Sopot

Sopot

miasto na prawach powiatu
(c) Diego Delso, CC BY-SA 3.0 Molo w Sopocie, najdłuższe (512 m) drewniane molo w Europie – widok z punktu nawigacyjnego
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Aglomeracja	trójmiejska
Data założenia	VIII wiek
Prawa miejskie	8 października 1901
Prezydent	Jacek Karnowski
Powierzchnia	17,28 km²
Wysokość	0–152,7 m n.p.m.
Populacja (30.06.2021) • liczba ludności • gęstość	35 049[1] 2028,3 os./km²
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	81-701 do 81-881
Tablice rejestracyjne	GSP
Położenie na mapie Trójmiasta Sopot
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Sopot
Położenie na mapie województwa pomorskiego Sopot
54°26′31″N 18°33′35″E/54,441944 18,559722
TERC (TERYT)	2264011
SIMC	0934783
Hasło promocyjne: Kurort pełen życia
Urząd miejski ul. Kościuszki 25-27 81-704 Sopot
Strona internetowa
BIP

(c) JANBUR, CC-BY-SA-3.0

Krzywy Domek w Sopocie

Sopot (kaszub. Sopòt lub też Sopòtë, Copòtë, Copòt, niem. Zoppot)^[2] – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce nad Zatoką Gdańską (Morze Bałtyckie), położone na Pobrzeżu Gdańskim, między Gdańskiem a Gdynią, z którymi tworzy Trójmiasto, w obrębie aglomeracji trójmiejskiej. Jest najmniejszym^[a] pod względem liczby ludności miastem na prawach powiatu w Polsce oraz najmniejszym pod tym samym względem miastem, którego organem władzy wykonawczej jest prezydent^[b] (a nie burmistrz).

Sopot jest kurortem nadmorskim i uzdrowiskiem, po II wojnie światowej znanym z organizowanych tam od 1961 w Operze Leśnej konkursów piosenki Sopot Festival. Miasto posiada najdłuższe w Europie molo o drewnianej konstrukcji.

Według danych GUS z 30 czerwca 2021 r., Sopot liczył 35 049 mieszkańców^[1] i był pod względem liczby ludności jedenastym miastem w województwie pomorskim.

Położenie

Większa część miasta położona jest na Pobrzeżu Kaszubskim, natomiast mniejsza (zachodnia) znajduje się na Pojezierzu Kaszubskim.

Miasto jest położone na wysokości od 0 do 152,7 m n.p.m.^[3][4]. Najwyższym wzniesieniem jest Góra Dostojna^[5]. W granicach miasta znajduje się 934 ha lasów, z czego ponad 209 ha stanowią lasy komunalne^[6].

Historia

Kalendarium:

• od VIII w. do 1. poł. X w. – gród; obecnie zrekonstruowany (grodzisko w Sopocie)
• 1283 – pojawiła się pierwsza wzmianka o miejscowości Sopoth w akcie donacyjnym księcia pomorskiego Mściwoja II na rzecz klasztoru cystersów w Oliwie; później była to wieś opactwa cystersów w Oliwie w województwie pomorskim^[7]
• 1798 – hrabia Kajetan Onufry Sierakowski wybudował pierwszy dom letniskowy
• 1819 – Karol Wegner wybudował pierwsze kąpielisko morskie
• 1823 – Jan Jerzy Haffner, były lekarz armii napoleońskiej, wzniósł zakład kąpielowy. W ciągu następnych lat powstały kolejne budynki uzdrowiskowe – Dom Zdrojowy, Łazienki Południowe i Łazienki Północne.
• 1870 – do Sopotu dotarła Kolej Tylnopomorska (linia kolejowa Koszalin–Słupsk–Gdańsk, prowadząca aż z Berlina przez Szczecin)
• 1898 – otwarto tor wyścigów konnych
• 8 października 1901 – dekretem cesarskim miejscowość otrzymała prawa miejskie; ich uroczyste nadanie miało miejsce 1 kwietnia 1902
• 1920 – wyłączenie Sopotu z powiatu wejherowskiego i włączenie do Wolnego Miasta Gdańska; w latach 1939–1945 w granicach III Rzeszy
• 23 marca 1945 – wkroczenie wojsk radzieckich. W wyniku walk z Niemcami zniszczonych zostało 135 budynków, co stanowiło 10% ówczesnej zabudowy.
• 1945 – wcielenie Sopotu do Polski; pozostała w mieście ludność niemiecka została wysiedlona
• 1945–1975 – siedziba powiatu, w 1945 również władz wojewódzkich
• październik 1945 – utworzenie Instytutu Sztuk Plastycznych w Sopocie (protoplasta Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku)^[8].
• 1948 – I Wystawa Sztuk Plastycznych w Sopocie (poprzednik Festiwalu Sztuk Plastycznych w Sopocie)^[8].
• grudzień 1974 roku – powstało Towarzystwo Przyjaciół Sopotu (władze miejskie na siedzibę przydzieliły mu klasycystyczny dworek przy ul. Józefa Czyżewskiego)^[9].
• kwiecień 1980 roku – pożar budynków Biura Wystaw Artystycznych (BWA)^[10].

