Solaris Urbino 15

Solaris Urbino 15
Ilustracja
Solaris Urbino 15 III generacji w barwach Kombus Kórnik
Dane ogólne
Producent

Solaris Bus & Coach

Premiera

1999

Lata produkcji

2000–2018 i ponownie od 2020 (wersja elektryczna)

Miejsce produkcji

 Polska, Bolechowo-Osiedle

Dane techniczne
Typy nadwozia

Niskopodłogowy autobus miejski klasy mega

Układ drzwi

1-2-0
2-2-0
2-2-1
2-2-2

Liczba drzwi

2 lub 3

Wysokość podłogi

320 mm (I drzwi)
320 mm (II drzwi)
340 mm (III drzwi)

Po zastosowaniu przyklęku

–70 mm

Szerokość drzwi

1250 mm

Silniki

1) DAF MX11 240
2) DAF MX11 271

Moc silników

1) 240 kW (326 KM)
2) 271 kW (368 KM)

Skrzynia biegów

ZF Ecolife
Voith Diwa 6

Długość

14 590 mm

Szerokość

2550 mm

Wysokość

2850 mm[a]

Masa własna

12 700÷15 500 kg

Masa całkowita

24 000 kg

Rozstaw osi

1690 mm
6800 mm

Wnętrze
Liczba miejsc siedzących

do 50+1[b]

Informacje dodatkowe
ABS

T

ASR

T

EBS

T

Klimatyzacja

Opcja

Portal Komunikacja miejska

Solaris Urbino 15niskopodłogowy autobus miejski klasy mega z rodziny Solaris Urbino produkowany w latach 2000–2018 przez polskie przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach w Bolechowie-Osiedlu koło Poznania.

W latach 2000–2018 powstawały autobusy Urbino 15 trzech generacji. I została zastąpiona przez II w 2002 r., natomiast pojazdy III generacji produkowano od 2005 r. Ze względu na spadające zainteresowanie klientów autobusami z tego segmentu, produkcję zakończono w 2018 r., wraz ze wszystkimi wersjami pochodnymi. Na bazie modelu Urbino 15 powstały też wersje pochodne – napędzane gazem CNG Urbino 15 CNG, wersje niskowejściowe Urbino 15 LE oraz Urbino 15 LE CNG, a także trolejbusy Solaris Trollino 15 i Škoda 28Tr Solaris.

W 2020 r. ponownie wprowadzono model do oferty producenta w IV generacji Urbino w wersji niskowejściowej z napędem w pełni elektrycznym nazwaną Solaris Urbino 15 LE electric.

Historia

Neoplan Polska

Neoplan N4020 na ulicach Warszawy

W 1994 r. Krzysztof Olszewski otworzył w Polsce przedstawicielstwo handlowe niemieckiego producenta autobusów i autokarów Neoplan o nazwie Neoplan Polska Sp. z o.o. W tym samym roku spółka pozyskała pierwsze zamówienie – do Miejskich Zakładów Autobusowych w Warszawie (MZA) trafiły pierwsze 15-metrowe autobusy niskopodłogowe Neoplan N4020. Były to jedne z pierwszych na świecie pojazdów tego typu. Wkrótce spółka Olszewskiego wygrała przetarg na dostawę 72 niskopodłogowych autobusów dla Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Poznaniu, zapadła więc decyzja o budowie hali produkcyjnej w oddalonym od stolicy Wielkopolski o kilkanaście kilometrów Bolechowie-Osiedlu. 22 marca 1996 r. fabrykę opuścił pierwszy autobus produkcji Neoplan Polska. W latach 1996–2000 w zakładach w Bolechowie montowano neoplany serii 4000, w tym zyskujący wówczas w Polsce na popularności 15-metrowy model N4020. Był on tańszy od modeli przegubowych, a jego pojemność była niewiele mniejsza. W dodatku były to pojazdy o wiele nowocześniejsze w stosunku do dominujących wówczas w przedsiębiorstwach komunikacyjnych autobusów Jelcz oraz Ikarus[1][2][3].

