Sordello (poemat)
Sordello – poemat angielskiego poety Roberta Browninga, ogłoszony w 1840 roku.
Charakterystyka ogólna
Poemat jest fikcyjną w dużej mierze biografią tworzącego w XIII wieku włoskiego trubadura Sordella da Goito[1]. Akcja utworu rozgrywa się w czasach sporu gwelfów i gibelinów. Poemat jest dość długi. W pierwszym wydaniu liczy 253 strony. Ukazał się nakładem znanego wydawcy Edwarda Moxona.
Forma
Utwór jest napisany wierszem parzyście rymowanym (aabb...). W roli tworzywa metrycznego wystąpił pentametr jambiczny. Browning, podobnie jak inni poeci angielscy, bardzo często używał tego formatu, ale przeważnie w postaci nierymowanej (blank verse), którą zastosował zwłaszcza w poemacie Pierścień i księga. Zastosowanie rymu było w tym konkretnym przypadku podyktowane zapewne odniesieniem do literatury włoskiej, w której poezja jest w większości rymowana.
- Who will, may hear Sordello's story told:
- His story? Who believes me shall behold
- The man, pursue his fortunes to the end,
- Like me: for as the friendless-people's friend
- Spied from his hill-top once, despite the din
- And dust of multitudes, Pentapolin
- Named o' the Naked Arm, I single out
- Sordello, compassed murkily about
- With ravage of six long sad hundred years.
- Only believe me. Ye believe?
- His story? Who believes me shall behold
Browning umiejętnie panuje nad rytmem wiersza, urozmaicając go za pomocą wyrazistych przerzutni, dobrze widocznych na przykład w poniższym fragmencie:
- As Man
- So figured he; and how as Poet? Verse
- Came only not to a stand-still. The worse,
- That his poor piece of daily work to do
- Was—not sink under any rivals; who
- Loudly and long enough, without these qualms,
- Turned, from Bocafoli's stark-naked psalms,
Treść
W poemacie Browning opisuje życie Sordella, począwszy od dzieciństwa spędzonego na zamku Goito w pobliżu Mantui. Przedstawia go jako wcześnie osieroconego samotnika, mającego mało kontaktu z ludźmi, a zwłaszcza z rówieśnikami, i marzyciela, śniącego o niezwykłych czynach i wielkiej sławie.
- In this castle may be seen,
- On the hill tops, or underneath the vines,
- Or eastward by the mound of firs and pines
- That shuts out Mantua, still in loneliness,
- A slender boy in a loose page's dress,
- Sordello: [...]
Browning opisuje też miłość Sordella do pięknej dziewczyny o imieniu Palma i przedstawia jego poetycki pojedynek ze starym trubadurem Eglamorem. Wątek osobisty rozwija się na tle wielkiej polityki XIII wieku.
Znaczenie
Poemat Browninga, ze względu na jego niezrozumiałość[2], został źle przyjęty przez krytyków[3] i czytelników[4], stając się powodem długoletniej banicji poety z angielskiego świata literackiego, trwającej aż do opublikowania niezwykle popularnego Pierścienia i księgi.
Poemat nie był tłumaczony na język polski.
Przypisy
- ↑ Sordello, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2020-07-09] (ang.).
- ↑ Porównaj: Tim Cook, Introduction, [w:] The Poems of Robert Browning, Wordsworth Editions Limited, Ware 2007, s. VIII.
- ↑ Sordello, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2020-07-09] (ang.).
- ↑ §6. "Sordello". III. Robert Browning and Elizabeth Barrett Browning. Vol. 13. The Victorian Age, Part One. The Cambridge History of English and American Literature: An Encyclo..., www.bartleby.com [dostęp 2020-07-09] .
Bibliografia
- Sordello by Robert Browning, Edward Moxon, London 1840.