Sonet 122 (William Szekspir)

Pierwszy przekład sonetu 122 na język polski z 1913 przez ks. Marię Sułkowską[1][2].

Thy gift, thy tables, are within my brain
Full charactered with lasting memory,
Which shall above that idle rank remain,
Beyond all date, even to eternity:
Or, at the least, so long as brain and heart
Have faculty by nature to subsist;
Till each to razed oblivion yield his part
Of thee, thy record never can be missed.
That poor retention could not so much hold,
Nor need I tallies thy dear love to score;
Therefore to give them from me was I bold,
To trust those tables that receive thee more:

To keep an adjunct to remember thee
Were to import forgetfulness in me.
William Shakespeare[3]

Zapiski twoje, które-m miał od ciebie,
Noszę w swej głowie: pamiętnik, daleki
Od zatracenia, choć wszystko pogrzebie
Czas, drogą swoją śpieszący przez wieki.
Przynajmniej dotąd będzie trwał, dopóki
Mózg nasz i serce z rozkazu natury
Nie stracą życia zdolności i sztuki —
Aż dotąd w grób on nie zejdzie ponury,
Miłości twojej żadne nie wyrażą
Zakarbowania, są czemś nazbyt małem,
Mnie ich nie trzeba, więc z spokojną twarzą
Tylko przy tamtej księdze pozostałem.

Jużbym o tobie zapomniał otwarcie,
Chcąc dla pamięci jakieś mieć podparcie.
tłum. Jan Kasprowicz[4]

Sonet 122 (incipit TThy guift,,thy tables,are within my braine[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].

Sonet 122 nawiązuje do sonetu 77, którym Młodzieniec otrzymuje książkę z pustymi stronami do zapisania[6].

Treść

W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[7][8], tłumaczy że zagubienie notesu lub pamiętnika ofiarowanego mu przez Młodzieńca, nie ma znaczenia gdyż jego własna pamięć zapewnia trwalsze wspomnienia[6].

Wydaje się, że sonet odnosi się do rzeczywistego zdarzenia w życiu poety, ponieważ temat ten jest zbyt trywialny jak na formę sonetu[9]. Jednakże motyw ten obecny jest również w Hamlecie (Akt 1 scena 5 Twe przykazanie żyć będzie samotnie w księdze mojego umysłu, nietknięte[10])[6].

Polskie przekłady

1913Twój dar, Twój napis w mózgu moim gości,Maria Sułkowska[11]
1922Zapiski twoje, które-m miał od ciebie,Jan Kasprowicz[4]
1948Tabliczki, dar Twój, w mózgu mym są, przyjacielu,Władysław Tarnawski[12]
1968To coś mi dał na piśmie, to już w mojej głowieMarian Hemar[13]
1979Twój dar – spisany – w mózgu mym spoczywaMaciej Słomczyński[14]
2011Dar od ciebie, pamiętnik, choć tak wiele wartyStanisław Barańczak[7]
2015Twój dar – notatnik – w sobie noszę staleRyszard Długołęcki[15]

Uwagi

  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.

Przypisy

  1. ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
  2. ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
  4. ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
  5. ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
  6. ↑ a b c Katherine Duncan-Jones: Shakespeare's Sonnets. Londyn, Nowy Jork, Delhi, Sydney: Bloomsbury, 2015, s. 354-355, seria: The Arden Shakespeare. ISBN 978-1-4080-1797-5.
  7. ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
  8. ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
  9. ↑ Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXXII (ang.). Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2020-12-02].
  10. ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom V Tragedie 1. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979, s. 366.
  11. ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
  12. ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
  13. ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
  14. ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom 1 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
  15. ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.

Linki zewnętrzne

Sonety Williama Shakespeare’a

Sonnets1609titlepage.jpg

Media użyte na tej stronie

Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV Maria Sułkowska (MUS) page 136 sonet 122 cropped image.jpg
Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV tłumaczenie Maria Sułkowska (MUS) sonet 122 strona 136
Sonnets1609titlepage.jpg
Title page of Shakespeare's Sonnets (1609)