I generacja (1999–2002)

Solaris Urbino 15 z 2001 r. w barwach MZA Warszawa
Urbino 15 z 2000 r.
Widok na tył autobusu
Wnętrze, widok na przód
Wnętrze, widok na tył

W 1999 r. podczas Międzynarodowych Targów Poznańskich Neoplan Polska zaprezentował pierwszy autobus pod nową marką Solaris. Był to 12-metrowy model Urbino 12. W tym samym roku na łódzkiej wystawie komunikacji miejskiej zaprezentowano model o długości 15 metrów o nazwie Urbino 15[1][4][3].

Nowy model Urbino 15, podobnie jak pozostałe z rodziny Solaris Urbino, został zaprojektowany przy użyciu komputerowego systemu modelowania. W fazie projektowej szczególny nacisk położono na nowoczesny design, ale także na ergonomię i praktyczne zastosowania. Nowoczesna, opływowa linia wyróżniała się wówczas na rynku autobusów miejskich. Szczególną innowacją, a jednocześnie znakiem charakterystycznym autobusów z rodziny Urbino, stała się asymetryczna linia przedniej szyby poprawiająca widoczność kierowcy podczas podjeżdżania do przystanku. Stanowisko kierowcy i przestrzeń pasażerską zaprojektowano jak najbardziej ergonomicznie. Zapewniono także łatwy dostęp do filtra powietrza i chłodnicy, zastosowano system centralnego smarowania w celu zminimalizowania koniecznych przeglądów i prac serwisowych. Podłoga na całej długości pojazdu miała być niska, w związku z czym silnik umieszczono w tzw. zabudowie wieżowej. Jednostkę napędową początkowo stanowił silnik DAF, jednak w egzemplarzu prezentowanym podczas targów IAA we Frankfurcie nad Menem w 2000 r. zamontowano silnik MAN D-0836 LOH1 o pojemności 6,87 dm³ i mocy 206 kW (280 KM) spełniający normę emisji spalin Euro 3. W nowej wersji instalację elektryczną oparto na magistrali CAN[3].

W pierwszym roku produkcji sprzedano łącznie 55 sztuk Urbino 15. Pierwszymi odbiorcami tego modelu w 2000 r. były Miejskie Zakłady Autobusowe w Warszawie oraz Komunikacja miejska w Lublinie. Najwięcej Urbino 15 I generacji trafiło jednak do prywatnego przedsiębiorstwa Connex, które obsługiwało linie miejskie na terenie Warszawy. W 2000 r. sprzedano także jeden egzemplarz Urbino 15 do czeskiego przewoźnika DPO z Ostrawy. Był to pierwszy autobus marki Solaris zakupiony przez zagranicznego przewoźnika. Zakup poprzedzony był testami wytrzymałościowymi autobusu na torze Tatra w Kopřivnicy, gdzie w warunkach drogowych potwierdzono wcześniejsze symulacje komputerowe dotyczące wytrzymałości pojazdu[1][3].

II generacja (2002–2005)

Solaris Urbino 15 II generacji z 2005 r. należący do PKM Gliwice
(c) Kirk, CC BY-SA 3.0
Solaris Urbino 15 z 2005 r. w Ostrawie
Widok na tył autobusu II generacji w Czeskich Budziejowicach (rok prod. 2004)

W 2002 r. wprowadzono nową, drugą generację autobusów Solaris Urbino 15. Był to model przejściowy pomiędzy pojazdami pierwszej a trzeciej generacji. Zmieniono lekko wzornictwo pojazdu, wprowadzono niewielkie zmiany w układzie wnętrza, a także usprawnienia techniczne. Autobusy Urbino 15 II generacji trafiły m.in. do Warszawy, Gliwic, Jaworzna, Ostrawy i Pilzna[3][5].

W 2004 r. podczas targów Transexpo w Kielcach, obok premiery III generacji 12-metrowej wersji Urbino, a także Urbino 12 w wersji low entry, miała miejsce prezentacja pierwszego autobusu Solaris z napędem na gaz CNG – Solaris Urbino 15 CNG. Umieszczenie butli na gaz na dachu autobusu wymusiło zmiany w konstrukcji ramy pojazdu. Napęd stanowił silnik E 2876 LUH01 o mocy 228 kW (310 KM) i maksymalnym momencie obrotowym 1 250 Nm. Pierwszy egzemplarz gazowego Urbino 15 trafił do słowackich Koszyc[1][3].  

