Sonet 137 (William Szekspir)

Pierwszy przekład sonetu 136 na język polski z 1866 przez Karola Pieńkowskiego[1][2].

Thou blind fool, Love, what dost thou to mine eyes,
That they behold, and see not what they see?
They know what beauty is, see where it lies,
Yet what the best is take the worst to be.
If eyes, corrupt by over-partial looks,
Be anchored in the bay where all men ride,
Why of eyes' falsehood hast thou forged hooks,
Whereto the judgment of my heart is tied?
Why should my heart think that a several plot,
Which my heart knows the wide world's common place?
Or mine eyes, seeing this, say this is not,
To put fair truth upon so foul a face?

In things right true my heart and eyes have erred,
And to this false plague are they now transferred.
William Shakespeare[3]

Przecz zwodzisz oczy me, ślepa miłości,
Oczy, co widzą, a nie widzą przecie?
Co znają piękność i wiedzą, gdzie gości,
I dopatrują dobrali w złem li w świecie?
Gdy tak stronnicze szukają źrenice
Onej dla wszystkich otwartej przystani,
Dlaczego mylny wzrok zmieniasz w kotwicę,
By mego serca żal wspierał się na niej?
Ma li me serce twoim zwać dobytkiem
To, co własnością jest całego świata?
Ma widzieć prawdę, gdzie, jak widzi, w brzydkiem
Fałsz połączeniu z twem licem się brata?

Prawda me serce i oko uwiodła,
Przeto je nęci wciąż kłamliwość podła.
tłum. Jan Kasprowicz[4]

Sonet 137 (incipit THou blinde foole loue,what dooſt thou to mine eyes[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].

Treść

W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[6][7], po jedenastu sonetach opisujących erotyczny urok Czarnej Damy, zwraca uwagę na swoje nią zaślepienie, które być może nie pozwala mu ocenić prawidłowo rzeczywistości[8][9].

Sonet ten nawiązuje do konwencji ustalonej przez Francesco Petrarcę w sonetach do Laury, przypisując oczom moc przewodzenia w miłości i niszczenia osobowości[9]

Polskie przekłady

1866W cóż czar miłości obrócił me oczy,Karol Pieńkowski[10]
1913Cóż uczyniłaś, ślepa i szalonaMaria Sułkowska[11]
1922Przecz zwodzisz oczy me, ślepa miłości,Jan Kasprowicz[4]
1948Cóż to zrobiłeś, ślepy głupcze Kupidynie,Władysław Tarnawski[12]
1968Miłości, błaźnie ślepy, co ty mi z oczamiMarian Hemar[13]
1979Co czynisz, głupia i ślepa Miłości,Maciej Słomczyński[14]
2011Ślepa Miłości, w obłęd chcesz mnie wpędzić chyba,Stanisław Barańczak[6]
2015Miłości ślepa, cóż mym oczom czyniszRyszard Długołęcki[15]

Uwagi

  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.

Przypisy

  1. ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
  2. ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
  4. ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
  5. ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
  6. ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
  7. ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
  8. ↑ Katherine Duncan-Jones: Shakespeare's Sonnets. Londyn, Nowy Jork, Delhi, Sydney: Bloomsbury, 2015, s. 388-389, seria: The Arden Shakespeare. ISBN 978-1-4080-1797-5.
  9. ↑ a b Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXXXVII (ang.). Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2021-01-30].
  10. ↑ Karol Pieńkowski. Z sonetów Shakespeare'a. „Bazar”. 2 (23), s. 89, 1866. 
  11. ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
  12. ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
  13. ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
  14. ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom 1 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
  15. ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.

Linki zewnętrzne

Sonety Williama Shakespeare’a

Sonnets1609titlepage.jpg

Media użyte na tej stronie

Sonnets1609titlepage.jpg
Title page of Shakespeare's Sonnets (1609)
Shakespeare's Sonnet Karol Pieńkowski 1866 CXXXVII.tif
Sonet Szekspira CXXXVII w tłumaczeniu Karola Pieńkowskiego