Sompolno

Sompolno
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Ratusz
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

koniński

Gmina

Sompolno

Prawa miejskie

1477-1870, 1973

Burmistrz

Roman Bednarek

Powierzchnia

6,21 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności
• gęstość


3614[1]
582,0 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 63

Kod pocztowy

62-610

Tablice rejestracyjne

PKN

Położenie na mapie gminy Sompolno
Mapa konturowa gminy Sompolno, u góry znajduje się punkt z opisem „Sompolno”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Sompolno”
Położenie na mapie powiatu konińskiego
Mapa konturowa powiatu konińskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Sompolno”
Ziemia52°23′17″N 18°30′06″E/52,388056 18,501667
TERC (TERYT)

3010104

SIMC

0949253

Urząd miejski
ul. 11 Listopada 15
62-610 Sompolno
Strona internetowa

Sompolno (niem. 1939–1943 Deutscheck, 1943–1945 Deutscheneck) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie konińskim, na lewym brzegu Noteci, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Sompolno. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. konińskiego. Było miastem królewskim[2].

Według danych z 31 grudnia 2010 miasto liczyło 3624 mieszkańców[3].

Kalendarium

  • 7 czerwca 1242 – Kazimierz ks. kujawski przebywając w Sompolnie, wydaje akt dla klasztoru w Sulejowie[4].
  • 1477 – Nadanie praw miejskich przez abp Jakuba ze Sienna.
  • 1793–1807 – Sompolno w granicach Królestwa Prus.
  • 1807–1815 – Sompolno w granicach Księstwa Warszawskiego.
  • 1815 – Miasto zostaje włączone do pozostającego w granicach Rosji Królestwa Polskiego.
  • 1858 – W Sompolnie znajdowało się 52 domy murowane, 99 domów drewnianych i 1714 mieszkańców. W tej liczbie 315 Niemców i 455 Żydów[5].
  • 1870 – Wskutek carskiej reformy administracyjnej Sompolno traci prawa miejskie.
  • 1916 – Uruchomienie dla ruchu publicznego kolei wąskotorowej[6].
  • 1921 – Miejscowość liczy ponad 3700 mieszkańców, w tym 31% Żydów.
  • 1939 – W trakcie kampanii wrześniowej 4 września w rejon Sompolna zostaje przeniesiona 36 eskadra (bez 2 plutonu). W dniach od 7–11 września cofająca się Armia „Poznań” (m.in. 14 DP, Podolska BK.) przechodzi w rejonie Sompolna[7].
  • 12 września pluton ON Opalenica nawiązał kontakt bojowy z 69 pułkiem pionierów kolejowych nacierających od strony Piotrkowa Kujawskiego na przedpolach Sompolna. Dzięki wsparciu I ON Poznań i ON Szamotuły udało się odeprzeć atak i zdobyć jeden samochód i dwa rkm-y[8].
  • Początek okupacji niemieckiej; wcielenie miasta do III Rzeszy, do okręgu „Kraj Warty” (Warthegau), Kreis Warthebrücken (Koło) pod nazwą Sompolno; od 18 V 1943 r. zmiana nazwy na „Deutscheneck”[9].
  • 1940 – Utworzenie przez Niemców getta dla ludności żydowskiej.
  • 1942 – Likwidacja getta; jego mieszkańcy zostają wywiezieni do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem i wymordowani.
  • 1945 – Koniec okupacji niemieckiej.
  • 1966 – Ustawienie na rynku pomnika z kamieni polnych ku czci poległych w latach 1945–1948 o utrwalenie władzy ludowej[10].
  • 1973 – Sompolno po 103 latach odzyskało prawa miejskie.
  • 2001 – Likwidacja kolei wąskotorowej w Sompolnie[6].

Demografia

  • Piramida wieku mieszkańców Sompolna w 2014 roku [1].