III generacja (2005–2018)

Solaris Urbino 15 III generacji przed faceliftingiem należący do PKM Sosnowiec
Solaris Urbino 15 III po faceliftingu generacji w Aarhus
Solaris Urbino 15 należący do czeskiego przewoźnika Veolia Transport

W 2005 r., wraz z wprowadzeniem nowej odsłony autobusów z rodziny Solaris Urbino, rozpoczęto produkcję Urbino 15 III generacji. Wprowadzone zmiany były znacznie większe, niż miało to miejsce w przypadku poprzedniej generacji. Zmieniono design przedniej i tylnej ściany, nadano im bardziej dynamiczny kształt. Zmodyfikowano też nadkola i wnętrze pojazdu. Wprowadzono jednostki napędowe DAF i Iveco spełniające normę emisji spalin Euro 3 lub Euro 4, jednocześnie rezygnując z silników MAN[3][6][7].

W 2008 r. miała miejsce prezentacja Urbino New Editionfaceliftingu autobusów z rodziny Urbino. Wprowadzono niewielkie zmiany stylistyczne oraz drobne usprawnienia techniczne[8]. W tym samym roku podczas targów Autotec w Brnie Solaris zaprezentował niskowejściowy model Solaris Urbino 15 LE (ang. low entry). Jest to wersja przeznaczona głównie dla przewoźników na trasach podmiejskich[9]. W 2010 r. przedstawiono niskowejściową wersję Urbino 15 z napędem gazowym – Urbino 15 CNG. Autobus ten szczególnie popularny stał się w krajach skandynawskich. W pierwszym roku produkcji sprzedano 230 szt. Urbino 15 LE CNG, co stanowiło ok. 20% całkowitej sprzedaży autobusów Solaris[4][10].

W 2014 r. Solaris zaprezentował IV generację rodziny Urbino[1], nie przedstawiono jednak nowej odsłony modelu Urbino 15. Równolegle z nową generacją, produkowano autobusy III generacji. Na początku 2018 r. poinformowano, że od tego roku nastąpi wygaszenie produkcji poprzedniej generacji, a model Urbino 15 nie będzie już produkowany w związku ze spadającym zainteresowaniem klientów[11]. Ostatnie sztuki piętnastometrowych Urbino trafiły w maju 2018 r. do MPK Legnica[12].

