Sonet 107 (William Szekspir)

Pierwszy przekład sonetu 107 na język polski przez ks. Marię Sułkowską z 1913 roku[1][2].

Not mine own fears, nor the prophetic soul
Of the wide world dreaming on things to come,
Can yet the lease of my true love control,
Suppos’d as forfeit to a confin’d doom.
The mortal moon hath her eclipse endur’d,
And the sad augurs mock their own presage;
Incertainties now crown themselves assur’d,
And peace proclaims olives of endless age.
Now with the drops of this most balmy time
My love looks fresh, and Death to me subscribes,
Since, spite of him, I’ll live in this poor rhyme,
While he insults o’er dull and speechless tribes:

And thou in this shalt find thy monument,
When tyrants’ crests and tombs of brass are spent.
William Shakespeare

Ni strach mój własny, ni prorocze dusze
Wielkiego świata, rzeczy przyszłych wieszcze,
Mogą mi głosić, że pożegnać muszę
Mą wierną miłość, dzisiaj żywą jeszcze.
Ziemski nasz księżyc przebył czas zaćmienia,
Kpiąc mówi prorok o proroctwie swojem,
W pewność się wszelka niepewność przemienia,
Gałąź oliwna wiecznym lśni pokojem,
Miłość mą wielbią balsamiczne rosy
Chwili dzisiejszej; wbrew śmierci żyć dalej
Będę w mym rymie ubogim; jej kosy
Cios niechże głuchych i niemych powali!

Ty w nim mieć będziesz monument tak trwały,
Ze spiże władców przy nim w proch skruszały.

Sonet 107 (NOt mine owne feares,nor the prophetick ſoule[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[3].

Sonety 104 i 107 są interpretowane jako mogące mieć bezpośredni związek z biografią Szekspira i zawierające informacje pozwalające na datowanie okresu ich powstania[4][5].

Treść

W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[6][7], wychwala piękność młodzieńca, zapewniając go po raz kolejny o nieśmiertelności, którą da im obu ten sonet[8][9].

Zaćmienie, o którym pisze poeta, może się odnosić do rzeczywistego zjawiska astronomicznego (w tym okresie obserwowano zaćmienie Księżyca w 1595 oraz w 1605 roku oraz zaćmienie Słońca w październiku 1605 roku), lub też symbolicznym odbiciem pogłosek o ciężkiej chorobie Elżbiety I (1599) bądź symbolem następstwa śmierci (1603)[10]. Wielu, w tym sama królowa, uważało wówczas, że po jej śmierci nastąpi upadek anglikanizmu oraz Królestwa Anglii[11].

Polskie przekłady

1913Ani me lęki, ani duch proroczyMaria Sułkowska[12]
1922Ni strach mój własny, ni prorocze duszeJan Kasprowicz[13]
1964Kto przyszłość poznał, czyli duszę świataJarosław Rymkiewicz[14]
1968Ni własne me obawy, ni całego świataMarian Hemar[15]
1979Ni me obawy, ni dusza proroczaMaciej Słomczyński[16]
2011Ni własne moje trwogi, ni dar przeczuwaniaStanisław Barańczak[6]
2015Ni lęki moje, ni wieszcze zdolnościRyszard Długołęcki[17]

Uwagi

Przypisy

  1. Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
  2. Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
  3. Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
  4. Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 41.
  5. Stephen Booth: Shakespeare's sonnets edited with analytic commentary. New Haven and London: Yale University Press, 1977, s. 333-336. ISBN 978-0-300-08506-8.
  6. a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
  7. Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
  8. Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 49.
  9. Shakespeare's Sonnets – Sonnet CIII (ang.). Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2016-09-22].
  10. Shakespeare's Sonnets – Sonnet CVII (ang.). Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2016-09-22].
  11. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Raymond MacDonald Alden: Sonnets, from the quarto of 1609, with variorum readings and commentary. Edited by Raymond MacDonald Alden.. Boston and New York: Boston Houghton Mifflin, 1916, s. 244-252.
  12. Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
  13. Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
  14. Jerzy S. Sito: William Shakespeare Sonety wybrał i opracował Jerzy S. Sito, wstępem poprzedził Jan Kott. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1964.
  15. Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
  16. Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom. 18 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
  17. Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Sonnets1609titlepage.jpg
Title page of Shakespeare's Sonnets (1609)
Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV Maria Sułkowska (MUS) page 121 sonet 107 cropped image.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV tłumaczenie Maria Sułkowska (MUS) sonet 107 strona 121