75 311 (2019)[1]

Członkostwo
międzynarodowe

Europejska Partia Zielonych

Grupa w Parlamencie
Europejskim

Zieloni – Wolny Sojusz Europejski

Młodzieżówka

Grüne Jugend

Barwy

Zielony

Obecni posłowie
118/736
Obecni senatorowie
14/69
Obecni eurodeputowani
21/96
Strona internetowa
Niemcy
Coat of Arms of Germany.svg
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Niemiec
Portal Niemcy

Sojusz 90/Zieloni (niem. Bündnis 90/Die Grünen) – lewicowa partia polityczna w Republice Federalnej Niemiec, utworzona w 1993 r. w wyniku połączenia koalicji ruchów obywatelskich byłej NRD – Sojusz 90, z zachodnioniemiecką partią Zielonych[2], której poprzednicy powstali w latach 70. XX wieku, jako element nowych ruchów społecznych i ekologicznych.

Sojusz 90/Zieloni jest partią członkowską Europejskiej Partii Zielonych, w Parlamencie Europejskim jej posłowie należą do grupy Zieloni/WSE. Współpracował także z nieistniejącą już Obywatelską Koalicją Zielonych.

Od 1998 do 2005 Sojusz 90/Zieloni tworzył koalicję rządową z Socjaldemokratyczną Partią Niemiec.

Z niemiecką partią Zielonych współpracuje niezależna polityczna Fundacja im. Heinricha Bölla.

Historia

Geneza partii

Geneza Zielonych wiąże się z ruchami ekologicznymi i protestami przeciwko elektrowniom jądrowym w Niemczech Zachodnich w latach 70. XX wieku[3]. Do formalnego powołania sojuszu wyborczego doszło na konwencji we Frankfurcie 17–18 marca 1979 r. przed wyborami do Parlamentu Europejskiego[3]. Ugrupowanie nazywało się wówczas Sonstige Politische Vereinigung/Die Grünen. W wyborach zdobyło 3,2% (900 tys. głosów) i nie zdobyło żadnych mandatów, ale przekroczyło próg uprawniający do uzyskania zwrotu kosztów kampanii wyborczej i subwencji z budżetu państwa[3]. Umożliwiło to start w wyborach lokalnych, gdzie Zieloni odnieśli pierwsze sukcesy, w 1979 wprowadzili 4 posłów do landtagu w Bremie[3].

W 1980 ugrupowanie zostało formalnie przekształcone w partię polityczną[3]. Pomimo słabego wyniku w wyborach parlamentarnych w 1980 roku (1,5%) partia wprowadziła swoich przedstawicieli do kilku landtagów, w Badenii-Wirtembergii, Berlinie, Hesji, Hamburgu i Dolnej Saksonii[3]. W tym okresie w Niemczech popularność zyskiwały protesty pokojowe i demonstracje przeciwko energii atomowej. Zieloni brali w nich aktywny udział i pozyskiwali wyższe poparcie, dzięki temu w 1983 r., pod przywództwem Petry Kelly, po raz pierwszy przekroczyli próg wyborczy w wyborach do Bundestagu (zdobyli 5,6% co przełożyło się na 27 mandatów)[3].

W 1985 roku Zieloni dzięki koalicji z SPD po raz pierwszy weszli do rządu w landtagu w Hesji[4]. Polityk Zielonych Joschka Fischer został w tym landzie ministrem środowiska[4]. W 1987 roku partia poprawiła swój wynik w wyborach do Bundestagu, zdobywając 8,3% głosów, co przełożyło się na 42 mandaty[4].