Konstrukcja

Dane techniczne autobusów Solaris Urbino 15 oraz modeli pochodnych (wg stanu z 2013 r.)
III generacja (stan na: 2013)IV generacja (stan na: 2020)
Urbino 15Urbino 15 CNGUrbino 15 LEUrbino 15 LE CNGTrollino 15Urbino 15 LE electric
Dane podstawowe:
Długość[mm]1459014890
Wysokość[mm]2850[a]34003000[a]32503490[c]3465
Szerokość[mm]2550
Rozstaw osi[mm]6800/16907000/1690
Zwis przedni/tylny[mm]2700/34002750/3450
Średnica zawracania[m]ok. 24?
Masa własna[kg]12 700÷15 50013 300÷15 60012 700÷15 500?
Dopuszczalna masa całkowita[kg]24 00025 00024 00025 000
Podwozie i układ jezdny:
Oś przedniaZF RL 75 EC lub
ZF RL 85 A
oś niezależna ZF
Oś napędowaZF AV 132oś portalowa ZF
Oś wleczonaZF RL 85 Aoś wleczona ZF (opcjonalnie sterowana aktywnie)
Układ hamulcowyABS, EBS, ASR, hamulec postojowy, hamulec przystankowy, retarderABS, EBS, ASR, hamulec postojowy, hamulec przystankowyABS, EBS, ASR, hamulec postojowy, hamulec przystankowy, opcja: ESC
Układ poziomującyzawieszenie ECAS II z przyklękiem z prawej strony (podnoszenie o ok. 60 mm, opuszczanie o ok. 70 mm)
Układ kierowniczyZF Servocom 8098RB Servocom lub Hema
Układ napędowy:
Silnik1) DAF MX11 240 (240 kW)
2) DAF MX11 271 (271 kW)
Cummins ISLG8.9E6 320 (239 kW)DAF MX11 271 (271 kW)Cummins ISLG8.9E6 320 (239 kW)1) Cegelec TV Europulse asynchroniczny 6-polowy (175 kW)
2) Medcom ANT 175-600 asynchroniczny 6-polowy (175 kW)
3) Škoda BlueDrive asynchroniczny 6-polowy (250 kW)
ZF CeTrax (300 kW)
Zbiornik paliwa[l]250 lub 350butle kompozytowe 6 lub 7×214300butle kompozytowe 6 lub 7×214
Zbiornik Ad-Blue[l]5050
Skrzynia biegów1) Voith Diwa 6
2) ZF Ecolife
Układ centralnego smarowaniacentralny punkt smarny na smar stały lub układ Vogel KFBS1 na smar półpłynnycentralny punkt smarny na smar stały lub opcja: na smar półpłynny
Elektrykaoparta na magistrali CAN-Bus
Nadwozie i wnętrze:
Wysokość wnętrza[mm]2370??2370?
Wysokość wejścia[mm]1. i 2. drzwi: 320
3. drzwi: 340
320 lub 360[d]1. i 2. drzwi: 320
3. drzwi: 340
360
Układ drzwi1-2-0
2-2-0
1-2-2
2-2-2
1-2-0
1-2-1
2-2-0
2-2-1
1-2-0
2-2-0
1-2-2
2-2-2
1-2-0
1-2-1
2-2-0
2-2-1
Rampa inwalidyprzy drugich drzwiach, ręcznaprzy drugich drzwiach
Liczba miejsc siedzącychdo 50+1[b]do 49+1[b]do 65+1[b]do 64+1[b]do 50+1[b]do 65+1[b]
Klimatyzacja miejsca pracy kierowcyTakTakTakTakTakTak
Klimatyzacja przestrzeni pasażerskiejOpcjaOpcjaOpcjaOpcjaOpcjaOpcja
Ogrzewaniegrzejniki konwektorowe, dmuchawy 2-stopniowenagrzewnice elektryczne 1-stopniowe opcjonalnie ogrzewanie wodne, grzejniki konwektorowe lub dmuchawy 2-stopnioweklimatyzacja z funkcją grzania pompą ciepła
Układ dodatkowego ogrzewaniaSpheros (Webasto) lub
Piec na biopaliwo Eberspächer
Spheros (Webasto)Spheros (Webasto) lub
Piec na biopaliwo Eberspächer
Spheros (Webasto)
Źródła[2][2][13][13][14][15][16]

Konstrukcje powstałe na bazie Solarisa Urbino 15

Solaris Trollino 15/Škoda 28Tr Solaris

Wileńskie Trollino 15 II generacji
Solaris Trollino 15 III generacji w Ostrawie
Škoda 28Tr Solaris w Pardubicach

W 2003 r., po pozytywnych doświadczeniach z konstrukcją trolejbusów o długości 12 i 18 m, Solaris zaprezentował model 15-metrowy Trollino 15 oparty na konstrukcji Urbino 15 II generacji. Był to pierwszy trolejbus o tej długości na świecie. Prototyp powstał w zakładach DPO Ostrawa we współpracy z czeskimi producentami Cegelec i ČKD Pragoimex odpowiedzialnymi za napęd oraz osprzęt elektryczny. Trollino 15 II generacji trafiły na ulice Ostrawy oraz Wilna[3][17].

Wraz z wprowadzeniem III generacji autobusów miejskich Urbino 15, wdrożono do produkcji nową generację trolejbusów Trollino 15. Od 2008 r. czeskie przedsiębiorstwo Škoda Electric pod nazwą Škoda 28Tr Solaris produkowało trolejbusy oparte na konstrukcji Trollino 15, jednak z własnym napędem i instalacją elektryczną. Produkcję Trollino 15 zakończono wraz z wycofaniem z oferty modelu Urbino 15. Łącznie powstało 80 pojazdów tego typu, które trafiły na Litwę oraz do Czech[3][17][11].

