Solaris Vacanza

Solaris Vacanza
Ilustracja
Solaris Vacanza 13
Dane ogólne
Producent

Solaris Bus & Coach

Premiera

2001

Lata produkcji

2002–2010

Miejsce produkcji

Polska Bolechowo-Osiedle

Dane techniczne
Typy nadwozia

wysokopokładowy autokar turystyczny

Układ drzwi

1-1-0

Liczba drzwi

2

Szerokość drzwi

550 – 600 mm

Silniki

DAF XE 250C
DAF XE 280C
DAF MX 300
DAF XE 315C

Moc silników

250 kW (340 KM)
280 kW (380 KM)
300 kW (408 KM)
315 kW (428 KM)

Skrzynia biegów

ZF AS TRONIC
ZF AS TRONIC 6S1600
ZF 8S180

Liczba przełożeń

6 lub 8

Długość

Vacanza 12: 12 000 mm
Vacanza 13: 12 900 mm

Szerokość

2550 mm

Wysokość

Vacanza 12: 3830 mm
Vacanza 13: 3860 mm

Masa własna

Vacanza 12: 11 000 kg – 13 000kg
Vacanza 13: 16000 kg

Masa całkowita

Vacanza 12: 18 000 kg
Vacanza 13: 24 000 kg

Rozstaw osi

Vacanza 12: 6050 mm
Vacanza 13: 6180 mm / 1500 mm

Wnętrze
Liczba miejsc siedzących

Vacanza 12: do 49+1+1
Vacanza 13: do 53+1+1

Informacje dodatkowe
ABS

T

ASR

T

Klimatyzacja

T

Portal Komunikacja miejska

Solaris Vacanza – rodzina wysokopokładowych autokarów turystycznych produkowanych przez polskie przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach w Bolechowie-Osiedlu. Na serię składają się dwa modele: produkowany w latach 2002–2010 Solaris Vacanza 12 oraz produkowany w latach 2004–2010 Solaris Vacanza 13.

Zaprezentowany w 2001 r. Solaris Vacanza 12 uzupełnił ofertę producenta o model autokaru turystycznego. W 2003 r. wziął on udział w konkursie o tytuł Autokar Roku 2004, w którym zajął II miejsce. W tym samym roku do oferty weszła II generacja modelu, która obejmowała niewielkie zmiany konstrukcyjne w modelu 12-metrowym, a także poszerzenie gamy o trzyosiowy model Vacanza 13. Rocznie produkowano od kilku od kilkunastu pojazdów, z czego zdecydowana większość trafiła na rynek polski, jedynie kilka egzemplarzy wyeksportowano do Niemiec, Estonii i na Łotwę. Ponadto w całym okresie produkcji na bazie modelów Vacanza powstało 11 specjalnych ambulansów do poboru krwi. Ostatecznie w związku ze słabnącym zainteresowaniem klientów, produkcję modelu Vacanza zakończono w 2010 r.

Historia

Geneza

Solaris Urbino 12 I generacji

W 1994 r. Krzysztof Olszewski założył w Bolechowie-Osiedlu koło Poznania spółkę Neoplan Polska. Na potrzeby wygranego przetargu na dostawę 72 niskopodłogowych autobusów miejskich dla MPK Poznań w tym samym roku w Bolechowie rozpoczęto budowę nowej fabryki autobusów, a 22 marca 1996 r. z linii montażowej zjechał pierwszy pojazd. Neoplan Polska produkował modele autobusów miejskich, ale także autokarów na licencji niemieckiego przedsiębiorstwa Neoplan. W zakładzie w Bolechowie-Osiedlu powstawały modele turystyczne z serii Neoplan Transliner (N 316 K, N 316 SHD, N 318 SHD) oraz Neoplan Skyliner (N 122/3). W 1999 r. zaprezentowano model Solaris Urbino 12 – pierwszy autobus miejski z nowej rodziny Solaris Urbino, która szybko stała się najlepiej sprzedawanym autobusem miejskim w Polsce[1][2][3].  

I generacja (2001–2003)

Solaris Vacanza 12 z 2002 r.