Po zjednoczeniu Niemiec

W 1990 roku doszło do zjednoczenia Niemiec[5]. Zieloni na zachodzie Niemiec nie podzielali entuzjazmu co do zjednoczenia, obawiali się wzmocnienia władzy centralnej w Niemczech i wzrostu nacjonalizmu[5]. W kampanii wyborczej pomijali temat zjednoczenia, ich hasło brzmiało: „Wszyscy mówią o Niemczech, my mówimy o pogodzie”[5]. Strategia ta nie przyniosła sukcesu, partia zdobyła 4,8% i nie przekroczyła progu wyborczego w Niemczech Zachodnich[5]. W lutym 1990 roku powołano jednak do życia Partię Zielonych w Niemczech Wschodnich. Partia weszła w koalicję z ruchami obywatelskimi, wystartowała w wyborach pod nazwą Sojusz 90/Zieloni i przekroczyła próg wyborczy na wschodzie Niemiec. Dzięki temu po fuzji wschodnich i zachodnich partii Zielonych partia miała swoich przedstawicieli w parlamencie krajowym[5].

3 grudnia 1990 roku, po wyborach, doszło do fuzji wschodniej i zachodniej partii Zielonych[6]. W 1993 roku już ogólnoniemiecka partia Zielonych połączyła się z działającym we wschodnich Niemczech ugrupowaniem Sojusz 90[6]. W tym okresie nieformalnym liderem ugrupowania stał się Joschka Fischer[6].

W 1994 roku partia powróciła do Bundestagu (wynik 7,3%, 49 mandatów)[6]. Od tego czasu Zieloni zmienili strategię, przestali być partią zainteresowaną wyłącznie sprawami ekologii i rozwinęli program w innych tematach, takich jak gospodarka czy polityka społeczna[6].

Rząd koalicyjny z SPD (1998–2005)

W wyborach w 1998 roku partia nie poprawiła znacząco swojego wyniku w wyborach krajowych (6,7%, 47 mandatów), ale po wyborach weszła w koalicję z SPD[6]. Trzech przedstawicieli Zielonych objęło stanowiska w rządzie, Joschka Fischer objął resort spraw zagranicznych, Jürgen Trittin został ministrem środowiska, Andrea Fischer została ministrem zdrowia[6].

Udział w rządzie doprowadził do podziałów w partii. W 1999 roku partia musiała zdecydować o poparciu Niemiec interwencji NATO w Kosowie[6]. Było to sprzeczne z programowym pacyfizmem partii[6]. Inną ważną decyzją była decyzja o likwidacji elektrowni atomowych[6]. Było to zgodne z długofalowym programem partii, ale proces zamykania elektrowni był długotrwały, co rozczarowało wielu działaczy i skłoniło ich do odejścia[7].

W wyborach w 2002 roku partia poprawiła swój stan posiadania w Bundestagu i ponownie weszła w koalicję z SPD, politycy Zielonych weszli w skład rządu Gerharda Schrödera[7]. W 2005 roku Schröder ogłosił wcześniejsze wybory[7].

W opozycji (2005–2021)

Po 2005 roku partia odnosiła sukcesy na szczeblu landtagów, wchodząc w niektórych landach do rządu[8]. Niezwykle udany dla partii był rok 2011, kiedy to polityk partii po raz pierwszy stanął na czele rządu lokalnego (Winfried Kretschmann w Badenii-Wirtembergii)[8]. W tym samym roku partia po raz pierwszy wprowadziła swoich przedstawicieli do wszystkich landtagów[8]. W wyborach w 2013 roku partia odnotowała jednak słabszy rezultat, co wynikało między innymi z dyskusji o kontrowersyjnym stanowisku Zielonych wobec pedofilii we wczesnych latach 80[8].

W wyborach w 2017 partia zdobyła 8,9% głosów i zdobyła 67 miejsc w Bundestagu[9]. W przeprowadzonych dwa lata później wyborach do Parlamentu Europejskiego partia zajęła drugie miejsce, zdobywając 20,53% i wprowadzając do Europarlamentu 21 przedstawicieli[10].

W wyborach w 2021, partia uzyskała największą zmianę miejsc o 51. Tym samym, osiągnęła swój rekord, wynoszący 118.[11]

Rząd koalicyjny z SPD i FDP (2021-obecnie)

W wyniku wrześniowych wyborów w 2021r. i odbytych po nich rozmowach koalicyjnych, Zieloni wraz z partiami SPD i FDP utworzyli rząd 8.12.2021r. na czele z Olafem Scholzem jako kanclerzem.

