Sonet 112 (William Szekspir)
Your love and pity doth the impression fill,
Which vulgar scandal stamp'd upon my brow;
For what care I who calls me well or ill,
So you o'er-green my bad, my good allow?
You are my all-the-world, and I must strive
To know my shames and praises from your tongue;
None else to me, nor I to none alive,
That my steel'd sense or changes right or wrong.
In so profound abysm I throw all care
Of others' voices, that my adder's sense
To critic and to flatterer stopped are.
Mark how with my neglect I do dispense:
- You are so strongly in my purpose bred,
- That all the world besides methinks are dead.
Miłość i litość twa usunie piętna,
Dzięki tłumowi zrosłe z moją skronią,
Czym zły, czym dobry, rzecz to obojętna,
One mą cnotę i mój grzech obronią.
Tyś dla mnie wszystkiem i li twoje zdanie
Ma być wyrocznią, źle czy dobrze czynię;
Jam dla nikogo i nikt dla mnie, panie,
Twardo stać będę przy tobie jedynie.
W głębokim dole wszelki wzgląd pogrzebię
Na głosy innych; moje ucho żmije
Ani dla przygan ni pochlebstw, zaś w ciebie
Niech się z mem słowem taka prawda wpije;
- Myśli o tobie tak wszystko wyparły
- Ze mnie, że świat mi cały jest jak zmarły.
Sonet 112 (incipit YOur loue and pittie doth th'impreſſion fill, [a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].
Sonet 112, będący kontynuacją sonetu 111, jest jednoznaczną deklaracją bezgranicznej miłości[6][7].
Treść
W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[8][9], w sposób ocierający się o bałwochwalstwo, przyznaje, że utracił wszelki krytycyzm zarówno w stosunku do siebie, jak i ukochanego[6]. W sonecie poeta rozważa różnice i podobieństwa pomiędzy prawdą, spostrzeganiem i tym w co wierzymy[7]. W pierwszych dwóch czterowierszach starannie określa różnicę pomiędzy Młodzieńcem a dowolnymi innymi osobami, co ostatecznie prowadzi do przeprosin w trzech ostatnich wersach[10].
Pierwszy wers jest bezpośrednią kontynuacją ostatniego dwuwersu poprzedniego sonetu[6]. Użyte w wersie czwartym słowo o'er-green (ang. overgreen, co oznacza ponowne położenie darni, zasianie, lub też zarośnięcie przez sąsiadujące rośliny kawałka ziemi pozbawionego roślinności) zostało stworzone przez Szekspira[7].
Polskie przekłady
1913 | Litością Twoją wyleczyłeś piętna, | Maria Sułkowska | [11] | ||
1922 | Miłość i litość twa usunie piętna, | Jan Kasprowicz | [4] | ||
1948 | Twa miłość wraz z litością mym czole zatrze, | Władysław Tarnawski | [12] | ||
1968 | Miłość twoja i litość ścierają mi z czoła | Marian Hemar | [13] | ||
1979 | Miłość i litość twa niech zetrą piętno | Maciej Słomczyński | [14] | ||
2009 | Twa miłość i współczucie ślad ukryć gotowa | Marek Meissner | [15] | ||
2011 | Twoja miłość i litość zabliźni to piętno | Stanisław Barańczak | [8] | ||
2015 | Litością serca szpetne piętno zmywasz | Ryszard Długołęcki | [16] |
Uwagi
- ↑ William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.
Przypisy
- ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
- ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
- ↑ Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
- ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
- ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
- ↑ a b c Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXI (ang.). Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2018-06-25].
- ↑ a b c Stephen Booth: Shakespeare's sonnets edited with analytic commentary. New Haven and London: Yale University Press, 1977, s. 359-362. ISBN 978-0-300-08506-8.
- ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
- ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
- ↑ Helen Vendler: The art of Shakespeare's sonnets.. Londyn, Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press, 1997, s. 469-471. ISBN 0-674-63712-7.
- ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
- ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
- ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
- ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom. 18 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
- ↑ Marek Meissner: William Shakespeare Sonety Sonnets przełożył Marek Meissner. Rzeszów: Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, 2009. ISBN 978-83-61746-08-9.
- ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.
Linki zewnętrzne
- Shakespeare's Sonnets – pełny tekst wraz z komentarzem (ang.). Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2018-06-25].
Media użyte na tej stronie
Title page of Shakespeare's Sonnets (1609)
Autor:
File:Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV Maria Sułkowska (MUS) page 126 sonet 112.jpg: księżna Maria Sułkowska z domu Uznańska (MUS) (1885-1943)
- derivative work: Fallaner
Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV tłumaczenie Maria Sułkowska (MUS) sonet 112 strona 126