Piramida wieku Sompolno.png

Zabytki

Kaplica św. Hieronima z XVII w.
Kościół św. Marii Magdaleny - widok na XIX-wieczną część (dziś prezbiterium)
  • Drewniana kaplica św. Hieronima z XVII w.
  • Neogotycki kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny z 1847 r. z dobudowaną na przełomie lat 70. i 80. XX w. nową, znacznie większą częścią, w kościele drewniany krucyfiks z XVIII wieku[11].
  • Plebania przy kościele św. Marii Magdaleny.
  • Późnoklasycystyczny kościół ewangelicko-augsburski z 1849, zbudowany wg projektu Bonifacego Witkowskiego.
  • Murowana synagoga z 1910, obecnie w budynku mieści się Biblioteka Miejska.
  • Ratusz – XIX/XX wiek.
  • Cmentarz ewangelicki[12].

Kościoły

Obecnie na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:

Sport

W miejscowości działa klub sportowy GKS Sompolno, którego sekcja piłkarska występuje w konińskiej klasie okręgowej.

Oświata

W Sompolnie prowadzą działalność edukacyjną trzy zespoły szkół:

  • Zespół Szkolno-Przedszkolny w Sompolnie – w skład zespołu wchodzą: Publiczne Gimnazjum w Sompolnie, Szkoła Podstawowa w Sompolnie oraz Przedszkole.
  • Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych w Sompolnie. W skład zespołu wchodzą: Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza, Technikum, Branżowa Szkoła I Stopnia, Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych.
  • Centrum Szkoleniowe „Wiedza” Konin – filia Sompolno – prowadzi Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w systemie zaocznym.

Transport

W grudniu 1914 roku Niemcy zbudowali w Sompolnie wojskową kolej wąskotorową, otwartą dla ruchu publicznego w 1916 roku[6]. Po I wojnie światowej w Sompolnie powstała węzłowa stacja kolei wąskotorowej, włączona w struktury Kujawskich Kolei Dojazdowych[6]. Stacja została zamknięta w 2001 roku wraz z ustaniem przejazdów na kolei wąskotorowej[6].

Książki o Sompolnie

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Sompolno w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Przeszłość administracyjna ziem województwa łódzkiego, w: Rocznik Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego, Łódź 1929, s. 16.
  3. STAN I STRUKTURA LUDNOŚCI ORAZ RUCH NATURALNY W PRZEKROJU TERYTORIALNYM W 2010 R. Stan w dniu 31 XII. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011, s. 103. ISSN 2083-3342. [dostęp 2011-06-13].
  4. •Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod. red. B. Chlebowskiego, Warszawa 1900, s. 611.
  5. •Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod. red. B. Chlebowskiego, Tom XI, Warszawa 1890,s.72.
  6. a b c d e Marek Malczewski. Sompolno. „Świat Kolei”. 1/2016. s. 45. 
  7. •W. Rezmer, Armia „Poznań” 1939, Warszawa 1992.
  8. Krzysztof Żabierek: Bitwa pod Sompolnem 1939. [dostęp 2015-08-10].
  9. Verordnungsblatt des Reichsstatthalters im Warthegau, z 18 V 1943, nr 12, s. 109, poz. 62.
  10. Piotr Maluśkiewicz „Konin i okolice” Wydawnictwo Poznańskie 1979 r, ISBN 83-210-0067-3,str. 126
  11. Parafie gminy Sompolno. Urząd Miejski w Sompolnie. [dostęp 2012-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-07)]. (pol.).
  12. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa, stan na 31 grudnia 2012 r.. s. 78. [dostęp 2013-02-11].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Sompolno, kościół Marii Magdaleny.jpg
Autor: Eder~plwiki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sompolno, Kościół św. Marii Magdaleny.
Powiat koniński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu konińskiego, Polska
Sompolno, Saint Jerome chapel.jpg
Autor: Eder~plwiki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sompolno, powiat koniński, Kaplica św. Hieronima, XVII wiek
Sompolno - ratusz.jpg
Autor: Kolanin, Licencja: CC BY 3.0
ratusz w Sompolnie
Sompolno (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Sompolno, Polska
Piramida wieku Sompolno.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Sompolna, 2014