Poparcie

Wybory do Bundestagu

Wyniki w wyborach parlamentarnych
WyboryPoparcieZmiana punktów procentowychMandaty (Bundestag)Zmiana
19801,5%
19835,6%Green Arrow Up Darker.svg 4,127Green Arrow Up Darker.svg 27
19878,3%Green Arrow Up Darker.svg 2,742Green Arrow Up Darker.svg 15
1990[12]5%Red Arrow Down.svg 3,38Red Arrow Down.svg 34
1994[13]7,3%49
19986,7%Red Arrow Down.svg 1,147Red Arrow Down.svg 2
20028,6%Green Arrow Up Darker.svg 1,955Green Arrow Up Darker.svg 8
20058,1%Red Arrow Down.svg 0,551Red Arrow Down.svg 4
200910,7%Green Arrow Up Darker.svg 2,668Green Arrow Up Darker.svg 17
20138,4%Red Arrow Down.svg 2,363Red Arrow Down.svg 5
20178,9%Green Arrow Up Darker.svg 0,567Green Arrow Up Darker.svg 4[14]
202114,8%Green Arrow Up Darker.svg 5,9118Green Arrow Up Darker.svg 51

Wybory do Parlamentu Europejskiego

Wyniki w wyborach do Parlamentu Europejskiego
WyboryPoparcieZmiana punktów procentowychMandatyZmianaL. miejsc dla Niemiec
19793,2%081
19848,2%Green Arrow Up Darker.svg 57Green Arrow Up Darker.svg 781
19898,45%Green Arrow Up Darker.svg 0,258Green Arrow Up Darker.svg 199
199410,1%Green Arrow Up Darker.svg 1,6512Green Arrow Up Darker.svg 499
19996,4%Red Arrow Down.svg 3,77Red Arrow Down.svg 599
200411,9%Green Arrow Up Darker.svg 5,513Green Arrow Up Darker.svg 699
200912,1%Green Arrow Up Darker.svg 0,214Green Arrow Up Darker.svg 199
201410,7%Red Arrow Down.svg 1,411Red Arrow Down.svg 399
201920,5%Green Arrow Up Darker.svg 9,821Green Arrow Up Darker.svg 1096

Przypisy

  1. Grüne verzeichnen Rekordzuwachs bei neuen Mitgliedern (niem.). Die Zeit, 2019-02-25. [dostęp 2019-11-17].
  2. Sojusz 90/Zieloni, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-04-17].
  3. a b c d e f g Bukow 2016 ↓, s. 113.
  4. a b c Bukow 2016 ↓, s. 115.
  5. a b c d e Bukow 2016 ↓, s. 117.
  6. a b c d e f g h i j Bukow 2016 ↓, s. 118.
  7. a b c Bukow 2016 ↓, s. 121.
  8. a b c d Bukow 2016 ↓, s. 122.
  9. Wybory parlamentarne w Niemczech – wyniki głosowania, wiadomosci.onet.pl, 25 września 2017 [dostęp 2021-05-06] (pol.).
  10. European Parliament election 2019, bundeswahlleiter.de [dostęp 2021-05-06] (ang.).
  11. Oliver Adey, 2021 – how the Bundestag has changed since 1949, The Latest News, 27 września 2021 [dostęp 2021-10-15] (ang.).
  12. W wyborach startowały dwie partie zielonych: wschodnioniemiecka z wynikiem 1,2% i 8 mandatami oraz zachodnioniemiecka z wynikiem 3,8% i 0 mandatami.
  13. Były to pierwsze wybory do Bundestagu po fuzji partii Zielonych z Sojuszem 90.
  14. Wybory w Niemczech: ostateczne wyniki głosowania do Bundestagu.

Bibliografia

  • Sebastian Bukow: The Green Party in Germany. W: Emilie Van Haute (red.): Green parties in Europe. London 2016: 2016. ISBN 978-0-367-28140-3.

Media użyte na tej stronie