Toponimia

„Sopot” to bardzo popularny w Słowiańszczyźnie hydronim (w Polsce dwie rzeki i jeden potok), od prasłowiańskiego *sopotъ – „potok szumiący, źródło” (por. przymiotnik sapowaty „bagnisty, wilgotny”, u Kazimierza Rymuta również sopot – „źródło, wodotrysk”), który tworzył przede wszystkim nazwy rzeczne i z kolei nazwy miejscowości położonych nad nimi. W Serbii istnieje co najmniej 7 miejscowości o tej nazwie (Сопот), 4 w Macedonii Północnej, 3 w Bułgarii, 2 w Chorwacji, 2 na Ukrainie i co najmniej po jednej w Bośni, Rumunii i Albanii nie wspominając o równie popularnych w krajach słowiańskich nazwach derywowanych typu Sopotsko/Сопотско, Sopotnica/Сопотница albo Sopotnia, Sopotnik^[11].

Skansen archeologiczny Grodzisko

W 1283 Mściwoj II nadał Sopot, Sopoth (w 1291) cystersom z Oliwy (dziś odcinek ulicy 1 Maja i część ulicy Bohaterów Monte Cassino, na południe od starego grodziska^[12]), z końcem wieku XVI była to wieś rybacka. Od zniemczonej postaci (c zamiast s) Zoppot powstały polskie Copot, Copoty, Soboty, Sobótka^[13] czy (szeroko rozpowszechnione) Sopoty, gdyż nie rozumiano wyrazu sopot, jednak prawidłowa (obecna, od 1945) nazwa przetrwała w kaszubszczyźnie, co zauważał już w 1922 prof. J. Lange na łamach „Gazety Gdańskiej”; pokusił się też on o zlokalizowanie strumienia o nazwie „Sopot”^[14]:

a wcześniej w 1913 Bolesław Śląski pisał^[15]:

Plaża – kutry rybackie

Kazimierz Rymut, dla którego nazwa wskazywała na szumiąca wodę jako źródło toponimu, bardziej doszukiwał się „Sopotu” w rzeczce przepływającej obok sopockiego grodziska^[16].

Demografia

Liczba ludności Sopotu na przestrzeni lat

• Największą populację Sopot odnotował w 1977 r. – 54 539 mieszkańców.

Piramida wieku mieszkańców Sopotu w 2014 roku^[17].

Gospodarka

Plac Zdrojowy przed molo widziany z latarni morskiej; po lewej odbudowa Domu Zdrojowego, w środku budowa hotelu Sheraton

W miejscowości działał oddział przedsiębiorstwa państwowego Państwowe Tory Wyścigów Konnych. Obok działał Państwowy Ośrodek Treningu Koni Sopot^[18], w 1993 jako Ośrodek Treningu Koni Sopot^[19]. W 1994 jako Zakład Treningowy Skarbu Państwa Sopot^[20], następnie w 1994 przekształcony w Hipodrom Sopot Sp. z o.o., a w 1999 spółka została skomunalizowana.

W 2022 w Sopocie odnotowano jeden z najniższych w Polsce wskaźników bezrobocia, wynoszący 1,7% (około 300 osób)^[21].

