Sopotnia Wielka
| wieś | |
 Sopotnia Wielka i szczyty Kotarnica i Łazy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość | ok. 500 – 720 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2008) | ok. 2000 |
| Strefa numeracyjna | 33 |
| Kod pocztowy | 34-341[1] |
| Tablice rejestracyjne | SZY |
| SIMC | 0056153 |
Położenie na mapie gminy Jeleśnia _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Jeleśnia") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żywieckiego  | |
 49°35′38,5″N 19°17′49,3″E/49,594028 19,297028 | |
Sopotnia Wielka – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Jeleśnia. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.
Położenie
Miejscowość znajduje się w Beskidzie Żywieckim, w dolinie Sopotnia. Wieś otaczają szczyty Beskidu Żywieckiego zaliczane do Grupy Lipowskiego Wierchu i Romanki (Rysianka, Romanka, Kotarnica i Łazy) oraz Grupy Pilska (Trzy Kopce, Palenica, Sypurzeń, Buczynka, Malorka, Uszczawne Niżne, Łabysówka i Krzyżowa[2].
Historia
Wieś należy do jednego ze starszych okręgów osadniczych w Beskidach. Dokładne określenie początku osadnictwa jest nie do ustalenia z powodu braku dokumentów jednoznacznie lokujących to wydarzenie w czasie. Nazwa najwyżej ulokowanej części wsi – Kolonia – pochodzi podobno od niemieckojęzycznych mieszkańców, chętnie osiedlających się tam w okolicach pierwszej połowy XX wieku. Mieszkańcy wsi zupełnie porzucili pracę na roli. Część mieszkańców jednak do tej pory pracuje w lesie przy wyrębie drzew oraz w zakładach ciesielskich, licznie rozlokowanych we wsi. W przeciwieństwie do pobliskiego Korbielowa, Sopotnia Wielka nie ma rozwiniętej infrastruktury turystycznej – jedynie kilka gospodarstw agroturystycznych i byłą chatkę studencką Politechniki Śląskiej: Chatka AKT „Dobrodziej” na Witasówce. W górnej części wsi jest natomiast spore (ok. 150) osiedle domków letniskowych[3].
Pieczęć wsi przedstawia rysia.
Sopotnia Wielka obecnie
Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy).
W październiku 2011 utworzono tu pierwszy w Polsce Obszar Ochrony Ciemnego Nieba, zmieniono oświetlenie uliczne na emitujące mniej zbędnego, rozproszonego światła. Utworzeniu Obszaru towarzyszyło Multiplanetarium[4].
W marcu 2015 roku oficjalnie otwarto publicznie dostępne obserwatorium astronomiczne zlokalizowane na dachu Zespołu Szkół nr 4 w Sopotni Wielkiej, wybudowane z inicjatywy Stowarzyszenia POLARIS - OPP zajmującego się popularyzacją tejże tematyki wśród dzieci i młodzieży na tym terenie od 1994 roku.[1]
W Sopotni Wielkiej czynna jest również jedyna w Polsce imitacja wnętrza stacji kosmicznej pn. Youth Space Station[5] oraz dydaktyczna makieta Sopotni Wielkiej 2050[6] w skali H0 (1:87) - obie atrakcje wybudowane przez lokalną młodzież i pasjonatów. Funkcjonuje również stadnina koni[7].
Turystyka
W Sopotni Wielkiej znajduje się najwyższy w Beskidach Wodospad w Sopotni Wielkiej o wysokości 12 m, uznany za pomnik przyrody. W jego pobliżu jest także grupa starych drzew (kilka sosen i modrzew), między nimi stoi pomnik mieszkańców poległych podczas II wojny światowej[3].
– na Romankę – 2.50 h, z powrotem 2.15 h – na Rysiankę – 2.10 h, z powrotem 1.35 h
– na Halę Miziową – 2.40 h, z powrotem 2 h
– do Korbielowa przez przełęcz Przysłopy – 1.50 h, z powrotem 1.55 h- W miejscowości funkcjonuje również mało znana dotąd w kraju astroturystyka, oparta o nocne wyprawy na obserwacje astronomiczne oraz organizowane są tutaj systematycznie coroczne Festiwale Ciemnego Nieba.[2]
Zobacz też
- Sopotnia Mała
- Potok Sopotnia Wielka
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1194 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000. Kraków: Wyd. „Compass”, 2011. ISBN 978-83-7605-084-3.
- ↑ a b Sopotnia Wielka. www.polaris.org.pl. [dostęp 2011-03-08].
- ↑ Agnieszka Wykręt: Oficjalne otwarcie Multiplanetarium. 2011-11-12. [dostęp 2012-06-03].
- ↑ Administrator, Młodzieżowa Stacja Kosmiczna YSS, www.yss.polaris.org.pl [dostęp 2016-06-12].
- ↑ Administrator, Makieta Sopotni Wielkiej 2050, www.sw2050.polaris.org.pl [dostęp 2016-06-12].
- ↑ Stadnina koni, Nad Wodospadem [dostęp 2016-06-12] (pol.).
Linki zewnętrzne
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
| Schronisko. turystyczne |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Czarny szlak turystyczny.
Niebieski szlak turystyczny.
Zielony szlak turystyczny.
Żółty szlak turystyczny.
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 3.0
Widok na Kotarnicę (po lewej) i łazy (po prawej). Poniżej Sopotnia Wielka
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Żywiec County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
N: 49.84 N S: 49.38 N W: 18.90 E
E: 19.50 E