Solaris Urbino 15 CNG

Bratysławski Solaris Urbino 15 CNG III generacji

Równolegle obok premiery III generacji autobusów z rodziny Urbino w 2014 r. miała miejsce premiera pierwszego autobusu Solaris napędzanego sprężonym gazem ziemnym – Solaris Urbino 15 CNG. Napęd pojazdu stanowił silnik E 2876 LUH01 o mocy 228 kW (310 KM) i maksymalnym momencie obrotowym 1 250 Nm. Gaz był magazynowany w 6 butlach kompozytowych na dachu pojazdu o łącznej pojemności 1 200 dm³. Rozwiązanie takie wymusiło na projektantach przekonstruowanie całego dachu. Pierwszym odbiorcą gazowych Urbino 15 był przewoźnik miejski z Koszyc[3]. W późniejszych latach Urbino 15 CNG III generacji trafiło także do Bratysławy i Sewilli[18][19].

Solaris Urbino 15 LE (CNG/electric)

Solaris Urbino 15 LE w Austrii
Solaris Urbino 15 LE CNG należący do Veolia Transport Sverige
Wnętrze niskowejściowego Urbino 15

W 2008 r. podczas targów Autotec w Brnie Solaris zaprezentował model Solaris Urbino 15 LE, który dołączył do oferowanego wcześniej autobusu niskowejściowego Urbino 12 LE. Pojazd został zaprojektowany głównie z myślą o trasach podmiejskich o większej liczbie pasażerów. Napęd Urbino 15 LE, w odróżnieniu od silnika w zabudowie wieżowej w modelu niskopodłogowym, stanowił leżący silnik DAF PR 265 o mocy 265 kW (360 KM), a później DAF MX11 o mocy 271 kW (368 KM). W 2010 r. w ofercie pojawił się niskowejściowy model napędzany gazem CNG – Solaris Urbino 15 LE CNG. Został on zaprojektowany z myślą o dużym zapotrzebowaniu na tego typu autobusy na terenie krajów skandynawskich. W pierwszym roku produkcji sprzedano 230 sztuk autobusów tego typu, z czego wszystkie trafiły do Szwecji i Norwegii, głównie do przedsiębiorstwa Veolia[3][9][13]. Za taki wynik sprzedaży Solaris otrzymał w 2011 r. nagrodę „Junior polskiego eksportu”[10][20].

W styczniu 2020 r. zostało ogłoszone wprowadzenie na rynek wersji elektrycznej autobusu w ramach IV generacji rodziny Urbino[21]. Premiera niskowejściowego modelu Urbino 15 LE electric miała miejsce w październiku 2020 r[16]. Autobus ten jest oferowany w dwóch klasach: klasa I przeznaczona jest dla ruchu miejskiego, a klasa II różniąca się nieco wyposażeniem wnętrza – dla ruchu międzymiastowego. Autobus może pomieścić od 51 do 65 pasażerów na miejscach siedzących. Urbino 15 LE electric powstał głównie z myślą o krajach skandynawskich, stąd możliwość wyposażenia pojazdu m.in. w zestaw długich świateł, automatycznie załączone światła i wycieraczki, doświetlanie zakrętów, piasecznicę, czy system wykrywający pieszych i rowerzystów Mobileye Shield +. Autobus wyposażono w baterie Solaris High Power lub Solaris High Power + o pojemności do 470 kWh, co zapewnia zasięg ok. 250–350 km na jednym ładowaniu[22][16].

Uwagi

  1. a b c Wysokość pojazdu bez klimatyzacji
  2. a b c d e f g W zależności od układu wnętrza, układu drzwi i wyposażenia dodatkowego
  3. Wysokość całkowita ze złożonym pantografem. Wysokość pojazdu bez nadbudowy na dachu to 2850 mm
  4. W zależności od rozmiaru kół