Turystyka

Zabytki i obiekty turystyczne

Ewangelicki kościół diecezjalny Zbawiciela

Latarnia Morska w Sopocie jest udostępniona do zwiedzania

• kościół Zbawiciela – kościół parafii ewangelicko-augsburskiej, zbudowany w latach 1913–1919, wpisany do rejestru zabytków 12 sierpnia 1976^[22]
• Zakład Balneologiczny, wpisany do rejestru zabytków 18 maja 1982^[22]
• ulica Bohaterów Monte Cassino o długości 635 m; wcześniejsze nazwy: do 1945 – Seestraße (Morska), 1945–1956 – Konstantego Rokossowskiego
• grodzisko wczesnośredniowieczne, ul. Haffnera
• latarnia morska
• molo spacerowe, drewniane, z XIX/XX wieku
• Opera Leśna z 1909, w okresie międzywojennym popularność zdobyła dzięki organizowanym tutaj Festiwalom Wagnerowskim, w okresie powojennym – międzynarodowym festiwalom piosenki
• Krzywy Domek
• cmentarz żydowski z 1913, ul. Malczewskiego, wpisany do rejestru zabytków 30 listopada 1983^[22]
• plaże nad Zatoką Gdańską
• Trójmiejski Park Krajobrazowy – park krajobrazowy, utworzony 3 maja 1979
  • Wielka Gwiazda – skrzyżowanie dróg spacerowych na obszarze Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego

Baza noclegowa

Grand Hotel w Sopocie

W Sopocie są 3 hotele pięciogwiazdkowe (tj. Sofitel Grand, Sheraton Sopot, Rezydent), 6 czterogwiazdkowych (Hotel Bayjonn, Hotel Haffner, Hotel Marriott Sopot, Hotel Sopot, Villa Antonina, Sopotorium Medical Resort) oraz szereg trzygwiazdkowych (m.in. Hotel Europa, Hotel Villa Baltica, Hotel Opera, Hotel Bursztyn, Hotel Sedan, Pensjonat Wanda, Hotel Molo, Hotel Zhong Hua, Villa Aqua, Villa 21, Villa Zacisze, Villa Flaming). W skład bazy noclegowej Sopotu wchodzą również hostele, pokoje i apartamenty.

Uzdrowisko Sopot

Zakład Balneologiczny, oferujący kąpiele solankowe oraz inhalacje

W uzdrowisku prowadzone jest leczenie w następujących kierunkach: choroby ortopedyczno-urazowe, choroby reumatologiczne, choroby kardiologiczne i nadciśnienie, choroby dolnych dróg oddechowych, osteoporoza^[23].

Na terenie Sopotu znajduje się 5 zakładów lecznictwa uzdrowiskowego^[24].

Na terenie uzdrowiska znajdują się udokumentowane naturalne surowce lecznicze: 4,2% woda chlorkowo-sodowa (solanka), jodkowa^[25].

Transport

Ulice

Najdłuższymi ulicami w Sopocie są:

• Aleja Niepodległości – 4368 m
• Wojska Polskiego – 2458 m
• Malczewskiego – 2285 m
• 23 Marca – 2220 m
• Armii Krajowej – 2085 m^[26]

Ponadto w granicach Sopotu znajduje się ul. Reja o długości ok. 3,4–3,5 km, zarządzana w większej części przez Lasy Państwowe.

Miejski

Sopot organizację komunikacji miejskiej powierza sąsiednim miastom: Gdańskowi i Gdyni. Obecnie (stan na 23.03.2019) cztery linie autobusowe obsługiwane są przez ZTM w Gdańsku, a osiem linii autobusowych oraz dwie trolejbusowe należą do ZKM w Gdyni. Organizatorzy ci honorują wzajemnie wszystkie emitowane przez siebie bilety jednoprzejazdowe, godzinne i całodobowe pod warunkiem, że pasażer nie przekroczy granicy Sopotu z miastem, które nie jest emitentem biletu. Wzajemnie honorowane są także bilety miesięczne ważne jedynie w granicach Sopotu. Przekraczając granicę Sopotu należy mieć bilet emitowany przez miasto, którego granicę się przekracza (z wyjątkiem linii N1).

Ponadto, w sezonie letnim 2 pojazdy ("ekobusy") łączą parking przy ErgoArenie z centrum miasta, a 1 Operę Leśną z ul. Bohaterów Monte Cassino. Z tej formy podróży w 2020 skorzystało 11 tys. osób, a w lipcu 2021 - 10 tys. osób^[27].

Kolejowy

Sopot jest bardzo dobrze skomunikowany z miejscowościami aglomeracji, dzięki SKM w Trójmieście, która zatrzymuje się na stacji Sopot oraz przystankach Sopot Wyścigi, Sopot Kamienny Potok. W roku 2014 przystąpiono do budowy nowego budynku dworca kolejowego na stacji Sopot, który oddano do użytku 18 grudnia 2015.

