Sonet 119 (William Szekspir)

Pierwszy przekład sonetu 119 na język polski z 1913 przez ks. Marię Sułkowską[1][2]

What potions have I drunk of Siren tears,
Distilled from limbecks foul as hell within,
Applying fears to hopes, and hopes to fears,
Still losing when I saw myself to win!
What wretched errors hath my heart committed,
Whilst it hath thought itself so blessed never!
How have mine eyes out of their spheres been fitted,
In the distraction of this madding fever!
O benefit of ill! now I find true
That better is by evil still made better;
And ruined love, when it is built anew,
Grows fairer than at first, more strong, far greater.

So I return rebuked to my content,
And gain by ills thrice more than I have spent.
William Shakespeare[3]

Ileż syrenich łez jam wypił, srodze
Żrących, jak gdyby płynęły z dna piekła!
Trwogę-m w nadziei miał, nadzieję w trwodze,
Zyskana korzyść co tchu mi uciekła!
Jak się me serce myliło głęboko,
Sądząc, że już się szczytem szczęścia chwalę!
Wyskakiwało z swych orbit me oko,
Gdym się tak nurzał w tym febrycznym szale.
Błogosławione zło! Nie kłamie słowo,
Że to, co dobre, przez cię lepszem bywa;
Miłość z swych gruzów powstanie na nowo,
Jeszcze piękniejsza jest i bardziej żywa.

Tak ja przez grzech mój, acz godzien nagany,
Potrójniem odbił skarb swój poniechany.
tłum. Jan Kasprowicz[4]

Sonet 119 (incipit WHat potions haue I drunke of Syren teares[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].

Sonet 119 jest kontynuacją sonetu 118[6].

Treść

W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[7][8], kontynuuje obronę swojego postępowania[6][9]. Retrospektywnie zauważa, że jego zauroczenie zmusiło go do dążenia do nieosiągalnego celu, tak jak alchemika dążącego do nieosiągalnego marzenia o przemianie całej materii podstawowej w złoto[6]. W ostatnich wersach stara się udowodnić, że ślepa niszczycielska siła (metafora Syreny sugeruje kobietę[10]), która go ogarnęła, może w istocie doprowadzić nie tylko do odrodzenia swojego związku, ale nawet do jego wzmocnienia[9].

Sonet ten budowany jest z wariacji na tematy z sonetu 118[10] i jest kontynuacją jego ostatniego wersu[11]. W sonecie tym używane są metafory nawiązujące do alchemii i medycyny[10][11][12].

Polskie przekłady

1913Czyż nie wiadrami łzy piłem syrenie,Maria Sułkowska[13]
1922Ileż syrenich łez jam wypił, srodzeJan Kasprowicz[4]
1948Ileż to łez syrenich wówczas wychyliłemWładysław Tarnawski[14]
1968Jakiż to lubczyk piłem z syrenich łez, jakiMarian Hemar[15]
1979Ileż syrenich łez piłem kolejąMaciej Słomczyński[16]
2011Jakichż leków nie piłem – nawet łzy syrenieStanisław Barańczak[7]
2015Ileż ja piłem mikstur z łez syrenichRyszard Długołęcki[17]

Uwagi

  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.

Przypisy

  1. ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
  2. ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
  4. ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
  5. ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
  6. ↑ a b c Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXVIII (ang.). Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2020-11-02].
  7. ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
  8. ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
  9. ↑ a b Don Paterson: Reading Shakespeare's Sonnets. A New Commentary by Don Paterson.. Londyn: Faber and Faber Ltd., 2010, s. 351-353. ISBN 978-0-571-24505-5.
  10. ↑ a b c Stephen Booth: Shakespeare's sonnets edited with analytic commentary. New Haven and London: Yale University Press, 1977, s. 398-404. ISBN 978-0-300-08506-8.
  11. ↑ a b Katherine Duncan-Jones: Shakespeare's Sonnets. Londyn, Nowy Jork, Delhi, Sydney: Bloomsbury, 2015, s. 348-349, seria: The Arden Shakespeare. ISBN 978-1-4080-1797-5.
  12. ↑ Helen Vendler: The art of Shakespeare's sonnets.. Londyn, Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press, 1997, s. 502-506. ISBN 0-674-63712-7.
  13. ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
  14. ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
  15. ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
  16. ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom. 18 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
  17. ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.

Linki zewnętrzne

Sonety Williama Shakespeare’a

Sonnets1609titlepage.jpg

Media użyte na tej stronie

Sonnets1609titlepage.jpg
Title page of Shakespeare's Sonnets (1609)
Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV Maria Sułkowska (MUS) page 132 sonet 119 cropped image.jpg
Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV tłumaczenie Maria Sułkowska (MUS) sonet 118 strona 132