W związku z poszerzaniem oferty w ramach nowej na rynku marki Solaris, w październiku 2001 r. na międzynarodowych targach Busworld w Kortrijk zaprezentowano model 12-metrowego wysokopokładowego autokaru turystycznego nazwanego Solaris Vacanza 12. Konstrukcja została od zera opracowana przez biuro konstrukcyjne Solarisa we współpracy ze studiem projektowym IFS Designatelier z Berlina[4][5][6]. W pojeździe zastosowano jednostkę napędową DAF zblokowaną ze skrzynią biegów ZF. Uwagę zwracał nowoczesny design autokaru, w tym charakterystyczna asymetryczna linia przedniej szyby, znana z autobusów miejskich z serii Urbino, a także boczne szyby w kształcie trapezów i przypominająca klin bryła pojazdu[7]. W 2001 r. powstały dwa prototypowe egzemplarze Vacanzy 12, które były testowane na torach doświadczalnych m.in. w Polsce, na Słowacji i w Holandii[4]. W 2002 r. ruszyła seryjna produkcja modelu, a pierwszym przewoźnikiem, który zdecydował się na jego zakup było krakowskie przedsiębiorstwo Jarema Bus[4][8]. W tym samym roku sprzedano jeszcze 7 innych pojazdów tego typu[8][7]. W 2003 r. Solaris Vacanza znalazł pierwszych dwóch nabywców poza granicami Polski – w czerwcu tego roku jedną sztukę przekazano przedsiębiorstwu Reisebüro Müller z Blieskastel w Niemczech, natomiast drugi egzemplarz zakupił miejski przewoźnik z litewskiego Daugavpils[9]. W lipcu 2003 r. Solaris Vacanza 12 wziął udział w Coach Euro Test 2003 – konkursie o tytuł Autokar Roku 2004. Wśród konkurentów znaleźli się Hispano Divo, Scania Irizar PB, Volvo 9700 oraz MAN Lion’s Star. Test odbył się we włoskim Baveno[7]. Ostatecznie Vacanza zajęła ex aequo drugie miejsce wraz z autokarem Volvo, natomiast pierwsze miejsce przypadło ex aequo autokarom MAN i Scania-Irizar[10][11].  

II generacja (2003–2010)

Solaris Vacanza 13 z 2006 r.

W 2003 r. Solaris rozszerzył ofertę autokarów turystycznych o trzyosiowy model Solaris Vacanza 13 o długości 12,9 m. Pierwszy raz szerszej publiczności nowy autokar zaprezentowano podczas targów w Kortrijk w październiku 2003 r., a w Polsce w grudniu na konferencji prasowej producenta w Warszawie[5][12]. Jednocześnie, wraz z wprowadzeniem modelu Vacanza 13, drobne zmiany konstrukcyjne przeszedł model 12-metrowy i tym samym do produkcji w 2004 r. weszła jego II generacja[13]. Wśród największych zmian w stosunku do I generacji należy wymienić podniesienie górnej krawędzi przedniej szyby, zastosowanie trzeciej wycieraczki przedniej szyby, zmiana średnicy przednich reflektorów, zmiana układu pokryw bocznych oraz układu schowków w pojeździe, a także inne drobne zmiany w designie zewnętrznym oraz wyposażeniu wnętrza autokarów. Zmieniła się także oferta dostępnych jednostek napędowych i skrzyń biegów[4][13]. Pierwszymi odbiorcami Vacanzy w przedłużonej wersji było niemieckie przedsiębiorstwo Schmetterling Reisen oraz w Polsce firma Imex z Jastrzębia Zdroju[4]. W planach producenta było rozwinięcie oferty autokarów o model Vacanza 14, jednak ostatecznie do niego nie doszło[13][4]. Sprzedaż autobusów Solaris Vacanza daleko odbiegała jednak od poziomu produkcji konstrukcji konkurencyjnych, czy też poziomu sprzedaży modeli miejskich z rodziny Urbino. Rocznie fabrykę Solarisa opuszczało przez cały okres produkcji maksymalnie kilkanaście pojazdów, z czego kilka stanowiły specjalne konstrukcje do poboru krwi[8][14]. Zdecydowana większość autokarów Vacanza trafiała na rynek polski, pojedyncze sztuki zamawiali przewoźnicy z Niemiec, Estonii oraz Łotwy[8][15][16]. Pod koniec I dekady XXI zainteresowanie autokarami z tej serii jeszcze spadło[8][17], w związku z czym w 2010 r. ostatecznie zostały wycofane z produkcji[15][16][17]. W późniejszych latach przedsiębiorstwo Solaris nie wracało już do produkcji autokarów turystycznych[5].  