Kalendarium

• 1864 – uruchomienie pierwszego środka transportu miejskiego – omnibusu konnego na trasie Gdańsk – Sopot przez firmę „Thiel, Goldwied und Hadlich”
• 1870 – do miasta dociera kolej
• 1926 – uruchomienie pierwszej linii autobusowej z Gdańska do Sopotu przez firmę „Danziger Verkehrsgesellschaft”
• do 1927 funkcjonowało nieopodal Łazienek Południowych lądowisko hydroplanów, z którego utrzymywano rozkładową komunikację lotniczą m.in. z Niemcami
• 1928–1934 – utrzymywanie linii autobusowej z Gdyni do Sopotu przez firmę „Władysław Szandrach”
• 1929–1930 – utrzymywanie linii autobusowej z Gdyni przez Towarzystwo Komunikacji Autobusowej
• 1930–1939 – utrzymywanie linii autobusowej z Gdyni przez Miejskie Towarzystwo Komunikacyjne
• 1940–1942 – utrzymywanie linii autobusowej Gdańsk-Gdynia przez firmę „Danziger Elektrische Strassenbahn AG”
• 1942–1945 – utrzymywanie linii autobusowej Gdańsk-Gdynia przez firmę „Verkehrsbetriebe Danzig Gotenhafen”
• 1945 – uruchomienie linii autobusowej Gdańsk-Gdynia
• 1946–1953 do Sopotu docierała linia tramwajowa nr 7 z Gdańska
• 1947 – otwarcie połączenia trolejbusowego z Gdyni

Pomniki

Pomnik AK w parku im. sanitariuszki Inki

• doktora Jana Jerzego Haffnera
• Adama Mickiewicza
• Armii Krajowej
• Danuty Siedzikówny „Inki”
• Fontanna Jasia Rybaka
• Fryderyka Chopina
• Jana Pawła II
• Martyrologii Polskich Mieszkańców Sopotu (Pomordowanym mieszkańcom Sopotu)
• Parasolnika
• Na pamiątkę powrotu Sopotu do Polski
• Szafa Polańskiego
• Żołnierzy Armii Radzieckiej poległych w walkach o Sopot
• Misia Wojtka
  

  Odsłonięcie pomnika Misia Wojtka w Sopocie 1 września 2019

Głazy pamiątkowe

• Esperantystom
• Ottonowi Gerickemu, wielbicielowi Sopotu
• Leśniczemu Waldemarowi Hausmannowi
• Kamień Hanny Domańskiej
• Pomnik Zbigniewowi Herbertowi
• Na pamiątkę nadania stadionowi imienia Edwarda Hodury
• Marynarzom i lotnikom
• Kamień Czesława Miłosza
• Pomnik Marianowi Mokwie
• Ewie Moskalównie
• Polonii sopockiej i na pamiątkę Domu Polskiego
• Gustawowi v. Puttkamerowi
• Poległych sportowców
• Michałowi Urbankowi

Edukacja

• Uniwersytet Gdański
  • Wydział Zarządzania, ul. Armii Krajowej 101; do 1969 część Wyższej Szkoły Ekonomicznej, następnie Wydział Ekonomiki Produkcji UG
  • Wydział Ekonomiczny, ul. Armii Krajowej 119-121; do 1969 część Wyższej Szkoły Ekonomicznej, następnie Wydział Ekonomiki Transportu UG

Budynek Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego

• Sopocka Akademia Nauk Stosowanych, ul. Rzemieślnicza 5
• Wydział Zamiejscowy SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego, ul. Polna 16-20

Wydział Zamiejscowy w Sopocie SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego

• Sopocka Szkoła Zarządzania
• Zespół Szkół nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie
  • I Liceum Ogólnokształcące
  • V Liceum Sportowe SMS
  • Gimnazjum nr 1
  • Lokalna Akademia Informatyczna przy ZSO 1
• II Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego
• III Liceum Ogólnokształcące im. Agnieszki Osieckiej
• Sopocka Akademia Tenisowa – Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące
• Zespół Szkół Handlowych
• Sopockie Szkoły Autonomiczne (Sopocka Autonomiczna Szkoła Podstawowa, Sopockie Autonomiczne Gimnazjum, Sopockie Autonomiczne Liceum)
• Gimnazjum nr 2
• Zespół Szkół nr 3
  • Szkoła Podstawowa z Oddziałami Sportowymi nr 7
  • Gimnazjum Sportowe nr 3
• Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 9
• Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 8
• Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi im. Armii Krajowej nr 1

