Sonet 125 (William Szekspir)

Pierwszy przekład sonetu 125 na język polski z 1913 przez ks. Marię Sułkowską[1][2].

Were't aught to me I bore the canopy,
With my extern the outward honouring,
Or laid great bases for eternity,
Which proves more short than waste or ruining?
Have I not seen dwellers on form and favour
Lose all and more by paying too much rent
For compound sweet, forgoing simple savour,
Pitiful thrivers, in their gazing spent?
No; let me be obsequious in thy heart,
And take thou my oblation, poor but free,
Which is not mixed with seconds, knows no art,
But mutual render, only me for thee.

Hence, thou suborned informer! a true soul
When most impeached stands least in thy control.
William Shakespeare[3]

Mam ja baldachim nosić nad twą głową,
Zewnętrznym hołdem czcić zewnętrzność twoją
I o budowie myśleć za budową,
Co się przed czasem przecież nie ostoją?
Iluż tom widział takich, co stracili
Wszystko i więcej, drogo płacąc za to,
Że, mając skromną strawę każdej chwili,
Chcieli w swej pysze ucztować bogato!
Nie! Ja w twem sercu chcę ci składać modły,
Przyjmij ofiarę: biedną, lecz z niej płynie
Szczerość, nie mąci jej dodatek podły:
Pragnę, byś moim był, ja twym jedynie.

Odstąp, potwarco! Nigdy wiernej duszy
Choćby największa potwarz nie poruszy.
tłum. Jan Kasprowicz[4]

Sonet 125 (incipit WEr't ought to me I bore the canopy[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].

Sonety 123, 124 i 125, mogą być uważane za poetycki komentarz do wspaniałego roku[b] 1603–1604, kiedy to wielu poetów składało literackie hołdy nowemu królowi Anglii Jakubowi I Stuartowi, jednakże William Szekspir tego nie uczynił[6].

Treść

W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[7][8], praktycznie kończy cykl sonetów poświęconych Młodzieńcowi[9], określa swoją miłość jako odrębną od i trwalszą od politycznych struktur i publicznych ceremonii z nimi związanych, a jej prostolinijność jako najlepszą obronę przed upływem czasu[6].

Odniesienie do baldachimu w pierwszym wersie może być nawiązaniem do współczesnemu poecie, triumfalnego przemarszu nowego króla przez Londyn, natomiast podstawa czy też fundament do piramid uświetniających łuki triumfalne wzniesionych w Londynie, celem uświetnienia przemarszu nowego króla[6].

Polskie przekłady

1913Czyż mam, zaprawdę, nosić baldachiny?Maria Sułkowska[10]
1922Mam ja baldachim nosić nad twą głową,Jan Kasprowicz[4]
1948Cóż mi z tego, żem niósł baldachim wspaniałyWładysław Tarnawski[11]
1968Nie dla mnie, bym przy drążku szedł, przy baldachimieMarian Hemar[12]
1978Miałżebym nosić baldachim na tobą,Bohdan Drozdowski[13]
1979Czy słusznie, abym baldachim podnosił,Maciej Słomczyński[14]
2011Cóż by to dało, gdybym dźwigał baldachimy,Stanisław Barańczak[7]
2015I cóż mi, choćbym obnosił baldachimRyszard Długołęcki[15]

Uwagi

  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.
  2. ↑ Odniesienie do tytułu pierwszej broszury Thomasa Dekkera The Wonderful Year z 1603 roku, w której opisuje niezwykłe wydarzenia tego roku, w którym zmarła królowa Elżbieta I, został koronowany nowy król Jakub I Stuart i wybuchła epidemia dżumy w Londynie.

Przypisy

  1. ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
  2. ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
  4. ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
  5. ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
  6. ↑ a b c Katherine Duncan-Jones: Shakespeare's Sonnets. Londyn, Nowy Jork, Delhi, Sydney: Bloomsbury, 2015, s. 360-361, seria: The Arden Shakespeare. ISBN 978-1-4080-1797-5.
  7. ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
  8. ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
  9. ↑ Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXXV (ang.). Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2021-01-01].
  10. ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
  11. ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
  12. ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
  13. ↑ Bohdan Drozdowski: Opór, wybór poezji z lat 1950-1975. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1978.
  14. ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom 1 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
  15. ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.

Linki zewnętrzne

Sonety Williama Shakespeare’a

Sonnets1609titlepage.jpg

Media użyte na tej stronie

Sonnets1609titlepage.jpg
Title page of Shakespeare's Sonnets (1609)
Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV Maria Sułkowska (MUS) page 139 sonet 125 cropped image.jpg
Sonety Shakespeare'a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV tłumaczenie Maria Sułkowska (MUS) sonet 125 strona 139