Ambulansy do poboru krwi

Solaris Vacanza 13 jako ambulans do poboru krwi dla RCKiK w Warszawie
Wyposażenie wnętrza ambulansu

W 2002 r. skonstruowano pierwszy ambulans do poboru krwi na zamówienie Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Katowicach[8]. Przedsiębiorstwo z Bolechowa już wcześniej zajmowało się produkcją pojazdów specjalnych na bazie autokarów Neoplan – wyprodukowano m.in. autobus do poboru krwi, centrum kosmetyczne dla firmy Oriflame oraz pojazdy do obsługi pasażerów portu lotniczego Warszawa-Okęcie. Autokar do poboru krwi został nagrodzony na targach wynalazczości w Paryżu w 2003 r.[18]. Po 2004 r. kontynuowana była produkcja ambulansów do poboru krwi na bazie autokarów Vacanza 12 i Vacanza 13. W 2004 r. jedna sztuka trafiła do RCKiK w Bydgoszczy, natomiast w 2006 i 2007 r. po dwie zamówiły RCKiK z Warszawy i Poznania[18]. Rok później jeden ambulans na bazie Vacanzy trafił także na Łotwę. W całym okresie produkcji powstało 12 ambulansów do poboru krwi na bazie autokarów Solaris[8]. Po zakończeniu produkcji autokarów serii Vacanza Solaris nie zaprzestał produkcji ambulansów do poboru krwi. W 2018 r. wyprodukowano 2 tego typu pojazdy na bazie autobusu miejskiego Urbino 8,9 LE electric dla RCKiK w Katowicach[19].

Zestawienie wyprodukowanych ambulansów do poboru krwi na bazie autokarów z serii Solaris Vacanza[8][20][21][22][23][24]
PaństwoOdbiorcaRok produkcjiModel
 PolskaRCKiK Katowice2002Vacanza 12
RCKiK Bydgoszcz2004Vacanza 12
RCKiK Warszawa2006Vacanza 13
RCKiK Warszawa2006Vacanza 13
RCKiK Poznań2007Vacanza 12
RCKiK Katowice2007Vacanza 13
RCKiK Gdańsk2007Vacanza 13
RCKiK Katowice2008Vacanza 13
RCKiK Poznań2008Vacanza 12
RCKiK Bydgoszcz2008Vacanza 12
RCKiK Racibórz2009Vacanza 13
 ŁotwaValsts Asinsdonoru Centrs Riga2007Vacanza 12
Łącznie: 6 szt. Vacanza 12 i 6 szt. Vacanza 13

 

Konstrukcja

Widok na tył autokaru
Dane techniczne autobusów turystycznych Solaris Vacanza 12 i 13 I i II generacji[25][26][7][4]
Solaris Vacanza 12Solaris Vacanza 13
Dane podstawowe:
Długość[mm]12 00012 900
Szerokość[mm]25502550
Wysokość[mm]38303860
Rozstaw osi[mm]60506180 / 1500
Zwis przedni[mm]2600 / 33502600 / 2620
Średnica zawracania[mm]2100022000
Dopuszczalna masa całkowita[kg]18 00024 000
Układ napędowy
SilnikDAF XE 250C, 1600 Nm, 250 kW (340 KM)[i]
DAF XE 280C, 1750 Nm, 280 kW (380 KM)[i]
DAF XE 315C, 1950 Nm, 315 kW (428 KM)
DAF XE 315C, 1950 Nm, 315 kW (428 KM)
Skrzynia biegówZF 6S1600[i]
ZF AS TRONIC[i]
ZF 8S180
ZF 8S180
Ogumienie295/80 R 22.5295/80 R 22.5
Zbiornik paliwa[l]500
Nadwozie
Układ drzwi1-1-01-1-0
Liczba miejsc siedzącychmaks. 49+1+1maks. 53+1+1
Pojemność bagażników[m³]9,1
  1. a b c d Tylko dla I gen.

Nadwozie i wnętrze

Solaris Vacanza, w zależności od modelu, jest dwu- lub trzyosiowym wysokopokładowym autokarem turystycznym o długości 12 000 lub 12 900 mm. Konstrukcja nadwozia autokarów z serii Vacanza jest modułowa, co umożliwiło stworzenie na podstawie modelu 12-metrowego wersji 13-metrowej, a także ewentualnych dłuższych wersji pojazdu. Solaris Vacanza jest konstrukcją samonośną. Zastosowano zawieszenie pneumatyczne oraz niezależne zawieszenie osi przedniej. W Vacanzie 12 przednia oś jest skrętna, a tylna – napędowa, natomiast w Vacanzie 13 przednia i tylna oś są skrętne, oś środkowa pełni rolę osi napędowej. Autokary wyposażone są w retarder, a także systemy ABS i ASR[25][26]. Konstrukcja nadwozia została wykonana ze stali nierdzewnej i spełnia europejskie normy dotyczące bezpieczeństwa autokarów obowiązujące w chwili powstawania modelu, co zostało potwierdzone przez testy autokaru na torze DAF w Holandii[27].