Kultura

Galerie i muzea

(c) JANBUR z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0

Muzeum Sopotu, wcześniej rezydencja władz partyjno-rządowych PRL (1945-1983)

Państwowa Galeria Sztuki

Rzeźba Echo na rondzie przy ulicy Bitwy pod Płowcami

• Państwowa Galeria Sztuki
• Muzeum Sopotu
• Grodzisko Skansen Archeologiczny^[28]

Teatry

• Scena Kameralna Teatru Wybrzeże
• Teatr na Plaży (scena impresaryjna, poprzednio Sopocka Scena Off de Bicz)
• Teatr Atelier im. Agnieszki Osieckiej
• Teatr BOTO (od 2016 roku posiada swoją siedzibę przy Fontannie Jasia Rybaka)
• Teatr przy stole (czytanie performatywne w Dworku Sierakowskich, głównie przez aktorów Teatru Wybrzeże)

Kina

• Multikino Sopot (od 2009)
• DKF Kurort (klub dyskusyjny)

Filharmonia

• Polska Filharmonia Kameralna Sopot

Inne instytucje kultury

• Towarzystwo Przyjaciół Sopotu (Dworek Sierakowskich)
• Goyki 3 Art Inkubator
• Miejska Biblioteka Publiczna im. Józefa Wybickiego (Miniteka, Koc i Książka, Broadway, Sopoteka – galeria kultury multimedialnej, filie nr 2, 6, 8)

Imprezy cykliczne

Lista cyklicznych imprez kultury odbywających się w Sopocie:

teatr i pokrewne:

• Festiwal Teatru Polskiego Radia i Telewizji Polskiej Dwa Teatry, którego organizatorem jest Polskie Radio i Telewizja Polska (odbywa się od 2001)
• Festiwal Between-Pomiędzy – międzynarodowy festiwal poświęcony związkom teatru i literatury
• Sopot Non-Fiction – rezydencja artystyczna i festiwal teatru dokumentalnego (odbywa się od 2012)

film:

• Sopot Film Festival, międzynarodowy festiwal filmowy (odbywa się od 2001)

literatura:

• Międzynarodowy Festiwal Literacki Sopot
• Festiwal Poezji w Sopocie (co dwa lata, współorganizowany przez Topos)

muzyka poważna i pokrewne:

• Międzynarodowy Festiwal Chóralny Mundus Cantat Sopot odbywający się od 2005, w maju
• Festiwal Artloop – międzynarodowy interdyscyplinarny festiwal sztuk wizualnych, designu i muzyki
• Sopot Jazz Festival
• Festiwal Sopot Classic (letni festiwal muzyki poważnej)

muzyka popularna:

• H&M Loves Music – cykl letnich koncertów w sopockiej Zatoce Sztuki
• Festiwal piosenki w Sopocie
  • Festiwal Jedynki, którego organizatorem był TVP1 (od 2007 impreza nie odbywa się)
  • Sopot Hit Festiwal, którego organizatorami byli TVP2 i Radio Eska (odbył się tylko w 2008 i 2009)
  • Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie – Sopot Festival w związku z trwającym remontem Opery Leśnej w latach 2010–2011 nie odbywał się, ponownie od roku 2012
  • TOPtrendy, którego organizatorem jest telewizja Polsat

Sport

Hala Ergo Arena, znajdująca się na granicy Sopotu i Gdańska

W 2014 miasto było gospodarzem lekkoatletycznych halowych mistrzostw świata^{[29][30][31][32]}