Przypisy

  1. a b c d e Historia – Solaris Bus & Coach S.A., solarisbus.com [dostęp 2019-03-14] (pol.).
  2. a b c Solaris Bus & Coach S.A., Urbino, Katalog produktowy, 2013 (pol.).
  3. a b c d e f g h i j k Zbigniew Rusak, Solaris Urbino - 15 lat rynkowego sukcesu [dostęp 2019-03-09].
  4. a b Solaris. Power of Enthusiasm, Broszura informacyjna Solaris Bus & Coach S.A., 2013 (pol.).
  5. Marcin Stiasny: Atlas autobusów. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2008. ISBN 978-83-920757-4-5.
  6. Kortrijk 2005: Solaris – specjalista od wyzwań, infobus.pl, 10 grudnia 2005 [dostęp 2019-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-14] (pol.).
  7. Sosnowiec: Pierwsze Solarisy Urbino 15 III już na trasie, infobus.pl, 3 września 2006 [dostęp 2019-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-14] (pol.).
  8. Solaris w drodze do IV generacji Urbino, inforail.pl, 10 marca 2009 [dostęp 2019-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-13] (pol.).
  9. a b AUTOTEC 2008: Solaris Bus & Coach (2), infobus.pl, 24 czerwca 2008 [zarchiwizowane z adresu 2014-08-10] (pol.).
  10. a b Solaris Urbino 15 LE CNG – Juniorem Eksportu, motoryzacja.wnp.pl [dostęp 2019-03-14] (pol.).
  11. a b Solaris na rok 2018: trzy premiery i trzy wygaszenia [FILM], infobus.pl, 9 lutego 2018 [dostęp 2019-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-26] (pol.).
  12. Jedne z ostatnich piętnastek Solarisa w Legnicy, infobus.pl, 12 maja 2018 [dostęp 2019-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-14] (pol.).
  13. a b c Solaris Bus & Coach S.A., Urbino Low Entry, Katalog produktowy, 2013 (pol.).
  14. Solaris Bus & Coach S.A., Trollino, Katalog produktowy, 2013 (pol.).
  15. Solaris Urbino 15 LE electric. Katalog produktowy 2020/2021, solarisbus.com [dostęp 2020-12-30] (pol.).
  16. a b c Solaris prezentuje autobus Urbino 15 LE electric. Światowa premiera, transport-publiczny.pl, 20 października 2020 [dostęp 2020-12-30] (pol.).
  17. a b Marcin Połom, Bohdan Turżański, Doświadczenia Solaris Bus & Coach S.A. w produkcji trolejbusów, 2011 [dostęp 2019-03-12].
  18. Solaris Urbino 15 CNG – Fotogaleria transportowa, phototrans.eu [dostęp 2019-03-14] (pol.).
  19. Pierwsze Solarisy pojadą do Sewilli, infobus.pl [dostęp 2019-03-14] (pol.).
  20. Solaris Urbino 15 LE CNG Juniorem polskiego eksportu, infobus.pl, 9 czerwca 2011 [dostęp 2019-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-14] (pol.).
  21. Debiut 2020: Solaris Urbino 15 LE electric, infobus.pl, 27 stycznia 2020 [dostęp 2020-02-10] (pol.).
  22. Urbino 15 LE electric, solarisbus.com [dostęp 2020-12-30] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Tickmark icon.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
OOjs UI icon check.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Solaris Urbino 15 - Transexpo 2011 (4).jpg
Autor: Lukas 3z, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wnętrze autobusu Solaris Urbino 15 (nr rej. WZ 6077F) pierwszej generacji z 2000 roku, należącego do firmy Bus & Truck Service sp. z o.o. z miejscowości Wyględy, na targach Transexpo 2011.
Sol180.jpg
Autor: I.Blu, Licencja: CC0
Urbino 15 LE
Katowice, ulice 3 maja, autobus Solaris.JPG
Autor: Jeśli zamierzać użyć tego zdjęcia poza projektami Wikimedia, będę wdzięczny za informację mailową. Więcej zdjęć możesz znaleźć w mojej galerii., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Autobus Solaris Urbino 15 (#34) drugiej generacji z 2005 roku należący do PKM Gliwice w Katowicach.