Design zewnętrzny autokarów opracowało studio IFS Designatelier z Berlina[6][26]. Szczególnym elementem charakterystycznym była asymetryczna przednia szyba, znana z autobusów miejskich Solaris Urbino, poprawiająca widoczność kierowcy przy podjeżdżaniu do krawężnika. Boczną ścianę zaprojektowano w kształt klina z opływowym przejściem dachu w ścianę przednią (z oszkleniem części dachu w przedniej części autokaru) oraz bocznymi szybami w kształcie trapezów. Wejście na pokład umożliwiają dwie pary drzwi w układzie 1-1-0 o szerokości 550–600 mm[27]. Na pokładzie Vacanzy 12 w wersji trzygwiazdkowej znajduje się 49 miejsc dla pasażerów, a w wersji czterogwiazdkowej – 44 miejsca. Vacanza 13 mieści z kolei standardowo o 1 rząd miejsc siedzących więcej (odpowiednio 53 i 48 miejsc). Autokary są wyposażone w toaletę na pokładzie (przy drugich drzwiach), zestaw audio-wideo, klimatyzację, indywidualne nawiewy i lampki, a także barek[25][26][4]. Pod pokładem znajduje się przestrzeń bagażowa – w Vacanzie 12 o pojemności 9,1 m³[27].

Układ napędowy

Jednostkami napędowymi wykorzystywanymi w autokarach Solaris Vacanza były silniki DAF spełniające normę emisji spalin Euro 3, a później Euro 4. W I generacji klienci mieli wybór pomiędzy trzema jednostkami napędowymi: XE 250C (o mocy 250 kW = 340 KM), XE 280C (o mocy 280 kW = 380 KM) oraz XE 315C (o mocy 315 kW = 428 KM), natomiast w autokarach II generacji stosowano jedynie silniki typu XE 315C. Za przeniesienie napędu odpowiadała skrzynia biegów produkcji ZF typu: AS-TRONIC, 6S1600 lub 8S180, przy czym w autokarach II generacji stosowano tylko tę ostatnią opcję[4][25][26]. Solaris Vacanza wyróżniał się stosunkowo niewielkim zużyciem paliwa jak na autokar tej klasy[27].

Wybrane parametry eksploatacyjne autokaru Solaris Vacanza 12 wg badań w ramach Coach Euro Test 2003 na tle zdobywcy tytułu Autokaru Roku 2004 – Scanii Irizar PB[27]
ParametrSolaris Vacanza 12Scania Irizar PB
Długość12 000 mm12 000 mm
Szerokość2550 mm2550 mm
Wysokość3830 mm3651 mm
Masa własna12 900 – 14 400 kg14 370 kg
Dopuszczalna masa całkowita18 000 kg18 000 kg
SilnikDAF XE 315C,
315 kW, 1950 Nm
Scania DC12.01,
309 kW, 2000 Nm
Skrzynia biegówZF 8S180Scania GR801R
Przyspieszenie0–50 km/h10,39 s16,48 s
0–80 km/h24,09 s30,59 s
0–100 km/h36,92 s41,6 s
Zużycie paliwa przy stałej prędkości (/100 km)60 km/h13,87 l12,26 l
80 km/h17,96 l16,82 l
100 km/h21,97 l21,49 l
Opór aerodynamiczny przy prędkości80 km/h193,79 kg172,43 kg
100 km/h248,53 kg209,4 kg
Wymagana moc do osiągnięcia80 km/h42,26 kW37,6 kW
100 km/h67,75 kW57,08 kW

