Solniczka

Współczesna solniczka i pieprzniczka

Grecka solniczka z V w. p.n.e.

Solniczka – małe naczynie do przechowywania soli kuchennej. Najczęściej naczynie jest szklane, kryształowe, plastikowe lub metalowe. Istnieją zasadniczo dwa sposoby dozowania soli. Pierwotnie solniczki były otwartymi naczyniami (ang. salt cellar), z których sól pobierana była palcami bądź specjalną łyżeczką. Takie solniczki produkowane są obecnie bardzo rzadko i mają charakter dekoracyjny. Współczesne solniczki posiadają nakrętkę (ang. salt shaker) z niewielkimi otworami, przez które dozuje się sól, potrząsając solniczką.

Solniczka Benvenuto Celliniego

Jedną z najsłynniejszych jest tzw. "Saliera", złota solniczka wykonana między 1540 a 1543 r. na zamówienie króla Franciszka I przez Benvenuto Celliniego. Miała zostać przetopiona (na potrzeby wojenne), na stole królewskim zabrakło jednak soli, przez co zaniechano tych zamiarów. Weszła następnie w posiadanie Habsburgów, jako prezent od Karola IX dla arcyksięcia Ferdynanda II z Tyrolu. Początkowo stanowiła część kolekcji zamku w Ambras, w XIX wieku przekazana została do Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu. W 2003 r. została stamtąd skradziona, odzyskano ją w styczniu 2006 r..

Saliera jest jedynym zachowanym wyrobem złotniczym, którego autorstwo z całą pewnością przypisuje się Celliniemu. Wykonano ją ze złota, kości słoniowej i emalii ceramicznej, jej wysokość wynosi 26 cm, szerokość u podstawy 33,5 cm.

Zobacz też

• menaż