Neoplan Warszawa.JPG
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Raf24~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Autobus Neoplan N4020 (#6718) z 1997 roku jeżdżący na linii 187 w Warszawie (MZA Warszawa).
Warsaw Solaris 2.jpg
Autor: Original uploader was Geniu at sv.wikipedia. User:Qviri removed "by sihi 2006" tag from Image:Warsaw solaris.jpg., Licencja: CC BY 2.5
Solaris Urbino 15 (#8005) pierwszej generacji z 2001 roku w Warszawie. Eksploatowany przez MZA Warszawa.
Solaris Urbino 15 - Transexpo 2011 (5).jpg
Autor: Lukas 3z, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wnętrze autobusu Solaris Urbino 15 (nr rej. WZ 6077F) pierwszej generacji z 2000 roku, należącego do firmy Bus & Truck Service sp. z o.o. z miejscowości Wyględy, na targach Transexpo 2011.
Bussgatan Lindholmen.jpg
Autor: Bulver, Licencja: CC BY-SA 3.0
Solaris Urbino 15 LE CNG bus (#6066, reg. WHG 746) in Göteborg, Sweden. Built 2010, Veolia Transport Sverige AB from Göteborg operator.
Solaris Logo (005).jpg
Autor: Solaris, Licencja: CC BY-SA 3.0
Logo Solaris.
Sol104.jpg
Autor: I.Blu, Licencja: CC0
Škoda 28Tr Solaris in Pardubice
České Budějovice, Na Sadech, Solaris Urbino.JPG
Autor: Jeśli zamierzać użyć tego zdjęcia poza projektami Wikimedia, będę wdzięczny za informację mailową. Więcej zdjęć możesz znaleźć w mojej galerii., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Autobus Solaris Urbino 15 (#155) z 2004 roku w Czeskich Budziejowicach. Należy do firmy Dopravní podnik města České Budějovice, a.s.
Aarhus bus line 14 on Randersvej.jpg
Autor: Leif Jørgensen, Licencja: CC BY-SA 4.0
Midttrafik bus line 14 on Randersvej in Aarhus in Denmark.
Sol176.jpg
Autor: I.Blu, Licencja: CC0
Urbino 15
Sol173.jpg
Autor: I.Blu, Licencja: CC0
Urbino 15
DPO Ostrava - Flickr - Infodad (5).jpg
Autor: Petr Dadák from Ostrava-Poruba 8, Czech Republic, Licencja: CC BY-SA 2.0
DPO Ostrava
Solaris Urbino 15 - Transexpo 2011 (2).jpg
Autor: Lukas 3z, Licencja: CC BY-SA 4.0
Autobus Solaris Urbino 15 (nr rej. WZ 6077F) pierwszej generacji z 2000 roku, należący do firmy Bus & Truck Service sp. z o.o. z miejscowości Wyględy, na targach Transexpo 2011.
Solaris Urbino 15 - Transexpo 2011 (1).jpg
Autor: Lukas 3z, Licencja: CC BY-SA 4.0
Autobus Solaris Urbino 15 (nr rej. WZ 6077F) pierwszej generacji z 2000 roku, należący do firmy Bus & Truck Service sp. z o.o. z miejscowości Wyględy, na targach Transexpo 2011.
Solaris Urbino Jamnik (006).jpg
Autor: Solaris, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jamnik Solaris, wersja 2012.
Sol178.jpg
Autor: I.Blu, Licencja: CC0
Urbino 15 CNG
VILLUNUS TROLLEY BUS LITHUANIA SEP 2013 (9903482324).jpg
Autor: calflier001, Licencja: CC BY-SA 2.0
VILLUNUS TROLLEY BUS LITHUANIA SEP 2013
Ostrava ÚAN, Solaris Urbino.jpg
(c) Kirk, CC BY-SA 3.0
Główny dworzec autobusowy w Ostrawie. Solaris Urbino 15 (#7611) z 2005 roku, należący do firmy Dopravní podnik Ostrava, a.s.
Katowice, Rondo Generala Józefa Ziętka, Solaris.jpg
Autor: Jeśli zamierzać użyć tego zdjęcia poza projektami Wikimedia, będę wdzięczny za informację mailową. Więcej zdjęć możesz znaleźć w mojej galerii., Licencja: CC BY 3.0
Autobus Solaris Urbino 15 (#405, nr rej. SO 0063E) z 2009 roku w Katowicach. Należy do PKM Sosnowiec.