Przypisy

  1. Zbigniew Rusak, Solaris Urbino – 15 lat rynkowego sukcesu (1), „Autobusy TEST”, 9/2014, s. 12–15, ISSN 1509-5878 [dostęp 2020-03-13] (pol.).
  2. Solaris Bus & Coach S.A., Solaris. Power of Enthusiasm, 2013 (pol.).
  3. Autobusy turystyczne Neoplan produkowane w Bolechowie, solaris-club.pl [dostęp 2020-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-12] (pol.).
  4. a b c d e f g h i Autobusy turystyczne Solaris Vacanza, solaris-club.pl [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  5. a b c Historia – Solaris Bus & Coach S.A., solarisbus.com [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  6. a b Portfolio – IFS Design, ifs-design.de [dostęp 2020-03-23] (ang. • niem.).
  7. a b c d COACH EURO TEST VI – autobusowa szansa dla Polski, transinfo.pl, 6 lipca 2003 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-13] (pol.).
  8. a b c d e f g h Zestawienie wyprodukowanych autobusów turystycznych Solaris Vacanza w latach 2002–2007, solaris-club.com [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-24] (pol.).
  9. Eksport Solarisa, infobus.pl, 8 października 2003 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-13] (pol.).
  10. Scania Irizar PB Autokarem Roku 2004, infobus.pl, 6 listopada 2003 [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  11. Aleksander Sowa, Legendy naszej motoryzacji, 2010, s. 362, ISBN 978-83-941974-7-6 (pol.).
  12. Polska premiera najnowszych dzieł Solarisa, infobus.pl, 7 grudnia 2003 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-23] (pol.).
  13. a b c Kortrijk 2005: Solaris – specjalista od wyzwań, infobus.pl, 10 grudnia 2005 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-13] (pol.).
  14. Tadeusz Dyr, Solaris na europejskim rynku autobusowym, „Autobusy TEST”, 2007, s. 14–19, ISSN 1509-5878 [dostęp 2020-03-18] (pol.).
  15. a b Solaris Vacanza 12, phototrans.eu [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  16. a b Solaris Vacanza 13, phototrans.eu [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  17. a b Marek Kuc, Autobusy z Bolechowa 1996–2018, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2019, s. 69–70, ISBN 978-83-206-2007-8 (pol.).
  18. a b Najdłuższy „krwiopijca” Solarisa, infobus.pl, 14 marca 2007 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-13] (pol.).
  19. Pierwszy taki autobus na świecie. W RCKiK Katowice!, infobus.pl [dostęp 2018-09-30] (pol.).
  20. Solaris Vacanza 12 01-V1/001, phototrans.eu [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  21. Solaris Vacanza 12 02-V1/003, phototrans.eu [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  22. Solaris Vacanza 12 01-V1/001, phototrans.eu [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  23. Solaris Vacanza 13 02-V1/003, phototrans.eu [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  24. Solaris Vacanza 12 02-V1/003, phototrans.eu [dostęp 2020-12-29] (pol.).
  25. a b c d Solaris Vacanza 12 w bazie autobusów infobus.pl, infobus.pl [dostęp 2020-03-19] (pol.).
  26. a b c d e Solaris Vacanza 13 w bazie autobusów infobus.pl, infobus.pl [dostęp 2020-03-19] (pol.).
  27. a b c d e Drogowy test Solarisa Vacanzy, infobus.pl, 24 marca 2005 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-13] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Tickmark icon.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
OOjs UI icon check.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Solaris Urbino 12 in Kielce (330).jpg
Autor: Lukas 3z, Licencja: CC BY-SA 4.0
Autobus Solaris Urbino 12 pierwszej generacji z 2000 roku z firmy MPK Kielce w pobliżu Dworca Głównego w Kielcach. Numer taborowy 330.
Solaris Logo (005).jpg
Autor: Solaris, Licencja: CC BY-SA 3.0
Logo Solaris.
Sol032.jpg
Autor: Solaris, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ambulans
Solaris Urbino Jamnik (006).jpg
Autor: Solaris, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jamnik Solaris, wersja 2012.
Solaris Vacanza 13 - Transpol.jpg
Autokar Solaris Vacanza 13 z 2006 roku w Krakowie. Należy do firmy Transpol z Krakowa.
Sol029.jpg
Autor: Solaris, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ambulans
Solaris Vacanza 12 Autobus LU 5152J, Kamel Travel, Lublin. - Flickr - sludgegulper.jpg
Autor: Felix O, Licencja: CC BY-SA 2.0
Solaris Vacanza 12 coach no LU 5152J of Kamel Travel of Lublin, Poland. Made in Poland, type introduced 2001 with DAF engine.
Solaris-vacanza-austria.jpg
Autokar Solaris Vacanza 13 z 2005 roku w Austrii. Należy do firmy Przedsiębiorstwo Transportowo-Spedycyjne Transbis s.c. z Myszkowa.
Sol035.jpg
Autor: Solaris, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ambulans