Somateria

Somateria[1]
Leach, 1819[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – edredon zwyczajny (S. mollissima)
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Gromadaptaki
PodgromadaNeornithes
Infragromadaptaki neognatyczne
Rządblaszkodziobe
Rodzinakaczkowate
Podrodzinakaczki
PlemięMergini
RodzajSomateria
Typ nomenklatoryczny

Anas spectabilis Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki
  • S. fischeri
  • S. spectabilis
  • S. mollissima

Somateriarodzaj ptaka z podrodziny kaczek (Anatinae) w rodzinie kaczkowatych (Anatidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Północnej i Eurazji[11].

Morfologia

Długość ciała 50–71 cm, rozpiętość skrzydeł 80–108 cm; masa ciała samców 1275–2875 g, samic 1113–2895 g[12].

Systematyka

Etymologia

  • Eider: isl. Aeðarfugl eider „edredon” (nazwa ta pozostawia ślad w wielu językach europejskich)[13]. Gatunek typowy: Anas mollissima Linnaeus, 1758.
  • Somateria (Sommateria, Samoteria): gr. σωμα sōma, σωματος sōmatos „ciało”; εριον erion „wełna”. Puch wykorzystywany przez edredona zwyczajnego do budowy gniazd, był dawniej zbierany przez ludzi do celów komercyjnych[14].
  • Ganza: łac. ganta „typ gęsi o białym, miękkim upierzeniu” wspomniany przez Pliniusza[15]. Gatunek typowy: Anas mollissima Linnaeus, 1758.
  • Platypus: gr. πλατυπους platupous, πλατυποδο platupodos „płaskostopy”, od πλατυς platus „szeroki”; πους pous, ποδος podos „stopa”[16]. Gatunek typowy: Anas mollissima Linnaeus, 1758.
  • Lampronetta: gr. λαμπρος lampros „wspaniały”; νηττα nētta „kaczka”[17]. Gatunek typowy: Fuligula (Lampronetta) Fischeri von Brandt, 1847.
  • Arctonetta: gr. αρκτος arktos „północ”; νηττα nētta „kaczka”[18]. Nowa nazwa dla Lampronetta.
  • Erionetta: gr. εριον erion „wełna, puch”; νηττα nētta „kaczka”[19]. Gatunek typowy: Anas spectabilis Linnaeus, 1758.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[20]:

Przypisy

  1. Somateria, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. W.E. Leach: Zoological Memoranda. W: J.C. Ross: A voyage of discovery, made under the orders of the Admiralty, in His Majesty's ships Isabella and Alexander, for the purpose of exploring Baffin's Bay, and inquiring into the probability of a north-west passage. London: Longman, Hurst, Reese, Orme and Brown, 1819, s. 154. (ang.)
  3. L. von Oken. II. Klasse. Vögel. Ord. Dalmipeden. Fam. Lamellirostern. „Isis, oder, Encyclopädische Zeitung von Oken”. 1, s. 1183, 1817 (niem.). 
  4. B. Merrem: Ganza. W: J.S. Ersch & J.G. Gruber: Allgemeine Encyclopädie der Wissenschaften und Künste. Wyd. Johann Friedrich Gleditsch. Leipzig: 1819, s. 471. (niem.)
  5. C.L. Brehm: Lehrbuch der Naturgeschichte aller europäischen Vögel. T. 2. Wien: Schmid, 1824, s. 805. (niem.)
  6. J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 196. (niem.)
  7. J. Brookes: Museum Brookesianum: a descriptive and historical catalogue of the remainder of the anatomical & zootomical museum. (London): Printed by Richard Taylor, 1830, s. 93. (ang.)
  8. J.F. von Brandt: Fuligulam (lampronettam) fischeri novam avium rossicarum speciem, praemissis observationibus ad fuligularum generis sectionum et subgenerum quorundam characteres et affinitates spectantibus. Typis Academiae caesareae scientiarum: Petropoli, 1847, s. 18, 19 i ryc.. (łac.)
  9. G.R. Gray. On a new Species of Somateria, and the Female of Lampronetta Fischeri, Brandt. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 23, s. 212, 1855 (ang.). 
  10. E. Couses: Key to North American birds containing a concise account of every species of living and fossil bird at present known from the continent north of the Mexican and United States boundary, inclusive of Greenland. Wyd. 2. Boston: Estes and Lauriat, 1884, s. 709. (ang.)
  11. F. Gill & D. Donsker: Screamers, ducks, geese & swans (ang.). IOC World Bird List: Version 8.1. [dostęp 2018-06-15].
  12. C. Carboneras: Family Anatidae (Ducks, geese and Swans). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992. ISBN 84-87334-10-5. (ang.)
  13. The Key to Scientific Names, Eider [dostęp 2018-06-15].
  14. The Key to Scientific Names, Somateria [dostęp 2018-06-15].
  15. The Key to Scientific Names, Ganza [dostęp 2018-06-15].
  16. The Key to Scientific Names, Platypus [dostęp 2018-06-15].
  17. The Key to Scientific Names, Lampronetta [dostęp 2018-06-15].
  18. The Key to Scientific Names, Arctonetta [dostęp 2018-06-15].
  19. The Key to Scientific Names, Erionetta [dostęp 2018-06-15].
  20. Systematyka i nazwy polskie za: Paweł Mielczarek, Marek Kuziemko: Plemię: Mergini Rafinesque, 1815 (wersja: 2017-12-14). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-06-15].

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.