Somali Francuskie

Somali Francuskie
Côte française des Somalis
1894–1967
Flaga Somali Francuskiego
Flaga Somali Francuskiego
Położenie Somali Francuskiego
Język urzędowyfrancuski
StolicaObock,
od 1896 Dżibuti
Status terytoriumterytorium zamorskie
Zależne odFrancji
Utworzenie1894
Przekształcenie we Francuskie Terytorium Afarów i Isów5 lipca 1967
Plac Menelika, miasto Dżibuti ok. 1905 r.

Somali Francuskie (fr. Somalie française) – dawne terytorium zamorskie Francji, położone na obszarze dzisiejszego państwa Dżibuti w północno-wschodniej Afryce (tzw. Róg Afryki), które obejmowało kolonizowane wcześniej i połączone w 1894 r. tereny Dżibuti i Obock. Nazwa ta była używana w latach 1894-1967.

Somali Francuskie było kolonią francuską od 1896 roku[1]. W tym też roku ośrodek administracyjny kolonii przeniesiony został z Obock do miasta Dżibuti, dysponującego bardzo dobrymi warunkami dla rozbudowy portu morskiego.

Wkrótce po ustanowieniu władzy kolonialnej na tych terenach Francuzi przystąpili do budowy linii kolejowej do Etiopii. Miała ona wieść z miasta Dżibuti w głąb lądu i służyć transportowi towarów, miała także umożliwienie intensywniejszą penetrację europejską. W 1901 r. uruchomiony został regularny ruch na trasie Dżibuti–Dire Daua. W kolejnych latach linia była konsekwentnie rozbudowywana i w 1917 r. połączyła Dżibuti ze stolicą Etiopii, Addis Abebą.

W 1946 r. Somali Francuskiemu przyznano status terytorium zamorskiego.

28 września 1958 r. w Somali Francuskim zorganizowane zostało referendum, które miało zadecydować o przyszłości kraju oraz jego stosunku do budowanej przez Francję Wspólnoty Francuskiej. Efektem referendum było utrzymanie dotychczasowego statusu zamorskiego terytorium Francji.[2]

W sierpniu 1966 r. miały miejsce zamieszki, których powodem były odmienne aspiracje dwóch głównych narodów, zamieszkujących kraj. Issowie domagali się przyłączenia kraju do niepodległej Somalii, natomiast Afarowie byli temu przeciwni. 19 marca 1967 r. przeprowadzone zostało nowe referendum, w którym większość głosujących opowiedziała się za utrzymaniem statusu zamorskiego terytorium Francji, jednak z rozszerzoną autonomią. Ponieważ władze francuskie chcąc uniemożliwić przyłączenie kraju do Somalii przyznały prawo głosu tylko części Issów, ci uznali referendum za zmanipulowane i rozpoczęli antyfrancuskie demonstracje.[3]

12 maja 1967 r. nowe Zgromadzenie Terytorialne Francuskiego Somali zadecydowało o zmianie nazwy kraju, który miał się odtąd nazywać Francuskie Terytorium Afarów i Isów.

Przypisy

  1. Worldstatesmen.org
  2. J. Krasuski, Wspólnota Francuska w Afryce, Poznań 1983, s. 166.
  3. J. Krasuski, Wspólnota Francuska.., s. 167.

Media użyte na tej stronie

Djibouti-c1905.jpg
Place Menelik, Djibouti, c1905. Photograph of an original postcard published c1905 by "Editeur, 'Au Bon Marché', Djibouti".
EthiopiaRAND1908.jpg
A map of Ethiopia in 1908, showing the location of the battle of Adowa, the first Italian settlement at Assab, Menelik's new capital at Addis Abeba. The border with Galla territory is based on an 1885 map and an 1890 map but is arbitrary. Abyssinia, French Somaliland, Eritrea.