Sokola Dąbrowa

Artykuł

52°30′15″N 15°20′36″E

- błąd

38 m

WD

52°30'N, 15°21'E

- błąd

2292 m

Odległość

683 m

Sokola Dąbrowa
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

międzyrzecki

Gmina

Bledzew

Liczba ludności (2011)

240[1]

Strefa numeracyjna

95

Kod pocztowy

66-350[2]

Tablice rejestracyjne

FMI

SIMC

0178608

Położenie na mapie gminy Bledzew
Mapa konturowa gminy Bledzew, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sokola Dąbrowa”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Sokola Dąbrowa”
Położenie na mapie powiatu międzyrzeckiego
Mapa konturowa powiatu międzyrzeckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sokola Dąbrowa”
Ziemia52°30′15″N 15°20′36″E/52,504167 15,343333

Sokola Dąbrowa – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, w gminie Bledzew.

Nazwa

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego notuje miejscowość po dwiema nazwami polską Sokola Dąbrowa oraz niemiecką Falkenwalde[3]. Podaje także trzy inne będące spolonizowanymi wersjami nazwy niemieckiej: Fajold, Fajałd i Fajałdy[4].

Niemiecka nazwa Valkenwalde po raz pierwszy pojawia się w 1312. Pierwotna polska nazwa Sokola Dąbrowa została zgermanizowana na niemiecka nazwę „Valkenwalde”, która później została spolszczona na „Fafałda”[5].

Historia

Wieś historycznie związana jest z Wielkopolską. Istnieje co najmniej od XIII wieku posiadając średniowieczną metrykę. Po raz pierwszy wzmiankowana w łacińskim dokumencie z 1259, kiedy to Bodzenty oraz Nasal synowie Jana kasztelana międzyrzeckiego nadali cystersom w Zemsku „circa rivulum et Socola dombrowa” 500 łanów ziemi[4].

W 1269 Andrzej biskup poznański przydzielił miejscowym mnichom meszne z Zemska oraz dziesięcinę z 500 łanów quos locant vel locabunt in nemore quod Sokola dambrova nuncupatur. W 1287 książę wielkopolski Przemysł II potwierdził nadanie 500 łanów ziemi dla cystersów zemskich[4] W 1312 cystersi na życzenie margrafa brandenburskiego Woldemara, który najechał wówczas Wielkopolskę spisali ponownie przywilej potwierdzający własność swoich posiadłości, w którym po raz pierwszy pojawia się niemiecka nazwa Valkenwalde[4].

Wieś duchowna Falckfald (Falckewalde), własność opata bledzewskiego, położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego Korony Królestwa Polskiego. W miejscowości znajdowało się wówczas 10,4 łana osadników, 12 zagrodników, 6 komorników, 2 rzemieślników, 1 pasterz wypasający 75 owiec[6]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego notuje zachowane miejscowe księgi kościelne, które rozpoczynają się od 1661 roku, a także od 1640 fakt istnienia we wsi szkoły początkowej[4].

Do czasu rozbiorów miejscowość leżała w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wskutek II rozbioru Polski w 1793 r., miejscowość przeszła pod władanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim. Po zwycięskim dla Polaków powstaniu wielkopolskim 1806 roku na mocy traktatu w Tylży z 7 lipca 1807 roku miejscowość wraz z całą Wielkopolską włączono do Księstwa Warszawskiego. W tym roku Napoleon Bonaparte nadał miejscowość generałowi Emanuelowi Grouchy, który posiadał ją do 1813. Po rozwiązaniu księstwa wieś ponownie znalazła się pod zaborem pruskim[4].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Fafałdy należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Międzyrzecz w rejencji poznańskiej[7]. Fafałdy należały do okręgu starodworskiego tego powiatu i stanowiły część majątku Nowa Wieś, którego właścicielem był wówczas F. Ksawery Alkiewicz[7]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 304 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 33 dymy (domostwa)[7].

Pod koniec XIX wieku jako wieś kościelną leżącą w powiecie międzychodzkim w dekanacie zbąszewskim odnotował miejscowość XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Znajdowało się w niej wówczas 45 domów oraz 396 mieszkańców w tym 375 katolików, 20 protestantów oraz 1 izraelita. Liczyła ona w sumie 1482 hektarów w tym 861 roli, 10 łąk i 533 lasu[4]. W 1925 roku liczyła 370 mieszkańców, w 1935 roku 459 mieszkańców, w 1941 roku 418 mieszkańców, a w 1947 roku 330 mieszkańców.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[8]:

  • kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny[9] zbudowano z drewna w 1312 roku. Kościół przetrwał do 1724 roku kiedy to opat bledzewski Alojzy Benedykt Gurowski wystawił nowy kościół, w miejsce którego w 1847 roku zbudowano nowy kościół w stylu neogotyckim, który konsekrował biskup poznański Jan Dąbrowski. Główny ołtarz w stylu barokowym pochodzi ze starego kościoła. Mensę ołtarza konsekrował 15 lipca 1902 roku arcybiskup poznański Edward Likowski. Ten kościół przetrwał do dnia dzisiejszego. Ma powierzchnię 120 m² i mieści 600 osób. 23 kwietnia 2002 roku miał miejsce pożar wieży kościelnej. Pożar wywołało uderzenie pioruna. Doszczętnie spalona konstrukcja drewnianego zwieńczenia wieży została odbudowana w ciągu kilku następnych lat[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Jednostki organizacyjne i pomocnicze: Sołectwa Gminy Bledzew, Warszawa: BIP Bledzew, 31 grudnia 2011.
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1189 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Falkenwalde (Schwerin). [dostęp 2016-09-13]. (niem.).
  4. ↑ a b c d e f g Sokola Dąbrowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 15.
  5. ↑ Sokola Dąbrowa. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu. [dostęp 2015-09-01].
  6. ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 11.
  7. ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Księgarnia Zagraniczna (Librairie Étrangère) Jana Nepomucena Bobrowicza, 1846, s. 260.
  8. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 22. [dostęp 2013-01-26].
  9. ↑ Sokola Dąbrowa – Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. kuria.zg.pl. [dostęp 2016-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-09)].
  10. ↑ Danuta Piekarska, Telefon z plebanii | Gazeta Lubuska, web.archive.org, 3 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03].

Linki zewnętrzne

Gmina Bledzew
Wsie
Osady
Osada leśna
Integralne
części wsi
Nieofic. cz.
miejscowości

Herb gminy Bledzew

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
Powiat międzyrzecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu międzyrzeckiego, Polska
2018 Kościół Wniebowzięcia NMP w Sokolej Dąbrowie 3.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Kościół Wniebowzięcia NMP w Sokolej Dąbrowie