• Uczniowski Klub Sportowy „Siódemka” – koszykówka i sporty wodne
• Sopocki Klub Jeździecki mieszczący się na Hipodromie^[33]
• Sopocki Klub Lekkoatletyczny
• Stowarzyszenie motorowodne Yacht Klub Sopot
• Mini Golf Club Sopot – Minigolfowy klub sportowy
• MKS Ogniwo Sopot – Ekstraliga Rugby (wielokrotny mistrz Polski w różnych kategoriach wiekowych)
• Trefl Sopot – zespół koszykówki mężczyzn (Mistrz Polski 2004, 2005, 2006, 2007, 2008)
• SPK – Sopocki Potok Kamionka – Stowarzyszenie Sportowe (piłka nożna, siatkówka)
• PDP Ogniwo Sopot (Karlikowo) – Klub Piłkarski mężczyzn, Akademia Piłkarska
• Sopocki Klub Żeglarski Hestia Sopot
• SSK Navigo Sopot Sopocka Szkoła Katamaranów Navigo i Uczniowski Klub Sportowy Navigo
• SSKiR – Sopockie Stowarzyszenie Kulturystyki i Rekreacji
• Sopot Curling Club Wa ku’ta
• Sopocki Klub Hokejowy – Mad Dogs Sopot
• Sekcja pływacka MOSiR Sopot
• Klub Uczelniany AZS SSW Sopot – przy Sopockiej Szkole Wyższej
• Sopockie Rowerowe Stowarzyszenie „FreeStajnia”
• Sopockie WOPR
• Sopocki Klub Kendo
• Sabercats Sopot – klub futbolu amerykańskiego
• Górskie Samochodowe Mistrzostwa Polski rozgrywane na trasie Sopot-Gdynia, którego organizatorem jest AK Orski.
• Sopocki Klub Tenisowy

Administracja

(c) JANBUR z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0

Poczta w Sopocie (z prawej strony zdjęcia)

Samorząd

Organem uchwałodawczym jest Rada Miasta Sopotu, składająca się z 21 radnych^[34].

Obecne Władze miasta

Urząd miasta

• Prezydent miasta – Jacek Karnowski
• Zastępca prezydenta miasta – Magdalena Czarzyńska-Jachim
• Zastępca prezydenta miasta – Marcin Skwierawski
• Sekretarz miasta – Wojciech Zemła
• Skarbnik miasta – Mirosław Goślicki

Rada miasta

• Przewodniczący Rady Miasta – Piotr Bagiński^[35]
• Wiceprzewodniczący Rady Miasta – Jarosław Kempa
• Wiceprzewodniczący Rady Miasta – vacat^[36][37]

Mieszkańcy wybierają organ wykonawczy – Prezydenta Miasta Sopotu.

Miasto jest członkiem związków gmin: Komunalny Związek Gmin „Dolina Redy i Chylonki”, Metropolitalny Związek Komunikacyjny Zatoki Gdańskiej.

Podział administracyjny

Ta sekcja od 2011-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Sopot dzieli się na 16 dzielnic, 5 z nich znajduje się nad Zatoką Gdańską.

Dzielnice Sopotu

• Centrum (dzielnica, w której znajduje się molo),
• Dolny Sopot – Haffnera (dzielnica, która znajduje się nad Zatoką Gdańską),
• Dolny Sopot – Grunwaldzka (dzielnica, która znajduje się nad Zatoką Gdańską),
• Centrum Południe,
• Górny Sopot,
• Lisie Wzgórze,
• Zajęcze Wzgórze,
• Karlikowo (dzielnica, która znajduje się nad Zatoką Gdańską),
• Świemirowo,
• Kamienny Potok (dzielnica, która znajduje się nad Zatoką Gdańską),
• Brodwino,
• Przylesie,
• Osiedle Mickiewicza,
• Gręzowo,
• Sopocki Las (największa dzielnica Sopotu),
• Stawowie (najmniejsza dzielnica Sopotu).

Miasta partnerskie

Sopot utrzymuje kontakty partnerskie z następującymi miastami^[42]:

Miasto	Państwo	Rok podpisania porozumienia
Aszkelon	Izrael	1993
Frankenthal	Niemcy	1991
Karlshamn	Szwecja	1990
Næstved	Dania	1990
Ratzeburg	Niemcy	1994
Southend-on-Sea	Wielka Brytania	1999
Miastko	Polska	2006
Zakopane	Polska	1993

W przeszłości Sopot posiadał również umowę o współpracy z rosyjskim Peterhofem, jednak została ona zawieszona w 2014 roku, po anektowaniu Krymu, a następnie oficjalnie zerwana w 2022 roku w efekcie rosyjskiej inwazji na Ukrainę. W zamian zaproponowano nawiązanie współpracy z ukraińskim Białogrodem nad Dniestrem^[43].

Religia

Kościół garnizonowy św. Jerzego w Sopocie

Kościół Chrystusowy w Sopocie

Kościoły katolickie

• Parafia św. Michała Archanioła – Kościół parafialny św. Michała Archanioła, ul. 3 Maja 38a^[44];
• Parafia Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej – Gwiazda Morza – Kościół parafialny Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej – Gwiazdy Morza, ul. Kościuszki 19^[45];
• Parafia cywilno-wojskowa św. Jerzego – Kościół garnizonowy św. Jerzego (wcześniej kościół ewangelicki Zbawiciela (Erlöserkirche)), ul. Kościuszki 1^[46][47][48];
• Parafia św. Andrzeja Boboli – Kościół parafialny św. Andrzeja Boboli, ul. Powstańców Warszawy 15^[49];
• Parafia św. Bernarda – Kościół parafialny św. Bernarda, ul. Abrahama 41/43^[50];
• Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa – Kościół parafialny Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Malczewskiego 18;^[51]
• Parafia Zesłania Ducha Świętego – Kościół parafialny Zesłania Ducha Świętego, ul. Kujawska 50/52^[52].

Kościoły protestanckie

• Kościół Chrześcijan Baptystów – Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Sopocie, ul. Chopina 32^[53]
• Kościół Chrystusowy w Polsce – zbór w Sopocie, ul. Obrońców Westerplatte 21^[54]
• Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP – Parafia Ewangelicko-Augsburska w Sopocie (Kościół Zbawiciela), ul. Parkowa 5^[55]
• Kościół Ewangelicko-Reformowany w RP – grupa diasporalna w Bytowie, Gdańsku i Sopocie działająca przy parafii ewangelicko-augsburskiej^[56]

Świadkowie Jehowy

• zbór Sopot (w tym grupa wietnamskojęzyczna; Sala Królestwa Gdańsk, ul. T. Bora Komorowskiego 1a)^[57]

Judaizm

• Beit Trójmiasto^[58][59]

Cmentarze

• Cmentarz komunalny w Sopocie
• Cmentarz żydowski w Sopocie
• Cmentarz katolicki w Sopocie^[60]
• Cmentarz żołnierzy radzieckich w Sopocie^[61]

Honorowi obywatele Sopotu

Rada Miasta Sopotu, a w PRL Miejska Rada Narodowa w Sopocie przyznała tytuł Honorowego Obywatela Sopotu następującym osobom^[62][63]:

• 1915: August von Mackensen – feldmarszałek niemiecki
• 1928: Władysław Wagner – lekarz, długoletni radny miejski, inicjator nadania Sopotowi praw miejskich
• 1979: Marian Mokwa – malarz, podróżnik
• 1982: Roman Heising – założyciel i rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Sopocie, działacz społeczny
• 1983: załoga statku Sopot – za rozsławianie Sopotu na świecie
• 1983: Franciszek Mamuszka – krajoznawca, badacz dziejów i kultury Pomorza
• 1995: Lech Wałęsa – polityk
• 2001: Andrzej Dudziński – grafik
• 2001: Elżbieta Duńska-Krzesińska – lekkoatletka
• 2001: Seweryn Krajewski – muzyk
• 2001: Czesław Miłosz – poeta
• 2001: Izabella Sierakowska-Tomaszewska – prapraprawnuczka hrabiego Kajetana Sierakowskiego, gospodarza sopockiego dworku
• 2007: Władysław Bartoszewski – polityk, działacz społeczny, historyk, dziennikarz, pisarz
• 2008: Tadeusz Gocłowski – arcybiskup senior archidiecezji gdańskiej
• 2022: Krzysztof Sperski – polski artysta muzyk, wiolonczelista, kameralista, profesor zwyczajny, pedagog, nauczyciel akademicki

Zobacz też

• synagoga w Sopocie
• browar w Sopocie
• willa Basnera w Sopocie
• Willa Bergera w Sopocie
• willa Claaszena w Sopocie, mieszcząca obecnie Muzeum Sopotu
• willa Herbstów w Sopocie
• willa Hestia w Sopocie
• willa Marszałka w Sopocie
• Willa Piotrowskiego
• willa Fryderyka Wilhelma Jüncke w Sopocie
• willa Sopocki Belwederek
• Hejnał Sopotu

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Rajmund Głembin, Józef Golec: Poczet ojców miasta Sopot. Cieszyn 2016

Linki zewnętrzne

• Strona Urzędu Miasta Sopot
• Projekt Dawny Sopot – zachowanie dziedzictwa kulturowego miasta
• Secesyjny Sopot – wirtualny przewodnik po zabytkach
• Tak wyglądał Sopot przed wojną (STARE POCZTÓWKI)
• Sopot, wś na Kaszubach, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 78 ., s. 78-79.
• Copoty, Sobótka, Zoppot, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 712 .